Pagina's

zaterdag 6 augustus 2022

Worden de Provinciale Statenverkiezingen het Waterloo van de VVD?

Het zal een beetje nieuwsvolger niet zijn ontgaan dat het nogal onrustig is in het land. Van opstandige boeren tot midden- en lage inkomens die gebukt gaan onder de torenhoge inflatie van meer dan 10% per maand. Het zorgt in het hele land voor omgekeerde Nederlandse vlaggen, die niet alleen aangeven dat hiermee de opstandige boeren worden gesteund maar vooral dat de burger het eenzijdige Kabinetsbeleid een beetje moe is. Het Kabinet luistert niet meer naar de burger, is de veelgehoorde klacht en feitelijk is dat ook juist. Neem deze afgelopen zomer, waarin boeren en complotdenkers hand-in-hand door het land gaan om de samenleving te versturen en de overheid die daar niet of nauwelijks tegen optreedt. Ondanks alle onrust in het land vindt de regering dat ze wel toe is aan een welverdiende vakantie. Geen enkel Kabinetslid voelde zich geroepen om de rust weer te doen terugkeren in de samenleving. Het gevoel van onbehagen groeit met de dag en geen minister of staatssecretaris die zich terugkomt van zijn of haar vakantieadres om tekst en uitleg te geven.

Het zal één van de gronden of redenen zijn waarom alle regeringspartijen op fors verlies in de peilingen staan. De VVD is nog altijd met afstand de grootste partij in die peilingen. Toch verliezen ook de liberalen een fors aantal zetels.

Het onbehagen kon eerder dit jaar bij de gemeenteraadsverkiezingen al een klein beetje worden geproefd. Regeringspartijen verloren en van de landelijke partijen kwamen GroenLinks en PvdA als grote winnaars uit de bus. GroenLinks werd in vrijwel alle grote steden de grootste, gevolgd door de PvdA. De PvdA op haar beurt kon traditionele PvdA bolwerken als Amsterdam, Haarlem en enkele Friese gemeenten weer voor zich winnen.

De winst van PvdA en GroenLinks en het verlies van de regeringspartijen komt niet uit de lucht vallen. Al bij de gemeenteraadsverkiezingen bleek dat de rechtse kiezer het erbij liet zitten en vooral de linkse kiezer is komen opdagen. Daarnaast hebben vooral vrouwen en jongeren gestemd - steeds belangrijker wordende kiezersgroepen. Veel rechtse kiezers kwam óf niet opdagen, of stemden op lokale partijen, die de echte grote winnaars waren bij de gemeenteraadsverkiezingen. Regeringspartijen CDA, VVD en D66 verloren zetels. De VVD zelfs de meeste van de drie.

De vraag is nu alleen nog: Kan links het bescheiden succes van de gemeenteraadsverkiezingen straks bij de Provinciale Statenverkiezingen herhalen? Laat de rechtse kiezer het er bij de Provinciale Statenverkiezingen ook bij zitten en komt de linkse kiezer juist wél opdagen? En gaat de aanstaande fusie tussen PvdA en GroenLinks na 22 jaar voor zorgen dat Nederland eindelijk weer een linkse premier krijgt?