Pagina's

zaterdag 24 november 2012

Europa staat in brand

Na maanden van forse bezuinigingen pikten de burgers van Spanje, Portugal, Frankrijk, Italië en Griekenland het niet langer. Massaal (wat heet, liefst 15 miljoen mensen deden mee) gingen ze de straat op om te protesteren tegen de ingrijpende bezuinigingsmaatregelen van hun diverse regeringen, omdat de euro moet worden gered. Angela Merkel werd afgebeeld als Neonazi en feitelijk moest heel Noord-Europa het ontgelden. Deze week liep er een duidelijke scheidslijn tussen het welvarende en rijke noorden en het arme zuiden van Europa. Wie ooit droomde over een Europese eenwording, is deze week echt goed wakker geschud: Daar, waar Europa tot voor kort nog kansen bood, is vandaag de dag één Europa is verder weg dan ooit.

De woede van de Spanjaarden, Portugezen, Fransen, Italianen en Grieken is begrijpelijk. Europa is namelijk een speeltje geworden van het neo-casinokapitalisme. Door de liberaliserende wetten in Europa is het systeem uitgehold en een speeltje geworden voor de rijken en welgestelden, terwijl de gewone werknemer zoveel extra belasting moet ophoesten, dat het feitelijk nauwelijks nog kan rondkomen van het eigen salaris. Als er al salaris wordt betaald, gaat de helft daarvan ook nog eens naar de Belastingdienst, zodat de gewone werknemer nog geen 700 euro in de maand overhoudt, om een fatsoenlijk bestaan van op te bouwen. In de meeste van de eerder genoemde landen zeggen de bedrijven niet eens geld meer te hebben om lonen uit te betalen. Ook overheidspersoneel, zoals doktoren en leraren krijgen al maanden geen salaris meer uitbetaald.

De jeugdwerkloosheid in Spanje en Griekenland is massaal; bijna de helft van de schoolverlaters zit werkloos thuis. De andere helft moet het stellen met banen onder hun niveau, of genoegen nemen met een minimumloon. Een groot deel van de Spaanse jongeren ontvlucht hun land om in Noord-Europa werk te zoeken. Hun voordeel is dat ze goed Engels spreken en redelijk tot zeer goed zijn opgeleid, waardoor ze in hun nieuwe land – voornamelijk Nederland – aardig mee komen. Het probleem is alleen dat ook de Nederlandse HBO-student steeds moeilijker aan een fatsoenlijke baan kan komen; zeker nu steeds meer bedrijven massaal mensen ontslaan of zelfs helemaal sluiten.

Ooit wilde Europa alles vrijgeven; vrij verkeer van personen, goederen en geld. Dat hield ook in dat bedrijven geen staatssteun meer mochten ontvangen en dat staatsbedrijven massaal werden geprivatiseerd. Terwijl Griekenland wordt gedwongen de nationale spoorwegen te verkopen aan een Chinees, blijft bijvoorbeeld Deutsche Post DHL nog altijd in handen van de Duitse overheid. Ook ’s wereld grootste autobouwer, Volkswagen, is voor twee derde nog steeds in handen van de Duitse deelstaat Sleeswijk-Holstein. Geen Duitser die het ook maar durft te hebben over het privatiseren van deze ondernemingen. De bezuinigingen die Portugal, Spanje, Italië en Griekenland worden opgelegd zijn draconisch te noemen en treffen de rijken en welgestelden nauwelijks. Niet alleen dat; de meeste rijken en welgestelden hebben hun geld inmiddels weggetrokken en op rekeningen in Nederland, Duitsland of zelfs Zwitserland geplaatst. De Griekse belastingdienst beschikt al jaren over een lange lijst van rijke en welgestelde Grieken, maar weigert de multimiljonairs een aanslag te sturen. Ook wordt rederijen geen strobreed in de weggelegd; schepen die onder Griekse vlag varen betalen vrijwel geen cent belasting. Omdat Europa wil dat het Openbaar Vervoer wordt geprivatiseerd maken private partijen het hele openbaar vervoer in Nederland tot een grote ellende. Ook hier weer zijn de Europese regels een uitkomst voor grote concerns en welgestelde rijken, omdat die geld uit de maatschappij trekken en naar een belastingparadijs brengen. Ford sluit een fabriek in het Belgische Genk; een fabriek waar de lokale overheid de laatste jaren miljoenen in heeft geïnvesteerd, maar die nu weggegooid belastinggeld blijken te zijn.

Europa is al lang geen ideaal meer; het is een speelbal geworden van kapitalisten. In Brussel wordt stevig gelobbyd om bijvoorbeeld een Europees beveiligingssysteem voor het spoor in te voeren en toevallig heeft Siemens daar een aantal patenten op. Nederland wilde graag voorop lopen met het liberaliseren van haar energiemarkt en dus moesten staatsbedrijven Essent en Nuon worden vrijgegeven. Essent was in handen van een aantal provincies en een aantal gemeenten. Dat mocht niet meer van Europa, want dat zou voor oneerlijke concurrentie zorgen. Dus voerde D66 een wet in, waarin stond dat Essent en Nuon van de hand moesten worden gedaan. Gevolg: Essent is overgenomen door RWE, dat in handen is van een aantal Duitse gemeenten en deelstaten; net als Essent zelf. Nuon werd overgenomen door Vattefall; u raadt het al: Vattenfall is in zijn geheel in handen van de Zweedse Staat. Ook in België is Electrabel in handen gevallen van GDF Suez; u raadt het al: GDF Suez is in handen van de Franse Staat en de stad Parijs. Al die wetten en regelingen zijn dus volkomen nutteloos gebleken.

En we laten het ook gewoon toe; omdat we de markt willen vrijgeven en de markt zijn werk wil laten doen, worden we als een voetbal rondgespeeld tussen sterspelers van een club die zich kan vergelijken met FC Barcelona; superieur in al zijn eenvoud. We leggen geen regels op aan de spelers; ze hebben vrij spel. Het marktkapitalisme is inmiddels zover doorgevoerd, dat er bijna geen weg meer terug is. Het vrije marktkapitalisme staat aan de wieg van de huidige wereldwijd economische ellende; met name die in de VS en Europa. En omdat de Europese leiders van nu – waaronder Mark Rutte met z'n doorgeladen pistool op zak – nog steeds geen regels willen opleggen aan die marktkapitalisten, zal de huidige crisis nog wel even voort duren. Vóór de verkiezingen van 12 september jl. hadden PvdA en SP plannen om een aantal privatiseringen terug te draaien, zoals die van de Nederlandse Spoorwegen, verschillende busbedrijven en nutsbedrijven als KPN, ABN AMRO, Essent, Nuon en waterleidingbedrijven. PvdA en SP realiseerden zich ook wel, dat verkocht toch ook wel verkocht betekende; maar KPN is voor het grootste deel nog steeds in handen van de Nederlandse Staat en dat moet zo blijven. Inmiddels is KPN een speelbal geworden in een spel gespeeld door de Mexicaanse miljardair Carlos Slim. ABN AMRO moet niet worden verkocht, maar de PvdA liet zich wel meevoeren in de privatiseringsdrang van de VVD: Holland Casino wordt van de hand gedaan.

De huidige economische ellende, die al in 2008 is begonnen nog steeds voortduurt, smeekt om oplossingen; geen populistisch politiek gekrakeel, zoals dat van De Telegraaf en Geert Wilders. Het vraagt om regelgeving en vooral om veroordelen van die genen, die de huidige economische ellende hebben veroorzaakt. Mensen willen niet nog meer belasting betalen; ze willen dat kapitalisten zoals banken en verzekeraars, die hen in deze ellende hebben gestort, worden aangepakt. Ze willen dat banken en verzekeraars aan regels worden gebonden en gehouden. Ze willen minder markt en meer vrijheden. Alles wat ze willen is een baan, om een toekomst op te bouwen. En die zekerheid wordt ze op dit moment ontnomen omdat de leiders van de Europese Unie tot nu toe hebben gefaald de marktkapitalisten aan banden te leggen en de veroorzakers voor de rechter de dagen (en veroordelen). De leiders van de Europese Unie willen niet investeren in bijvoorbeeld infrastructuur of, zoals de PvdA van plan was, een immense zonnekrachtcentrale in Zuid-Spanje, die een groot deel van Europa van groene energie zou voorzien. Er wordt momenteel miljarden aan belastinggeld rondgepompt en de grote winnaars zijn die mensen die echt een doorgeladen pistool op zak hebben en hem ook gebruiken; de banken en verzekeraars. Jammer genoeg heeft het er alle schijn van dat de Europese leiders hiermee nog wel even doorgaan.

De protesten en woede van de Spanjaarden, Portugezen, Fransen, Italianen en Grieken zijn dus volkomen terecht en geheel op hun plaats. Jammer genoeg richt de woede zich echter niet op de banken en verzekeraars, maar op de Europese leiders, die er maar niet uit durven komen. Allebei hebben ze schuld.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten