Er gaat straks drie keer zoveel geld naar defensie maar waar komt het vandaan?

In aanloop naar de komende NAVO-top bespreken meerdere lidstaten een aanzienlijke verhoging van hun defensiebudget. Waar het huidige NAVO-streefdoel op 2% van het bruto binnenlands product (BBP) ligt, pleiten vooral de Verenigde Staten voor een verhoging naar 5%. In Nederland heeft de Tweede Kamer recent een motie aangenomen die steun uitspreekt voor zo'n stap. Indien gerealiseerd, zou dit neerkomen op een jaarlijkse defensiebegroting van circa 60 miljard euro, tegenover de huidige 20 miljard.

Deze potentiële verdrievoudiging roept vragen op over de uitvoerbaarheid en noodzaak van zulke grootschalige investeringen. Nederland heeft de afgelopen jaren al aanzienlijke uitgaven gedaan aan militair materieel, waaronder nieuwe gevechtsvliegtuigen (september 2024), helikopters (oktober 2024), onderzeeboten (maart 2024) en fregatten (oktober 2024). Daarbovenop kwamen recent bestellingen van 3.000 vrachtwagens bij Scania en 3.000 jeeps bij Mercedes.

Tegelijkertijd kampt de Nederlandse krijgsmacht met een structureel tekort aan personeel. Er zijn momenteel tienduizenden openstaande functies binnen alle krijgsmachtonderdelen. Je kunt je afvragen of het verantwoord is om investeringen in materieel fors op te voeren zolang er onvoldoende personeel beschikbaar is om dat materieel te bedienen en onderhouden.

Mocht de verhoging daadwerkelijk wettelijk worden vastgelegd, dan zou Defensie jaarlijks over een vast bedrag van 60 miljard euro beschikken. Daarmee zou het ministerie van Defensie na Volksgezondheid de grootste uitgavenpost van de Rijksbegroting worden. De extra middelen zouden groter zijn dan die voor Onderwijs en de gemeentefondsen samen. De vrees is dat dit tot ondoelmatige bestedingen kan leiden, zeker als het budget jaarlijks verplicht moet worden uitgegeven.

Een ander aandachtspunt betreft de herkomst van de extra middelen. Een structurele verhoging van tientallen miljarden euro’s per jaar vraagt ofwel om forse belastingverhogingen, ofwel om bezuinigingen op andere departementen. Recentelijk is al door de VVD gesuggereerd dat sociale voorzieningen, zoals de bijstand, mogelijk onder druk komen te staan. Dergelijke verschuivingen in de begroting zouden gevolgen kunnen hebben voor kwetsbare groepen in de samenleving en raken ook bredere publieke voorzieningen.

Internationaal gezien is de druk op Europese NAVO-lidstaten toegenomen. De Verenigde Staten hebben, mede onder invloed van president Donald Trump, herhaaldelijk laten weten minder bereid te zijn de veiligheid van Europa grotendeels te financieren. Vanuit Amerikaans perspectief zouden Europese landen meer verantwoordelijkheid moeten nemen voor hun eigen veiligheid.

Toch is niet iedereen overtuigd van het effect van extra Europese defensie-uitgaven. Er zijn geluiden dat landen als Rusland, met name president Vladimir Poetin, zich weinig zal aantrekken van de extra defensie-uitgaven. Daarmee rijst de vraag of hogere uitgaven automatisch bijdragen aan betere afschrikking of veiligheid.

Tot slot speelt ook de maatschappelijke bereidheid tot militaire dienst een rol. In een tijd waarin jonge generaties andere loopbaanambities hebben, is het de vraag in hoeverre voldoende nieuw personeel kan worden geworven om de ambities van een versterkte krijgsmacht te realiseren.

Hoewel brede versterking van Defensie op brede steun kan rekenen, blijft de discussie over de invulling, bestedingsdiscipline en maatschappelijke impact voorlopig onderwerp van debat.

Waarom rechtse partijen zich intensief bemoeien met de fusie tussen PvdA en GroenLinks

De mogelijke fusie tussen PvdA en GroenLinks heeft niet alleen binnen de betrokken partijen tot discussie geleid, maar roept ook sterke reacties op bij rechtse partijen en commentatoren. De intensiteit van deze reacties suggereert dat de fusie als een potentiële bedreiging wordt gezien voor de huidige machtsverhoudingen in de Nederlandse politiek.

Binnen de PvdA bestaat al langere tijd verdeeldheid over een verregaande samenwerking met GroenLinks. Sommige prominente oud-leden, zoals Ad Melkert, Rob Oudkerk en Hans Spekman, vrezen dat de sociaaldemocratische identiteit verloren gaat en dat traditionele kiezersgroepen zich niet meer vertegenwoordigd zullen voelen. Opmerkelijk is dat hun argumenten tegen de fusie al jaren dezelfde zijn en steeds opnieuw worden herhaald. Deze voorspelbaarheid heeft ertoe geleid dat hun kritiek binnen de linkse achterban grotendeels is uitgewerkt en alleen nog op rechts enthousiast wordt ontvangen.

Daartegenover staat dat een meerderheid van de PvdA-leden zich via referenda heeft uitgesproken vóór een gezamenlijke koers, wat duidt op brede interne steun voor de fusie. Bovendien kan men zich afvragen in hoeverre de kritiek van Melkert, Oudkerk en Spekman een waardevolle leidraad is. De periode waarin zij invloedrijk waren binnen de partij, werd gekenmerkt door electorale neergang en interne crises. Het feit dat zij zich nu faliekant tegen de fusie uitspreken, kan door velen zelfs als een argument vóór worden gezien: als deze prominenten iets een slecht idee vinden, is de kans aanzienlijk dat het juist een goed plan is.

In een politiek landschap dat de afgelopen jaren steeds verder is gefragmenteerd, kan de fusie van PvdA en GroenLinks een nieuwe dynamiek creëren. Waar links de afgelopen jaren verdeeld opereerde, biedt een sterke, verenigde partij mogelijk een alternatief voor progressieve kiezers die zich niet aangesproken voelen door de huidige rechtse regeringscoalitie. Dit kan de electorale concurrentie versterken en invloed hebben op de machtsbalans in de Tweede Kamer.

Tegelijkertijd kampt het huidige kabinet, bestaande uit onder andere de PVV, VVD, NSC en BBB, met interne spanningen en complexe beleidsvraagstukken. In dat licht kan de aandacht voor de linkse fusie ook dienen als afleiding van de eigen uitdagingen binnen de regeringscoalitie.

Een belangrijk aspect in deze discussie is de rol van Frans Timmermans. In tegenstelling tot veel van zijn critici heeft Timmermans een uitgebreide staat van dienst, zowel nationaal als internationaal. Zijn ervaring binnen de Europese Commissie en zijn expertise op terreinen als klimaat en geopolitiek maken hem een zwaargewicht in het debat. Waar sommige critici hem wegzetten als een exponent van de ‘elite’, heeft hij aantoonbare kennis en ervaring op de thema’s waarover hij spreekt – een eigenschap die in de hedendaagse politiek niet altijd vanzelfsprekend is.

Ondertussen blijft de vraag wat de rol zal zijn van de huidige critici als GroenLinks-PvdA de verkiezingen wint en regeringsverantwoordelijkheid krijgt. De kans is groot dat dezelfde personen die zich nu fel tegen de fusie keren, zoals Melkert, Oudkerk, Spekman en Verbeet, straks vooraan staan bij de verdeling van ministersposten. Dit roept de vraag op in hoeverre hun verzet daadwerkelijk principieel is, of dat er eerder sprake is van strategische positionering in aanloop naar een mogelijke machtspositie.

De intensieve bemoeienis van rechtse partijen en commentatoren met de fusie tussen PvdA en GroenLinks lijkt voort te komen uit een combinatie van ideologische en strategische overwegingen. Enerzijds wordt de fusie gezien als een verandering binnen de sociaaldemocratie zelf, anderzijds als een potentieel krachtige electorale tegenhanger van het huidige rechtse kabinet. De argumenten tegen de fusie, vooral afkomstig van oudgedienden als Melkert, Oudkerk en Spekman, klinken steeds vaker als een herhaling van zetten en lijken slechts nog weerklank te vinden op rechts. Ondertussen beschikt Timmermans over bewezen internationale ervaring en inhoudelijke expertise, wat hem een sterke leider maakt voor deze nieuwe beweging. Mocht de fusie leiden tot een verkiezingsoverwinning, dan zal moeten blijken in hoeverre de huidige critici hun standpunten handhaven – of dat zij zich toch laten zien bij de verdeling van de macht.

Verbazing over de verbazing

Mag ik me verbazen over de verbazing van de Europese regeringsleiders die afgelopen week een hele dikke middelvinger uit Washington kregen? Mag ik me verbazen over de geschrokken reacties nadat de Amerikaanse minister van Defensie Pete Hegset en vice-president J.D. Vance afgelopen week het verhaal van het Kremlin letter voor letter, punt voor punt kwamen uitdragen in nota bene het hoofdkwartier van de NAVO?

Het is tot op zekere hoogte nog te begrijpen dat de Europese regeringsleiders hebben gewacht tot de definitieve uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen bekend was. Dat Donald Trump het Witte Huis zou gaan bezetten was eigenlijk al snel duidelijk, maar je mag als Europa nog hopen op een andere uitslag. Maar na de verkiezingsuitslag moet je als Europese leiders bij elkaar komen om besluiten te nemen. Het was immers al snel duidelijk dat de nieuwe Amerikaanse regering nogal wat bedenkingen heeft bij de steun aan de Oekraïne, dus je weet dat je daar iets aan zult moeten doen. Er werd vooral gelachen toen Trump riep dat hij de oorlog in de Oekraïne binnen 24 uur na zijn aantreden zou beëindigen.

Europese regeringsleiders wisten dat Donald Trump in ieder geval in zijn eerste termijn door het Kremlin het Witte Huis in is geholpen. Het is geen geheim dat Trump vanaf dat moment een voorliefde heeft voor autoritaire leiders als Vladimir Poetin. Trump omringt zich graag met mensen die dat ook vinden, dus je weet als Europese regeringsleider dat de steun voor de Oekraïne gaat wegvallen wanneer Trump het witte huis betreedt. Europese leiders hadden al eerder moeten anticiperen op veranderingen in de Amerikaanse politiek, en daarvoor een strategie ontwikkelen.

Wanneer je proactief handelt dan hoef je niet verbaasd te zijn. Europa begint nu pas met het nadenken over steun en toekomstige wapenleveranties aan Oekraïne. Immers, wanneer Moskou het voor het zeggen krijgt in de hele Oekraïne dan is de vrees dat Moskou het daarbij niet zal laten. De Baltische Staten, Polen en zelfs Finland zullen moeten vrezen voor het Rode Leger. Een leger dat misschien niet het modernste leger ter wereld is, maar dat wel doorzet en daarvoor niet bang is om grote aantallen vooral jonge mannen de dood in te sturen.

Pas afgelopen week hebben de Scandinavische landen en de Baltische Staten een verbond gesloten. Daarna kwam een aantal grote Europese landen bij elkaar in de Weimar Group, die eveneens een verklaring deden uitgaan. Pas nu de situatie dreigt te escaleren na een terugtrekkende beweging van de Amerikanen wordt er gehandeld. Dat is te laat!

Europa heeft niet de naam bij grote internationale conflicten vooruit te denken. Europa komt pas in actie als het echt niets anders kan. We zagen het al eerder bij de bankencrisis, de coronacrisis en de gascrisis. Om over Griekenland nog maar te zwijgen. Toegegeven, Europa heeft daarop altijd wel een antwoord gevonden. Maar van intelligente en goed opgeleide mannen en vrouwen die onze regeringsleiders vormen mag je initiatieven verwachten. Vooruit denken. Gebeurtenissen mijlenver zien aankomen en daarop actie ondernemen. Daarvoor zitten zij op die plek. Kijk over de bergen heen! Regeren is immers vooruitzien. Niet altijd, zo nu blijkt.

 Ik was niet bang, want bang ben ik alleen voor de dood.

Ik was verbaasd en ben dat nog steeds.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Deze tekst is een opiniestuk dat een kritische analyse geeft van de reactie van Europese regeringsleiders op de vermeende veranderende houding van de Amerikaanse politiek ten opzichte van Oekraïne, in het bijzonder met de mogelijke terugkeer van een bepaalde politicus naar het Witte Huis. Hier volgt een analyse van de belangrijkste punten:

 Kernpunten en argumenten:

·       Verbazing over de verbazing:

o   De auteur uit verbazing over de verbaasde reacties van Europese leiders op de verwachte veranderingen in het Amerikaanse beleid.

o   Er wordt gesuggereerd dat deze veranderingen al lang verwacht hadden kunnen worden, gezien de politieke ontwikkelingen.

·       Kritiek op het gebrek aan actie:

o   De auteur bekritiseert de Europese leiders omdat ze niet proactief hebben gehandeld en gewacht hebben met het nemen van maatregelen tot de situatie escaleerde.

o   Er wordt gesteld dat de Europese leiders al eerder hadden moeten anticiperen op de mogelijke veranderingen in het Amerikaanse beleid en een eigen strategie hadden moeten ontwikkelen.

·       De rol van de VS en Rusland:

o   De tekst benadrukt de vermeende invloed van het Kremlin op de Amerikaanse politiek en de mogelijke gevolgen daarvan voor de steun aan Oekraïne.

o   Er wordt gewezen op de mogelijke ambities van Rusland in Oost-Europa en de noodzaak voor Europa om zich daarop voor te bereiden.

·       Het gebrek aan Europese daadkracht:

o   De auteur bekritiseert de trage reactie van Europa op internationale crises, waarbij wordt verwezen naar eerdere voorbeelden zoals de bankencrisis, de coronacrisis en de gascrisis.

o   Er wordt opgeroepen tot meer proactief en strategisch denken van de Europese leiders.

·       De noodzaak tot Europese zelfredzaamheid:

o   De schrijver benadrukt de noodzaak voor Europa om een eigen, onafhankelijke verdedigingsstrategie te ontwikkelen, met name met betrekking tot de steun aan Oekraïne.

Stijl en toon:

·       De tekst is geschreven in een directe en kritische stijl.

·       De auteur gebruikt retorische vragen om de lezer aan het denken te zetten.

·       De toon is bezorgd en waarschuwend, met een sterke nadruk op de noodzaak tot actie.

 Belangrijkste conclusie:

De auteur pleit voor een meer proactieve en zelfstandige rol van Europa in de internationale politiek, met name op het gebied van defensie en veiligheid. De tekst waarschuwt voor de mogelijke gevolgen van een veranderend Amerikaans beleid en roept Europese leiders op om nu actie te ondernemen.

 Deze tekst is geschreven op een hoog niveau en bevat een kritische, beschouwende analyse van het geopolitieke beleid van Europese leiders in reactie op de VS en de situatie rond Oekraïne.

 1. Taalniveau

·       Hoog taalgebruik: De tekst bevat complexe zinsconstructies en gevarieerd woordgebruik.

·       Abstracte begrippen: Er wordt gesproken over politieke strategieën, geopolitieke machtsverschuivingen en historische parallellen.

·       Retorische vragen: De auteur stelt vragen die bedoeld zijn om de lezer aan het denken te zetten.

2. Inhoudelijke Diepgang

·       Geopolitieke context: De tekst gaat diep in op de verhoudingen tussen Europa, de VS en Rusland, en de impact van Trump op de NAVO en de steun aan Oekraïne.

·       Kritische analyse: De auteur wijst op nalatigheid en trage reactiepatronen van Europese regeringsleiders.

·       Historische referenties: Er worden parallellen getrokken met eerdere crises, zoals de bankencrisis en de coronacrisis.

3. Stijl en Toon

·       Betogend en opiniërend: De auteur neemt een duidelijke stelling in en onderbouwt die met argumenten.

·       Emotionele lading: Woorden als verbazing, geschrokken, en de verwijzing naar een dikke middelvinger zorgen voor een persoonlijke en prikkelende toon.

·       Oproep tot actie: De tekst eindigt met een oproep tot vooruitdenken en daadkrachtig regeren.

4. Doelgroep

Deze tekst is waarschijnlijk gericht op een publiek dat politiek en geopolitiek geïnteresseerd is. Het vereist voorkennis over internationale betrekkingen en de rol van Trump, Poetin en de NAVO.

Conclusie

Het niveau van de tekst is hoog (C1-C2 op het CEFR-raamwerk). De combinatie van complexe zinnen, diepgaande inhoud en betogende stijl maakt het geschikt voor een academisch of politiek geïnteresseerd publiek.

Samenvatting van de sollicitatie ervaringen van Paul

Paul, met 25 jaar ervaring in de logistiek, waarvan 16,5 jaar als planner, heeft moeite ondervonden bij het vinden van een nieuwe baan. Ondanks de algemene krapte op de arbeidsmarkt en de vele vacatures heeft hij maar liefst 59 keer moeten solliciteren voordat hij een baan vond.

De belangrijkste punten uit zijn ervaringen zijn:

• Inconsistente eisen: Werkgevers stellen vaak tegenstrijdige eisen. Ze zoeken naar kandidaten met ervaring voor een specifieke functie, maar wijzen dezelfde kandidaten vervolgens af vanwege gebrek aan ervaring in datzelfde specifieke gebied.
• Wijzigende eisen tijdens de sollicitatieprocedure: Regelmatig worden de eisen voor een functie tijdens de sollicitatieprocedure aangepast, waardoor kandidaten die al meerdere gesprekken hebben gehad, toch nog worden afgewezen.
• Tijdsverspilling: Veel sollicitatiegesprekken blijken achteraf zinloos te zijn, omdat er geen vacatures beschikbaar zijn of omdat de vacature al intern is ingevuld.
• Lage salarisaanbiedingen: Ondanks zijn uitgebreide ervaring krijgt Paul vaak lage salarisaanbiedingen, ver onder zijn huidige salaris.
• Gebrek aan reactie: Veel bedrijven reageren niet op open sollicitaties, ook al vermelden ze op hun website dat dit wel mogelijk is.
• Focus op salaris: Werkgevers lijken zich vaak meer te concentreren op het salaris dan op de ervaring en kwalificaties van de kandidaat.

Paul concludeert dat er ondanks de krapte op de arbeidsmarkt voldoende personeel beschikbaar moet zijn, aangezien werkgevers vaak met lage salarisaanbiedingen komen en wel degelijk meerdere kandidaten voor één functie hebben.

Uiteindelijk heeft Paul toch nog op tijd een baan gevonden bij één van de eerste bedrijven die hij benaderde. Echter, hij moest hiervoor concessies doen, zoals een langere reistijd en het bekleden van een andere functie dan oorspronkelijk beoogd.

De ervaringen van Paul roepen vragen op over of er nou werkelijk zoveel krapte is op de arbeidsmarkt, en hoe werkgevers daarmee omgaan.

POETIN HEEFT DE OORLOG AL LANG GEWONNEN

Als de voortekenen ons niet bedriegen gaat aankomend president Donald Trump de oorlog in de Oekraïne binnen 24 uur na zijn aantreden beëindigen. Defensiespecialisten menen dat daar iets meer voor nodig is. Maar misschien kan ‘The Donald’ de wonderen die hem worden toegedicht daadwerkelijk verrichten. Je moet de man het voordeel van de twijfel geven.

De oorlog in de Oekraïne gaat eind februari zijn vierde jaargang in. Het machtsspelletje van de psychopaat Vladimir Poetin heeft voornamelijk aan Russische zijde een flinke hoeveelheid doden opgeleverd. Cijfers lopen uiteen van 600.000 tot bijna een miljoen doden, afhankelijk van wie je het vraagt. De terreinwinst die de Russen boeken gaat niet alleen gepaard met grote verliezen aan manschappen; de Russen jagen er ook immense hoeveelheden materieel doorheen. Zoveel zelfs, dat ze moeten gaan leunen op materieel uit de Sovjettijd. De rest is door het Oekraïense leger kapotgeschoten.

Maar alle verliezen op het slagveld ten spijt hebben de Russen deze strijd al lang en breed gewonnen. Het is het Kremlin namelijk gelukt om met haat zaaien de wereld uiteen te gereten en in diverse Westerse landen samenlevingen tegen elkaar op te zetten. Vrijwel alle Westerse landen liggen politiek in puin.

Nederland heeft een doelloze extreemrechtse regering die niets voor elkaar wil krijgen, Duitsland gaat gebukt onder de dreiging van extreemrechtse regeringsdeelname en in Frankrijk wil het maar niet lukken om een stabiele regering te vormen. Over een paar weken bestijgt ‘The Donald’ de Amerikaanse troon en in Oostenrijk is een extreemrechtse regering in de maak nadat het de Christendemocraten, sociaaldemocraten en Liberalen niet was gelukt een solide coalitie te vormen. Duitsland worstelt met het bestaan van de Poetin-vriendelijke partijen Alternative für Deutschland en de Bündnis Sahra Wagenknecht en in Frankrijk wacht Marine Le Pen geduldig haar kansen af. Londen is uit de Europese Unie gestapt en in Italië heeft de extreemrechtse Giorgia Meloni de troon bestegen.

Deze bewegingen hebben één ding gemeen: Ze worden actief of passief gesteund door het Kremlin omdat ze – net als het Kremlin – antidemocratische ideeën hebben. Met geld of met internettrollen die met desinformatie succesvol haat zaaien, zodat de samenleving uiteen wordt gereten in links en rechts, voor en tegen, blank en zwart, et cetera. Mensen staan tegenwoordig lijnrecht tegenover elkaar. Zelfs tijdens het ooit zo vredelievend bedoelde kerstdiner. Tegenwoordig besteden serieuze media als NOS en RTL Nieuws ieder jaar rond december aandacht aan onderwerpen die je tijdens het kerstdiner maar beter kunt mijden, wanneer Ome Jan de Telegraafkoppen weer uitbraakt.

Het Kremlin heeft tot zijn eigen genoegen met succes chaos en verdeeldheid gecreëerd in het Westen. De eenheid in het Westen is hierdoor helemaal weg. De eens zo solide Frans-Duitse as ligt in puin. Scholz en Macron hebben hun handen vol aan binnenlandse strubbelingen en vanuit Den Haag hoeven beide heren weinig medewerking te verwachten. Het is de Russen gelukt de Westerse samenleving te verwonden zonder ook maar één schot te lossen. Het is een vieze wond die niet zomaar zal helen.

Poetin heeft al lang gewonnen.