Niet GroenLinks, maar de SP de grootste verliezer van de Tweede Kameverkiezingen, nu iets meer dan een maand geleden. Niet omdat ik de linkse broeders in bescherming wil nemen, maar omdat de SP er al vanuit ging, dat ze de verkiezingen hadden gewonnen, terwijl die nog moesten worden gehouden. De kiezer wilde geen experimenten meer op rechts of links, maar koos uiteindelijk voor twee partijen met regeringservaring. De kiezer liet de gezworen vijanden VVD en PvdA elkaar in de armen sluiten. Gezien de sfeer tijdens de kabinetsonderhandelingen van de afgelopen 3 weken zijn VVD en PvdA elkaar inderdaad in de armen gevallen. Beide partijen houden ede kaken stevig op elkaar als journalisten ze honderduit vragen naar de vorderingen. VVD en PvdA hebben beiden regeringsverantwoordelijkheid gekregen van de kiezer en nemen die taak blijkbaar erg serieus. Volgens website GeenStijl komen de twee er deze week nog uit en heeft Nederland vóór eind oktober weer een kabinet.
Ze moeten wel, want niemand wil terug naar de tijd waarin PvdA-leider Wouter Bos en CDA-leider Jan Peter Balkenende elkaar tijdens de verkiezingen het licht al niet in de ogen gunde; na de verkiezingen gingen ze daar nog even lekker mee door. Bos en Balkenende gingen voor de ogen van de (internationale) pers rollebollend en ruziemakend over straat. Ze konden het werkelijk nergens over eens worden en schoven moeilijke beslissingen daarom maar voor zich uit. De Nederlander zag dit geruzie allemaal aan en begon te denken, dat het gewoontegoed was geworden om elkaar in de haren te vliegen. Elkaar voor rotte vis uitmaken was normaal. De maatschappij werd omgevormd van een tolerantie samenleving, naar een samenleving waarin niemand nog iets voor elkaar over had. En in dat licht kon de rechts-populist Geert Wilders alleen maar groeien. Wilders moet hebben gedacht: wat zij kunnen, kan ik ook maar dan beter. Hij is immers heer en meester in schelden, schoppen en slaan en blies zijn partijtje letterlijk mee in het parlement. Alleen was hij beter dan Bos en Balkenende samen, waardoor zijn ster rees.
De luchtballon die PVV heet is inmiddels geklapt en het populisme in Nederland lijkt op z’n retour. Immers, de populistische SP en PVV groeien niet meer en naar alle waarschijnlijkheid verdwijnt de PVV binnen drie tot vier jaar van het politieke strijdtoneel. Met de verkiezing van Bart De Wever tot burgemeester van Antwerpen lijkt het populisme de grens over te zijn gewaaid naar de zuiderburen, die nu kennis maken met het ook voor hen relatief nieuwe fenomeen. Wat dat betreft kunnen we in Nederland nu terecht roepen dat de Belgen (minstens twee jaar) achter lopen op de Nederlanders, want de beweging van De Wever heeft flinke overeenkomsten met de anti-Islambeweging van Geert Wilders. Al moet daarbij direct worden aangetekend dat De Wever minder buitenlanderhaat koestert, dan zijn Nederlandse evenknie. Verder is de overeenkomst tussen De Wever en Wilders meer dan duidelijk: ze zijn beiden populisten. Wat zij roepen, slaat aan bij de onderbuikgevoelens van veel mensen en dus stemmen die op hen. Wilders is anti-Islam; De Wever is anti-Wallonë. Wilders is in Nederland klaar; De Wever begint nu net in België. Nu al is duidelijk dat ook de N-VA van De Wever geen lang bestaansrecht heeft. Nederland zag in minder dan twaalf jaar tijd drie populisten aan zich voorbij zien trekken: Fortuyn, Verdonk en Wilders. Geen van drieën redde het tegen de gevestigde orde. Voor populisme is nou eenmaal geen vaste basis, zo zullen ook de Belgen binnen enkele jaren ondervinden. Nu al durf ik te voorspellen dat De Wever geen tweede ambtstermijn krijgt.
Nu het populisme in Nederland op z’n retour is, ziet PvdA-Tweede Kamerlid Frans Timmermans zijn kans schoon: de Limburger riep vorige week in (hoe kan het ook anders) De Telegraaf dat de PVV eigenlijk moest worden verboden. Een op zich logische reactie van Timmermans, die dankzij de PVV vele topbaantjes aan zijn neus voorbij heeft zien gaan. Timmermans, de man die Job Cohen liet struikelen, vond het tijd dat hij een antwoord moest formuleren op de PVV, die de afgelopen jaren als een stormram onophoudelijk op de PvdA van Timmermans heeft in staan beuken. Vaak met succes. Tijd om terug te meppen, moet Timmermans hebben gedacht: het populisme is in Nederland op zijn retour en ik kan dat laatste zetje wel even geven. Graag, zelfs!
Maar de gedachte van Timmermas is fout en op punten zelfs gevaarlijk. Want de scheidslijn tussen een definitief exit van de PVV en een comeback is heel dun. Het populistische vuurtje smeult nog altijd. Er zijn namelijk drie voorwaarden waaraan zowel VVD als PvdA moeten voldoen, wil het populisme in Nederland voorgoed verdwijnen en dan nog blijft de kans groot, dat de PVV een wederopstanding beleeft. 1) De eerste voorwaarde is dat PvdA en VVD elkaar echt gaat vinden en in volledige harmonie gaan samenwerken. Geen geruzie meer; geen fitte-fitte meer waar alle televisiecamera’s bij staan en geen steken meer onderwater. PvdA-leider Diederik Samsom en VVD-leider Mark Rutte zullen elkaar op tal van terreinen tegemoet moeten komen; dat houdt in dat de ene keer de PvdA moet slikken en de andere keer zal de VVD een maatregel moeten toestaan, die ze niet bevalt. 2) Voorwaarde twee is dat dit kabinet niet voortijdig valt. Zowel Rutte als Samsom hebben zich in de verkiezingscampagne ten doel gesteld de 4 volle jaren helemaal vol te maken. Dat houdt in dat het Kabinet Rutte II niet voortijdig mag vallen. Ook hier weer zal de ene keer de VVD- en de andere keer de PvdA-achterban moeten inschikken. 3) Laatste voorwaarde is zeker niet onbelangrijk: een harmonieuze ministersploeg. Als zowel PvdA als VVD elkaar bijstaan, dan kunnen andere partijen (met name de PVV) de vinger niet op de zere plek leggen en dat maakt hen zwak. Een goed team versterkt elkaar en vindt oplossingen voor elk probleem. Schouder aan schouder en in dat licht kunnen we Timmermans missen als kiespijn.
Naar alle waarschijnlijkheid zal Timmermans echter gaan deelnemen aan het nieuwe Kabinet als minister van Buitenlandse Zaken, maar hij wordt ook genoemd voor Defensie en dan komt zijn PvdA-collega Desiree Bonis op BZ. Immers is Timmermans binnen de PvdA de defensiespecialist. Het zal u na het lezen van bovenstaande dat ik geen fan ben van Frans Timmermans, al was het alleen maar omdat zijn uitspraak om de PVV het zwijgen om te leggen, erg gevaarlijk is. De PVV is gewoon een democratisch gekozen partij en hoezeer zowel Timmermans als ik het met ze oneens zijn; ze horen thuis in een democratie. In een democratie ga je geen partijen verbieden, meneer Timmermans. Nee, meneer Timmermans: het populisme is nog niet helemaal weg uit Nederland. Om die conclusie te trekken is het nog te vroeg. En dan nog: als de PVV voorgoed van het politieke strijdtoneel verdwijnt, dan blijft dat gat op rechts bestaan. Er blijven altijd kiezers met onderbuikgevoelens, zo bewijzen ook de gemeenteraadsverkiezingen dit weekeinde bij onze zuiderburen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten