Pagina's

zondag 27 oktober 2013

Onbegrijpelijk

Het afluisterschandaal van de Amerikanen breidt zich steeds verder uit. Wereldwijd is er inmiddels grote verontwaardiging over de spionagepraktijken van de National Security Agency kortweg NSA. Er worden nu al zoveel mensen afgeluisterd dat je al bijna een loser moet zijn wil je niet worden afgeluisterd door de NSA. Wordt je telefoon door de NSA afgetapt, want beteken je wat in de wereld. Dan heb je wat te vertellen. Zoveel zelfs, dat Amerikaanse belangen op het spel staan. In dat perspectief mag je eigenlijk blij zijn dat je überhaupt wordt afgeluisterd, want dan stel je wat voor in de wereld. Deze week werd bekend dat de NSA de telefoons van 35 vooraanstaande regeringsleiders ook aftapt. Angela Merkel zat daarbij. Francois Hollande ook. Mark Rutte niet. Zoals ik al zei: losers.

Zelf ben ik een beetje verbaasd over de wereldwijde verontwaardiging over het afluisteren van de Amerikanen. Feitelijk wisten we het al sinds de aanslagen van 11 september 2001: de Amerikanen namen vanaf dat moment verregaande maatregelen om mensen wereldwijd met kwade bedoelingen in de kiem te smoren. Amerikanen, maar vooral niet-Amerikanen. De NSA heeft iets meer dan 10.000 mensen in dienst en is opgericht door de voormalige Amerikaanse president George Bush jr.. Destijds vonden we dat allemaal prima, want zo konden we dat vermaledijde Moslim-extremisme tegen gaan. Maar nu de Amerikanen hun werkterrein hebben verlegd van extremistische Moslims naar u en ik is iedereen (en dan bedoel ik ook: ‘iedereen’!) ineens verontwaardigd. En voor die verontwaardiging heb ik geen begrip.

Spionage gaat verder dan alleen die paar telefoons die worden afgetapt door de NSA. Al in de jaren ’90 van de vorige eeuw maakte het Amerikaanse softwareconcern Microsoft zich schuldig aan spionagepraktijken. Zo gauw de gebruiker verbinding legde met het internet maakte het toenmalige besturingssysteem Windows 98 al verbinding met de computers bij Microsoft om door te geven of de versie legaal of illegaal was. Dit waren de jaren ’90. Toen kenden we nog geen Moslim terrorisme; we hadden nog geen idee van wie Geert Wilders was. Geen idee wie Edward Snowden was.

Maar het gaat nog verder: Wanneer u naar de VS reist, dan worden al uw gegevens gecontroleerd door diezelfde NSA. Bent u vegetariër en geeft u dat door aan de luchtvaartmaatschappij zodat u aan boord geen vlees krijgt geserveerd, dan moet u wel Moslim zijn en dus snode plannen hebben en dus volgens de Amerikanen een bedreiging voor de wereldvrede. Reist u niet naar de VS maar slechts over Amerikaans grondgebied? Ook dan belanden uw gegevens in de computers van de NSA. Uw credit card betalingen van de afgelopen 3 jaar voorafgaand aan uw reis worden doorgenomen en op de luchthaven wordt u gecontroleerd door middel van een röntgenscanner, waarop u dus gewoon naakt bent te zien. Het enige goede nieuws is dat die apparaten worden gemaakt in Nederland, bij Vanderlande in Veghel.

Kan het nog verder? Ja, hoor! Sinds 2010 is Apple de absolute marktleider op de computermarkt. Miljoenen mensen hebben een iPad, iPhone of ander Apple spul dat per se een internetverbinding nodig heeft anders werkt het niet. U raadt het al: die elektronica legt dus verbinding met de servers van Apple om aan hen door te geven wat u er allemaal mee uitvoert. Zo opereren ook Microsoft, Facebook en Google. Sterker nog: vorig jaar nog nog werd Microsoft op de vingers getikt door de Europese Commissie omdat het via internet concurrerende webbrowsers van computers haalde en hun eigen Internet Explorer terug plaatste. Zonder dat de gebruikers het in de gaten hadden. Het is algemeen bekend dat Google in uw Gmail account neust en ook Facebook er dubieuze praktijken op nahoudt. Sterker nog: Facebook is zelfs één van de grootste leveranciers van informatie aan de NSA. Al vinden ze zelf van niet. Bijna een kwart van de wereldbevolking zit inmiddels op Facebook. Het is dus een mooie informatiebron. Ook Twitter en Yahoo maken zich hieraan schuldig. Maar de gebruiker is de bron van al deze informatie en die gebruiker bent u zelf!

Maar het kan allemaal nóg erger: Samsung en Sony brachten dit jaar een smartphone op de markt in de vorm van een horloge. Apple komt eraan en de rest zal niet achterblijven. Google brengt eind dit jaar zelfs een bril op de markt die via uw smartphone is verbonden met het internet. En nou komt het: zij kijken mee met waar u zich bevindt, wat u daar doet en wie daar allemaal nog meer zijn. Met de aanschaf van die bril of dat horloge werkt u dus zelf mee aan diezelfde spionagepraktijken die wij allemaal zo verfoeien. Want God, wat zijn we verontwaardigd! Wat zijn we boos..! Maar we doen het zelf. We schrijven zelf ellenlange blogs, plaatsen de meest onooglijke foto’s op Facebook en schaffen elektronica als de Google Bril of het horloge van Sony of Samsung moeiteloos aan. Foto’s en filmpjes belanden op Instagram en YouTube, omdat u vindt dat de hele wereld ze moet zien. De hele wereld houdt ook in: Facebook, Apple, Microsoft, Google en… de NSA! Zonder nadenken accepteren we de algemene voorwaarden van Apple, Google, Microsoft en Facebook, waarin staat dat zij gewoon recht hebben om te weten wat u allemaal met hun spullen gaat doen. Hun spullen? Het eigendomsrecht gaat toch over als 100% van de gevraagde koopsom is betaald? Nee, helaas. Door het accepteren van de algemene voorwaarden van apparaten als iPhone en iPad maar ook de Android rommel van Google en de Windows RT van Microsoft geeft u zelf toestemming om uw gegevens te delen met deze bedrijven. Accepteert u de voorwaarden niet, dan kunt u geen gebruik maken van het apparaat wat u nota bene zelf hebt gekocht. Waarvoor u enkele honderden (of, in het geval van Apple: duizenden) euro’s voor op tafel heeft gelegd. Het apparaat blijft van Apple.

De Patriot Act, de Scheveningen Act, … Waarom denkt u dat de banken zo graag hebben dat u gaat internetbankieren? Precies: ook hier werkt u er weer zelf aan mee.

Misschien begrijpt u nu mijn verontwaardiging. Zo niet, dan hoort u vast thuis in het eenzame groepje waarin ook Mark Rutte zit.

zondag 13 oktober 2013

Superregisseur Dijsselbloem

Geen sterk optreden van PvdA-leider Diederik Samsom tijdens de Algemene Beschouwingen twee weken geleden. Samsom zag PvdA-stokpaardjes als nivelleren en opkomen voor de sociaal zwakkeren in de samenleving verwateren na een aanvaring met CDA-leider Buma en PVV-icoon Wilders. Samsom wilde niet bewegen, waarna onderhandelingen over het op Prinsjesdag gepresenteerde begroting vrijwel onmogelijk leken. Zelfs bloedbroeder GroenLinks – doorgaans zij aan zij met de Partij van de Arbeid – keerde de sociaaldemocraten de rug toe. Er leek zich geen meerderheid af te tekenen in de Eerste Kamer, waardoor het Kabinet Rutte II vroegtijdig zou stranden. De natte droom van PVV en SP leek uit te komen. Het waren uiteindelijk Halbe Zijlstra (VVD) en een dag later Mark Rutte die Samsom te hulp schoten. Vanwege die beschadiging wees Rutte niet Samsom, maar Jeroen Dijsselbloem aan om de onderhandelingen te gaan voeren. Namens het Kabinet mocht wederom niet Samsom, maar Lodewijk Assher plaatsnemen aan de onderhandelingstafel. Samsom twee keer gepasseerd. Dat moet pijn hebben gedaan. Hopelijk geeft Samsom hiervan geleerd.

Dijsselbloem voerde bijna twee weken lang achter gesloten deuren intensief onderhandelingen over de begroting van 2014. Hij deed dit met de van Dijsselbloem bekende behendigheid en ingetogenheid. Dijsselbloem deed precies dat, wat Samsom naliet: alle betrokkenen aanhoren en afwegingen maken. Was er bij de betrokkenen ruimte tot onderhandeling? Waarop wilden de andere partijen bewegen? Wie wilde waaraan toegeven? Vast stond dat geen van de betrokken partijen alle stokpaardjes zouden binnenhalen. Tijdens het bekvechten met Van Haersma Buma – niet de sterkste politicus die op het Binnenhof ronddwaalt – liet Samsom het na hem uit te dagen: “Als u wilt bewegen dan willen wij ook bewegen en dan komen we tot een compromis. Dat heeft Nederland er in de jaren ’90 van de vorige eeuw er weer bovenop geholpen”. Het was de enige juiste manier om Buma uit zijn tent te lokken maar het gebeurde niet. Dijsselbloem deed dat wel, met als resultaat het deze week gesloten begrotingsakkoord. Politieke analisten (onder wie uw Opinie Paultje) waarschuwden Samsom bij het aantreden van dit Kabinet al: op een dag wordt Diederik Samsom gepasseerd door Lodewijk Assher of Jeroen Dijsselbloem. Die dag lijkt nu te zijn gekomen.

Over de inhoud van het akkoord valt te debatteren. Geen van de betrokken partijen (op misschien de VVD na) zullen echt gelukkig worden van de tegenmaatregelen: korten op sociale zekerheid, korten op uitgaven in de zorg, hogere belastingen (water, afval) en snijden in het personeelsbestand bij de ministeries. Maar het belangrijkste is dat het akkoord er is. Uit een rondgang van de NOS, uw Opinie Paultje en onruststoker Maurice de Hond langs kiezers blijkt dat eigenlijk geen enkele kiezer in Nederland zit te wachten op de val van het Kabinet, waardoor er weer nieuwe verkiezingen komen. Men wil meer actie, minder praten. Iedere twee jaar nieuwe verkiezingen helpen dit land niet uit de huidige economische crisis. Sterker nog: het land blijft alleen maar in die crisis, omdat geen enkele politieke partij zou willen toegeven.

Hoe duidelijk is dat voelbaar bij de partijen die uit het overleg zijn gestapt: CDA (niet erg verrassend) en GroenLinks (juist wel verrassend). Zij dreigen nu de boot te missen. Vooral bij het CDA was tot voor kort altijd een partij die verantwoordelijkheid durfde te nemen. De christendemocraten wilden in het verleden nog wel eens lef tonen en instemmen met ‘lastige’ maatregelen. Die tijd is voorbij, nu de partij in twee jaar tijd van 45 naar 12 zetels is gekelderd. Ze lopen daar op eieren. Stevig tegen dit Kabinet aantrappen is alles wat de christendemocraten rest. Ze deden dat eerder bij het Woonakkoord, het Zorgakkoord en nu bij het Begrotingsakkoord. Het is een rol die het CDA niet past: 40 jaar lang stonden ze middenin de samenleving. Nu lijken ze elke band met diezelfde samenleving te hebben verloren. Het CDA is zoekende naar een koers en lijkt die nog altijd niet te hebben gevonden. Men dacht daar met typische VVD standpunten de weggelopen kiezer weer terug te halen: lagere belastingen, nivelleren stoppen, hogere inkomens ontzien en een kleinere overheid. Door uit dit overleg te stappen hebben ze die boot gemist. Omdat hun handtekening niet onder het akkoord staat, zijn die typische VVD standpunten weer terug gegaan naar de VVD. Het CDA heeft het nakijken.

Zo ook bij GroenLinks. Ook zij stapten uit de onderhandelingen, waardoor ‘groene’ maatregelen en GroenLinks standpunten als milieuheffingen (water, afval), het stimuleren van ‘groen’ rijden en en ‘groene’ stroom bij de Partij van de Arbeid zijn blijven hangen. Ook krijgen leraren een salarisverhoging (dat gebeurde voor het laatst onder leiding van toenmalig minister van Onderwijs Ronald Plasterk – eveneens PvdA) en dat was mede een wens van D66 en PvdA. Ook worden 3.500 flexwerkers in vaste dienst genomen. Er wordt geïnvesteerd in technisch onderwijs (innovatie); een wens van zowel D66 als PvdA. GroenLinks stapte uit het overleg omdat men vond dat er niet eerlijk werd gedeeld. Een vreemde opstelling. Voor eerlijk delen van de lasten is in Nederland geen (politieke) meerderheid. Alleen PvdA, SP en GroenLinks zijn hiervan voorstander. De rest is gewoon tegen. Je kunt dan je hakken in het zand zetten, maar je kunt ook tot een compromis komen. En dat deed Dijsselbloem. Hulde aan die man!

Dijsselbloem redde deze week het Kabinet. Iets wat zijn leider Samsom tijdens de Algemene Beschouwingen naliet. Daarom mag Dijsselbloem met recht de titel van superregisseur dragen. Tot het volgende onderhandelingscircus, dan. Want er komen nog legio akkoorden aan waarin regie weer hard nodig zal zijn.

woensdag 2 oktober 2013

Kunduz II

Topoverleg dezer dagen op het miniserie van Financiën. Onder leiding van minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem moet er een sluitende begroting voor 2014 komen, gesteund door een meerderheid in de Eerste Kamer. Veel zal afhangen van CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie, die zoveel wensen hebben dat een grote megadeal vrijwel is uitgesloten. De oppositiepartijen zullen de begroting dus op onderdelen steunen en dat is waar vooral de VVD vooraf rekening mee hield. De rol van Dijsselbloem is opmerkelijk: minister president Rutte heeft niet zijn vice-premier Lodewijk Assher aan de onderhandelingstafel gezet en ook niet coalitiegenoot Diederik Samsom. Maar het simultaan schaakspel dat momenteel door grootmeester Dijsselbloem wordt gespeeld is fascinerend om te zien. Dijsselbloem moet op meerdere borden tegelijk schaken en tegelijkertijd ook nog eens jongleren met meerdere ballen.

Alle ogen zijn nu dus gericht op Dijsselbloem, die de oppositiepartijen tevreden moet houden en tegelijkertijd de coalitie in de lucht moet houden. Geen makkelijke opgave en menig politieke junkie zinspeelt al op de val van dit Kabinet. Hierin gevoed door de PVV, die het liefst iedere dag nieuwe verkiezingen heeft (totdat ze de grootste zijn uiteraard). Maar op de PVV en SP na heeft eigenlijk niemand zin in nieuwe verkiezingen. Dit Kabinet ten val brengen zou betekenen binnen twee jaar na de laatste verkiezingen opnieuw naar de stembus. En dat in een jaar waarin de bevolking toch al naar de stembus moet voor de gemeenteraads- en Europese verkiezingen. Het zal zorgen voor de laagste opkomst in jaren en traditioneel is dat vooral slecht nieuws (als niet een ramp) voor GroenLinks en de Partij van de Arbeid. Die twee partijen zijn gebaat bij een hoge opkomst. Daarbij komt de traditie “wie breekt betaalt”. Dus de partij die dit Kabinet laten struikelen zal bij nieuwe verkiezingen zeker een fors verlies moeten incasseren, c.q. niet meedoen in een coalitie. Nieuwe verkiezingen betekenen vooral veel pijn voor PvdA en CDA niet echt goed in de slappe was zitten. De bodem van hun schatkist is al in zicht. Zij hebben dus nauwelijks geld voor nieuwe Kamerverkiezingen, waaraan de PvdA de laatste keer meer dan 1,5 miljoen euro uitgaf.

Nieuwe Kamerverkiezingen zullen ongetwijfeld inhouden dat de PVV en SP de grootsten worden. De Nederlander is het politieke gekonkel beu en wil actie. Omdat de huidige partijen dat nalaten vlucht de kiezer naar partijen die het wel prediken en dat zijn PVV en SP. Maar een grote PVV en SP is de nachtmerrie van zo ongeveer alle politieke partijen in Den Haag. Nieuwe verkiezingen zullen vooral ook voor de VVD (en in mindere mate ook voor de PvdA) inhouden dat ze fors terug zullen gaan in zetelaantal. De huidige 41 zetels zijn voor de VVD het hoogst haalbare; beter wordt het niet. Mark Rutte wat de eerste liberale premier sinds Cort van der Linden in 1918. Het heeft bijna 100 jaar geduurd voor er een liberale premier kwam en die kans doet zich niet snel weer voor.

Geen van de politieke partijen durft het toe te geven, maar geen van hen heeft zin in nieuwe verkiezingen. De weigering van PvdA-leider Diederik Samsom om te bewegen en de handreikingen van Alexander Pechtold zijn dus gewoon voor de bühne. Het hoort bij het politieke schaakspel en alle fractieleiders beheersen dat spel tot in de vingertoppen. Op 19 maart zijn er immers gemeenteraadsverkiezingen en dit is een mooie manier om de buitenwereld te laten zien waar de partij voor staat. Alleen Emile Roemer van de SP heeft zichzelf op een pijnlijke manier buitenspel gezet, door samen met Partij voor de Dieren een PVV-motie van wantrouwen te steunen. Maar de onderhandelaars van de overige partijen komen er wel uit. Dit Kabinet valt niet. Hier geen Italiaanse toestanden waarin de regering iedere twee jaar valt, zodat het land in handen is van rijke families (noorden) of de maffia (zuiden). Hier geen Amerikaanse toestanden waarin alle ambtenaren verplicht naar huis moeten omdat er geen geld meer is, omdat de begroting voor het komend jaar niet is goedgekeurd. Geen ‘government shutdown’, zoals dat zo mooi in rond Hollands heet. Het zal uitdraaien op steun op delen. CDA en D66 zullen het rechtse beleid steunen; GroenLinks en ChristenUnie het linkse beleid en de rest alles wat daartussen zit. Het zal een akkoord op delen worden, waarin GroenLinks tegen zijn achterban kan zeggen dat zij het groene beleid hebben gesteund, ChristenUnie en SGP het gezin en D66 het onderwijs. CDA en VVD voor een kleinere Overheid. De Partij van de Arbeid wordt gepaaid met een burgemeesterspost voor de voor hun zo belangrijke stad Utrecht, in ruil voor het opschorten van de nivelleringsplannen. Die felbegeerde baan zou eigenlijk naar GroenLinks of D66 gaan.

Een Kunduz II zal het dus niet worden, maar het droomscenario van de PVV – nieuwe verkiezingen – is nog ver weg. Die komen er pas in 2017.

Gelukkig maar.