Pagina's

woensdag 2 oktober 2013

Kunduz II

Topoverleg dezer dagen op het miniserie van Financiën. Onder leiding van minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem moet er een sluitende begroting voor 2014 komen, gesteund door een meerderheid in de Eerste Kamer. Veel zal afhangen van CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie, die zoveel wensen hebben dat een grote megadeal vrijwel is uitgesloten. De oppositiepartijen zullen de begroting dus op onderdelen steunen en dat is waar vooral de VVD vooraf rekening mee hield. De rol van Dijsselbloem is opmerkelijk: minister president Rutte heeft niet zijn vice-premier Lodewijk Assher aan de onderhandelingstafel gezet en ook niet coalitiegenoot Diederik Samsom. Maar het simultaan schaakspel dat momenteel door grootmeester Dijsselbloem wordt gespeeld is fascinerend om te zien. Dijsselbloem moet op meerdere borden tegelijk schaken en tegelijkertijd ook nog eens jongleren met meerdere ballen.

Alle ogen zijn nu dus gericht op Dijsselbloem, die de oppositiepartijen tevreden moet houden en tegelijkertijd de coalitie in de lucht moet houden. Geen makkelijke opgave en menig politieke junkie zinspeelt al op de val van dit Kabinet. Hierin gevoed door de PVV, die het liefst iedere dag nieuwe verkiezingen heeft (totdat ze de grootste zijn uiteraard). Maar op de PVV en SP na heeft eigenlijk niemand zin in nieuwe verkiezingen. Dit Kabinet ten val brengen zou betekenen binnen twee jaar na de laatste verkiezingen opnieuw naar de stembus. En dat in een jaar waarin de bevolking toch al naar de stembus moet voor de gemeenteraads- en Europese verkiezingen. Het zal zorgen voor de laagste opkomst in jaren en traditioneel is dat vooral slecht nieuws (als niet een ramp) voor GroenLinks en de Partij van de Arbeid. Die twee partijen zijn gebaat bij een hoge opkomst. Daarbij komt de traditie “wie breekt betaalt”. Dus de partij die dit Kabinet laten struikelen zal bij nieuwe verkiezingen zeker een fors verlies moeten incasseren, c.q. niet meedoen in een coalitie. Nieuwe verkiezingen betekenen vooral veel pijn voor PvdA en CDA niet echt goed in de slappe was zitten. De bodem van hun schatkist is al in zicht. Zij hebben dus nauwelijks geld voor nieuwe Kamerverkiezingen, waaraan de PvdA de laatste keer meer dan 1,5 miljoen euro uitgaf.

Nieuwe Kamerverkiezingen zullen ongetwijfeld inhouden dat de PVV en SP de grootsten worden. De Nederlander is het politieke gekonkel beu en wil actie. Omdat de huidige partijen dat nalaten vlucht de kiezer naar partijen die het wel prediken en dat zijn PVV en SP. Maar een grote PVV en SP is de nachtmerrie van zo ongeveer alle politieke partijen in Den Haag. Nieuwe verkiezingen zullen vooral ook voor de VVD (en in mindere mate ook voor de PvdA) inhouden dat ze fors terug zullen gaan in zetelaantal. De huidige 41 zetels zijn voor de VVD het hoogst haalbare; beter wordt het niet. Mark Rutte wat de eerste liberale premier sinds Cort van der Linden in 1918. Het heeft bijna 100 jaar geduurd voor er een liberale premier kwam en die kans doet zich niet snel weer voor.

Geen van de politieke partijen durft het toe te geven, maar geen van hen heeft zin in nieuwe verkiezingen. De weigering van PvdA-leider Diederik Samsom om te bewegen en de handreikingen van Alexander Pechtold zijn dus gewoon voor de bühne. Het hoort bij het politieke schaakspel en alle fractieleiders beheersen dat spel tot in de vingertoppen. Op 19 maart zijn er immers gemeenteraadsverkiezingen en dit is een mooie manier om de buitenwereld te laten zien waar de partij voor staat. Alleen Emile Roemer van de SP heeft zichzelf op een pijnlijke manier buitenspel gezet, door samen met Partij voor de Dieren een PVV-motie van wantrouwen te steunen. Maar de onderhandelaars van de overige partijen komen er wel uit. Dit Kabinet valt niet. Hier geen Italiaanse toestanden waarin de regering iedere twee jaar valt, zodat het land in handen is van rijke families (noorden) of de maffia (zuiden). Hier geen Amerikaanse toestanden waarin alle ambtenaren verplicht naar huis moeten omdat er geen geld meer is, omdat de begroting voor het komend jaar niet is goedgekeurd. Geen ‘government shutdown’, zoals dat zo mooi in rond Hollands heet. Het zal uitdraaien op steun op delen. CDA en D66 zullen het rechtse beleid steunen; GroenLinks en ChristenUnie het linkse beleid en de rest alles wat daartussen zit. Het zal een akkoord op delen worden, waarin GroenLinks tegen zijn achterban kan zeggen dat zij het groene beleid hebben gesteund, ChristenUnie en SGP het gezin en D66 het onderwijs. CDA en VVD voor een kleinere Overheid. De Partij van de Arbeid wordt gepaaid met een burgemeesterspost voor de voor hun zo belangrijke stad Utrecht, in ruil voor het opschorten van de nivelleringsplannen. Die felbegeerde baan zou eigenlijk naar GroenLinks of D66 gaan.

Een Kunduz II zal het dus niet worden, maar het droomscenario van de PVV – nieuwe verkiezingen – is nog ver weg. Die komen er pas in 2017.

Gelukkig maar.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten