Pagina's

dinsdag 24 september 2013

Een teken van moed

He, he… we zij eruit! Het kostte dan 15 jaar discussiëren en van standpunt verwisselen maar dan heb je ook wat; Afgelopen week besloten de leden van de PvdA dan eindelijk dat het hete hangijzer JSF maar eens moest worden beslecht. Aanschaffen dat apparaat en overgaan tot de orde van de dag, luidde het eenduidige oordeel. Een motie om uit het JSF project te stappen werd door de PvdA leden met grote meerderheid weggestemd. De fractie kan nu in alle rust haar standpunt bepalen en overgaan tot aanschaf van de JSF, die op termijn de sterk verouderde F16 moet vervangen. Vijftien jaar lang was de PvdA dan voorstander, dan weer tegenstander. De sociaaldemocraten dreven hun coalitiepartners CDA en VVD er de afgelopen jaren mee tot wanhoop. Grijze haren kregen die ervan! Gek werden ze van die wispelturigheid.

Men kwam er bij de sociaaldemocraten gewoon niet meer uit. Er volgenden Kamervragen… nog meer Kamervragen... en nog meer... Van de PvdA, van GroenLinks, D66… Leverde het nou werkgelegenheid op of niet? Was dit ding nou wel de beste kandidaat, boven de Eurofighter, de Dassault en de Saab Grippen? Alle Kamervragen tezamen hebben net zoveel gekost als tegenwoordig één toestel. De discussie duurde zelfs zo lang dat de vervanging van de F16 alweer zo was verouderd dat er bijna alweer een nieuw toestel moet worden aangeschaft. Dus er dreigde weer een discussie te ontstaan over de opvolger van de JSF. Konden we wéér 15 jaar lang met elkaar discussiëren. PvdA-voorman Diederik Samsom had daar duidelijk geen zin meer in – en terecht – en hakte de knoop door: Nederland koopt dat ding. Geen gezeik. Bij de start van dit kabinet beloofde Samsom al dat dit kabinet een aantal belangrijke discussies te zullen beslechten: de beperking van de hypotheekrente aftrek (willen ze bij de VVD niet aan), de verkorting van de WW-duur (willen ze bij de PvdA weer niet aan) en nu dus ook de aanschaf van de JSF. Het zijn onderwerpen waarover de meningen sterk uiteen lopen; zowel in Den Haag zelf als in het land. Die discussiepunten worden nu één voor één beslecht. Je zou dit kabinet van alles kunnen verwijten, maar gebrek aan moed is er niet.

Natuurlijk zijn zijn geen populaire standpunten. Partijen als PVV (was ook ooit voorstander van de JSF), SP en 50+ leggen hun oor te luisteren bij het publiek en wat dan populair is, vinden zij ook. Op die manier kunnen we nog wel zeven politieke partijen uit de grond stampen. Dat is geen overtuiging. We komen als samenleving nou eenmaal niet verder als we allemaal de hakken in het zand zetten en afwachten. D66-leider Pechtold zei het vorig jaar nog treffend: 'De afgelopen 12 jaar hebben alle partijen de hakken in het zand gezet en kwam Nederland niet vooruit'. En gelijk had-ie. Alleen heeft ook zijn eigen D66 afgelopen 12 jaar de hakken in het zand gezet. Alle partijen deden dat; van SP via GroenLinks via PvdA naar D66, CDA, VVD en PVV. Onder druk van weglopende kiezers en leden die hun lidmaatschap zouden opzeggen maakten ze zich er allemaal schuldig aan.

Knopen doorhakken, bruggen bouwen. Beslissingen nemen. Dat is dat Rutte en Samsom doen en daarin tonen ze moed. In de jaren ’90 van de vorige eeuw kwamen PvdA en VVD op deze manier ook tot zaken in Paars I en II. Ze sloten akkoorden met sociale partners en maatschappelijke organisaties en compromissen met elkaar. Het wereldberoemde polderen is op die manier ontstaan. Economisch gezien waren de kabinetten Kok I en II uiterst succesvolle kabinetten. Dat huzarenstukje willen de kemphanen PvdA en VVD nu herhalen. Geen kiezer die er overigens nog iets van begrijpt, want in de campagne in aanloop naar de Kamerverkiezingen van september 2012 noemde Rutte Samsom een gevaarlijke socialist en Samsom verweet Rutte ‘rechts rotbeleid’. Allemaal waar, maar ze moeten het nu wel samen opknappen.

Dat de JSF wordt aangeschaft is een teken van moed. Het is prima dat onze krijgsmacht wordt gemoderniseerd. Niet alleen om internationaal mee te doen – ook met JSF stelt de Nederlandse krijgsmacht niets voor – maar ook ter verdediging van ons eigen land. Ga maar in uw eigen omgeving na: Wie van uw kennissen/familie/vrienden hebben een auto van meer dan 40 jaar oud waarmee ze nog iedere dag naar het werk gaat? Zullen er niet veel zijn, want de meeste auto’s – zeker gebouwd in die tijd – begaven het al na tien jaar. Waarom dan onze eigen krijgsmacht wel opzadelen met een toestel van meer dan 40 jaar oud? Een toestel dat gevechtshandelingen moet kunnen uitvoeren. Hebben we dan een vijand, hoor ik de bloedbroeders van GroenLinks vragen. Ja, collega’s. Die hebben we. Meegemaakt wat er in New York, Londen en Madrid is gebeurd?

Dus: Aanschaffen dat apparaat en overgaan tot de orde van de dag. Die JSF moet er komen.

zondag 15 september 2013

Internationale feestdag

Het is vandaag feest! Het is een groots feest. Een internationale feestdag, waar iedereen aan kan deelnemen. Sterker nog: iedereen heeft eraan deelgenomen. Eigenlijk zonder het zelf te weten. U heeft geen slingers, ballonnen en een feestneus in huis gehaald? Dat is niet erg, want u heeft toch mee gefeest. Geen appeltaart? Niet erg, in heel veel landen hebben ze deze feestdag ook niet met een appeltaart gevierd. Dus u was vast niet de enige. Geen regendans gedaan? Niet erg. Niet gebeden in de kerk? Geeft niets. Toch is het feest. U bent vast al naar de kalender gerend om te kijken wat voor feestdag en u zag niets? Ik zal u een handje helpen: Het is vandaag precies 5 jaar geleden dat Lehman Brothers failliet ging en onofficieel de start van de huidige wereldwijde internationale economische ellende. Dát is even een verrassing, toch?

15 september 2008 bezweek de bank Lehman Brothers onder een schuldenlast van 600 miljard dollar aan hypotheken, die veel Amerikanen niet meer konden betalen. De hypotheeklasten waren simpelweg te groot geworden en de huizenprijzen bereikten een nieuw dieptepunt. De Amerikaanse overheid moest diverse keren ingrijpen, nadat zakenbank Bear Stearns en verzekeraar AIG bijna onder het faillissement van Lehman Brothers waren bezweken. Hypotheekbanken Freddie Mac en Fannie Mae werden genationaliseerd. Niet veel aan de hand, meende minister van Financiën Wouter Bos destijds: de crisis zou niet overwaaien naar Nederland. Bos had het mis: nog geen half jaar later moest hij zelf de banken ABN AMRO en Fortis Nederland nationaliseren. Zoals vrijwel alle landen ter wereld de banken te hulp schoten met belastinggeld. Hierdoor kwamen die landen ook weer in de moeilijkheden en daarom moeten we nu met z'n allen miljarden bezuinigen. De kabinetten Rutte I en II bezuinigden dik 45 miljard euro en nog is de schatkist niet in orde. Het huishoudboekje van de overheid rammelt nog steeds. De werkloosheid loopt in 2014 verder op tot bijna 10% van de beroepsbevolking en de overheid sluit massaal gevangenissen en militaire kazernes. Sociale voorzingen die we bijna 50 jaar hadden zijn geen vanzelfsprekendheid meer. BTW is verhoogd, belastingvoordelen zijn afgeschaft en nu gaan zelfs 's avonds laat de lantaarns langs de snelwegen uit, omdat de overheid geen geld meer heeft om de energierekening te betalen.

Het einde van deze crisis lijkt nog lang niet in zicht, al roepen deskundigen luidkeels dat we het ergste wel hebben gehad en dat we langzaam weer uit het dal klimmen. Maar goed, dat zijn dezelfde deskundigen zoals Wouter Bos, die in 2008 riepen dat het allemaal wel mee zou vallen met de economische misère. Die kun je dus niet echt op hun blauwe ogen geloven.

Vijf jaar na dato kunnen we onszelf wel de vraag stellen of we eigenlijk iets hebben geleerd van de economische ellende? Het antwoord daarop is al even simpel als eenvoudig: helemaal niets. Heel veel niks. Het probleem is dat de veroorzakers van toen nog altijd niet zijn gepakt, dus nog vrij rond lopen. Sterker nog: zij zijn gewoon doorgegaan met het uitdelen van grote sommen geld aan elkaar. Geld dat vaak rechtstreeks uit de zakken van de argeloze belastingbetaler kwam. De wereld sprak er schande van, maar de bankiers onder elkaar gingen gewoon door met het uitdelen van grote sommen geld. Minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem deelde moedig wat speldenprikjes uit: bonussen werden aan banden gelegd, banken moeten meer geld in kas hebben en een aantal hypotheekvormen werd wettelijk verboden. De Europese Commissie besloot een paar maanden geleden op voorspraak van diezelfde Dijsselbloem dat de belastingbetaler in de toekomst niet meer garant zou staan voor de misstanden bij de banken. Als een bank in de toekomst nog in de problemen zou komen, dan zouden aandeelhouders en bestuurders van de bank dat in eerste instantie zelf op moeten lossen. Een nobele beslissing, maar te laat. De beslissing werd genomen toen vrijwel alle grote banken ter wereld al waren gered met belastinggeld. Alles ter waarde 1.600 miljard US dollar. Of, zoals een striptekening in de krant zo mooi uitbeeldde: een overvaller die met een pistool een bank overvalt is een amateurtje. Je kunt beter een baan aannemen als bankdirecteur. Je doet hetzelfde, maar dan legaal.

En het kan mogelijk nog gekker. De dag dat bijvoorbeeld het minimum loon wordt afgeschaft, komt steeds dichterbij. U denkt van niet? U denkt dat dit allemaal is geborgd? Wat dat ook niet zo met de WW-uitkering? De WAO? De bijstandsuitkering? De hypotheekrente aftrek? Al die zekerheden van de afgelopen 50 jaar zijn er stuk voor stuk aan gegaan. De hypotheekrente aftrek afbouwen tot maximaal 300.000 euro is een vurige wens van de PvdA en dat gaat ook gebeuren. In ruil daarvoor zal de VVD wensen dat het minimum loon wordt afgeschaft. Er zijn geen zekerheden meer.

Zeker is wel dat de maatregelen die nu tegen de banken worden genomen over een paar jaar alweer worden teruggedraaid. Zeker als de economie niet heel snel aantrekt. Een volgend kabinet zal zeker beweren dat alle maatregelen die nu worden genomen de groei van de economie in de weg staat. De financiële sector is nog altijd heel belangrijk in Nederland en de bankenlobby is oppermachtig. Maatregelen die de banken echt pijn doen worden niet genomen. De huidige maatregelen die Dijsselbloem neemt stellen weinig of niets voor. De rekening van deze crisis niet neerleggen bij de argeloze belastingbetaler, die dezelfde banken nota been heeft geholpen overeind te blijven, maar bij de veroorzakers dus de banken is een utopie. Hoe links een regering ook is: hard optreden tegen Boele Staal en zijn criminele bende in krijtstreepjes is een fabeltje. De rekening voor deze crisis zou moeten worden neergelegd bij de banken, maar dat gebeurt niet. PvdA Tweede Kamerlid Michiel Servaes vond dat de banken niet alleen verantwoordelijk waren voor de huidige economische ellende, zo zei hij tijdens een bijeenkomst in Tilburg eerder deze zomer. "Er is ook een economische tegenwind", zo meende Servaes. Maar waar komt die economische tegenwind vandaan, meneer Servaes? Precies, door dat gerommel met die banken!

Banken en verzekeraars zijn ontegenzeglijk de veroorzakers van deze economische ellende. Alles is terug te leiden naar banken als Lehman Brothers, AIG en Baer Stearns, die rommelhypotheken verkochten waarvan kredietbeoordelaars als Moody's Standard & Poors en Fitch meenden dat ze veilig waren. Bedrijven als Goldman Sachs, die een dubieuze dubbelrol speelden bij de start van de huidige economische ellende. Nederland telt straks meer dan 750.000 werklozen. Maar daar zal geen bankdirecteur bij zitten. In ieder geval geen, die deze economische ellende heeft veroorzaakt.

Volgend jaar 15 september is er weer een nieuwe feestdag.

dinsdag 10 september 2013

Nederland leeft met angst

Op 9 juni 2011 bracht Geert Wilders de Drachme terug naar Griekenland. Niet eigenhandig, maar symbolisch gaf hij een kopie van een Drachme biljet aan de Griekse ambassade in Den Haag. Hij wilde de Grieken uit de Euro, omdat ze de Nederlandse belastingbetaler teveel geld kostten. Deze week deed hij het weer: hij bracht een grenspaal naar de Roemeense ambassade in Den Haag met daarop de tekst: “geen toegang”. Met het oog op 1 januari 2014, wanneer de Nederlandse grenzen open gaan voor Bulgaarse en Roemeense arbeiders. Wilders liet de Roemenen weten dat ze hier niet welkom zijn. “We hebben hier al Roemeense zakkenrollers en koperdieven; Roemeense arbeidskrachten hebben we niet nodig”,zei de PVV-leider. Leest u die zin nog eens een paar keer over. Feitelijk zegt de Grote Geert dat Roemeense zakkenrollers en koperdieven hier al zijn en dus hebben we geen Roemenen nodig die hier op een eerlijke manier hun geld verdienen.

Wilders liet weten dat minister van Sociale Zaken Lodewijk Assher naar Brussel moet gaan en daar bepleiten dat de grenzen voor Roemenen en Bulgaren gesloten moeten blijven. Met minder zou de PVV geen genoegen nemen. Assher is zelf ook druk in de weer. Zowel Assher als Wilders zijn bang dat de Roemenen en Bulgaren na 1 januari 2014 massaal naar Nederland komen om de baantjes van Nederlandse arbeiders in te pikken. Ze willen immers graag voor ver onder het minimumloon werken, zo is de redenering. Met meer dan 700.000 werklozen is dat geen fijn vooruitzicht.

Maar is dat eigenlijk wel zo? Komen de Roemenen en Bulgaren na 1 januari 2014 echt in hordes naar dat kleine koude kikkerlandje landje in Noordwest Europa? Wilders en Assher zijn bang van wel. En met hen hun kiezers. En als de Roemenen en Bulgaren dan in karavanen komen; welke baantjes gaan ze dan bezetten? Misschien roept het herinneringen bij u op: in de jaren ’60 en ’70 van de vorige eeuw kwamen Turken naar Nederland en in de afgelopen tien jaar viel die eer te beurt aan de Polen. De baantjes die de Turken toen en nu de Polen innemen zijn over het algemeen laag geschoold, smerig en arbeidsintensief: schoonmaakwerk, plantsoenendienst en zwaar agrarisch werk. Polen zijn ook te vinden als vrachtwagenchauffeur of productiemedewerker. Turken zijn tegenwoordig aardig in technisch werk: lassen, monteren en machinebankwerk. Het zijn werkzaamheden waar niet voldoende Nederlanders voor te vinden zijn (vrachtwagenchauffeurs, technische beroepen) of waar Nederlanders over het algemeen hun neus voor ophalen (smerig werk, zwaar werk). Er is dus onvoldoende personeel beschikbaar voor de werkzaamheden en dus halen de werkgevers ze uit het buitenland, met name Polen en vroeger Turkije en nu dus mogelijk Roemenië en Bulgarije. Hand in eigen boezem steken dus: als blanke inheemse autochtone Hollandse kaaskoppen weigeren het werk te doen (wat heet: ze doen er hun ogen niet eens voor open), dan moeten anderen dat werk doen. Het werk moet wel gebeuren.

Conclusie uit bovenstaande is dat de Roemenen en Bulgaren geen enkele bedreiging vormen voor de Nederlandse werknemer. Integendeel: we hebben ze hard nodig. Dat niet alleen: ze vormen eerder een bedreiging voor de hier al werkende Polen dan voor de Nederlanders, die zichzelf te goed voelen om het werk uit te voeren. Deden ze dat werk namelijk wel, dan waren de Polen in eerste instantie niet nodig en dan zijn de Roemenen en Bulgaren nu ook niet nodig. Het is politiek tromgeroffel van Wilders en Assher. Het staat leuk voor je achterban als je er alles aan doet om te verhinderen dat ‘ze’ deze kant op komen. Je speelt hiermee in op de angsten van heel veel Nederlanders. Het is hetzelfde onderbuik gevoel als vijf tot tien jaar geleden, toen de Nederlanders bang waren dat ‘de Moslims’ de overhand zouden krijgen in Nederland en de Sharia zouden gaan invoeren. Als dat zou gebeuren, dan zouden we alle verworven vrijheden kwijt raken. We stemden massaal op de PVV om dat te voorkomen. Het lijkt te zijn gelukt, want de angst dat de Sharia in Nederland zal worden ingevoerd, is nagenoeg verdwenen. En omdat Wilders nou eenmaal alleen maar zetelwinst behaalt wanneer hij mensen angst aan kan jagen, grijpt hij elke mogelijkheid of middel aan om dat ook te doen. Toen de moslims waren vertrokken werd het de Partij van de Arbeid, daarna de Gieken, gevolgd door de Polen en nu dus de Roemenen en Bulgaren. Als straks blijkt dat er geen karavaan Roemenen naar Nederland komt om hier het werk over te nemen en die angst luwt, dan vindt de PVV vast wel weer iets anders waarmee het zijn kiezers te stuipen op het lijf kan jagen. Het is toneelspel: zowel van Assher als van Wilders. Dat Wilders een prima toneelspeler is, dat was al langer bekend. Maar dat Assher zich hierin laat leiden is onder zijn niveau. Maar Nederland leeft op angst. Angst is zo langzamerhand de kurk geworden waarop deze maatschappij drijft. Een verandering is niet noodzakelijkerwijs een vooruitgang. Dat houdt de angst in ons vast. En die angst betekent zetelwinst voor de PVV. En PvdA'er Lodewijk Assher helpt daaraan mee. Hij zou beter moeten weten!

Assher is ook bang dat werkgevers de Roemenen en Bulgaren zwaar gaan onderbetalen. Omdat zij geen idee hebben van het Nederlandse minimumloon is Asher bang dat de Nederlandse werkgevers het Roemeense minimumloon gaan betalen en dat mag niet. Maar het gaat te ver om daarvoor de Roemenen c.q. Bulgaren aan te spreken. Hiervoor moet je bij de bron zijn en dat zijn de Nederlandse werkgevers, die buitenlandse BV’s oprichten om mensen hier onder te betalen. Poolse vrachtwagenchauffeurs werken in Nederland met een Poolse CAO (als die al bestaat), dus krijgen soms een kwart van het loon van een Nederlandse vrachtwagenchauffeur. Poolse productiemedewerkers, die vaak onder mensonterende omstandigheden wonen in tenten, caravans, bungalows of op veel te kleine slaapkamers of huizen. Ook weer gefaciliteerd door Nederlandse werkgevers.

Willen we Roemenen en Bulgaren en eerlijke kans geven dan moeten er maatregelen worden getroffen bij de werkgevers. Boetes helpen al niet meer, want dat wordt gewoon ingecalculeerd of de Poolse werknemer mag de boete zelf betalen. Bedrijfssluitingen zouden beter helpen. Niet het bedrijf dat de Poolse uitzendkrachten uitzendt – want die zijn vaak in het buitenland gevestigd en werken dus volgende daar heersende wetgeving – maar de werkgever die ze inhuurt. Maar misschien zijn we daar te bang voor. Net als dat we te bang zijn om banken en verzekeraars aan te pakken.

vrijdag 6 september 2013

Vervlogen linkse idealen

Tijdens de verkiezingen van 2012 leek het duidelijk: er zou een VVD/SP kabinet komen en mogelijk zelfs een SP/VVD-kabinet met minister president Emile Roemer aan het hoofd. Een nachtmerrie voor elke liberaal en rechts Nederland. Dat kabinet kwam er uiteindelijk niet, door veel blunders, uitglijders en arrogant gedrag van diezelfde Emile Roemer. Zowel tijdens als na de verkiezingen heb ik Roemer via Twitter herhaaldelijk voorgelegd welke linkse idealen hij op zou geven voor een samenwerking met de VVD. Immers zag het er naar uit dat Roemer met de VVD zou gaan regeren. Ook nu diezelfde Roemer steeds commentaar levert op de even linkse PvdA leg ik hem bij ieder commentaar de vraag voor welke linkse idealen hij zou opgeven voor een samenwerking met de VVD. Het antwoord blijft nog altijd uit.

Ik denk dat iedereen bij de SP een diepe zucht van verlichting slaakte toen bekend werd dat de SP helemaal niet zou gaan regeren met de VVD. In de peilingen stonden de socialisten uit Brabant op hun hoogtepunt op 38 zetels; één meer dan aartsrivaal VVD. Meeregeren met de VVD zou niet alleen inhouden het nemen van impopulaire maatregelen om de huidige economische crisis te bestrijden, maar ook de helft van hun verkiezingsprogramma inleveren en daarmee een slag naar rechts maken. Die beurt is nu overgedaan aan de PvdA, die samen met de VVD het vuile werk mag opknappen waar CDA maar vooral PVV hun vingers niet aan wilden branden. Niemand wil impopulaire maatregelen nemen; CDA niet, PVV niet en SP al helemaal niet. Alle oppositiepartijen in de Tweede Kamer zijn blij dat zij nu niet deelnemen aan de regering (wellicht op D66 na).

Het is duidelijk dat zowel Partij van de Arbeid als de VVD de helft van hun verkiezingsprogramma hebben moeten inleveren. De PvdA kreeg een zorgakkoord, sociaal akkoord, energie akkoord, onderwijsakkoord en een woonakkoord. Daarnaast ging de VVD tandenknarsend akkoord met het aanpakken van bonussen in de financiële sector, het beperken van belastingvoordelen op brievenbusfirma’s en het fors korten van topsalarissen in publieke sector. Het VVD-ledenblad De Telegraaf maakte gehakt van Jeroen Dijsselbloem toen hij de aandeelhouders van SNS Reaal liet betalen voor de ellende die daar was aangericht. Ook is er geen enkele VVD’er te vinden die blij is met hogere belastingen op topsalarissen of het investeren van meer dan 685 miljoen euro in het onderwijs. Met pijn in het hart gingen de liberalen akkoord met het verhogen van WW-uitkeringen.

Maar de VVD sloeg terug: De PvdA moest lijdzaam toezien hoe de VVD het mes zette in de overheid. Tienduizenden ambtenaren verloren afgelopen jaar hun baan en het einde daarvan is nog lang niet in zicht. PvdA Tweede Kamerlid Desiree Bonis stapte op nadat het Kabinet besloot slechts 50 van de 2,5 miljoen Syrische vluchtelingen op te nemen. Dit zijn 2,5 miljoen mensen die op de vlucht zijn, omdat ze anders worden vermoord omdat ze voor de één of de andere partij zijn (of juist helemaal geen partij kiezen, maar gewoon vrede willen). PvdA wilde er meer dan 50 opnemen; VVD wil dat niet. De VVD is duidelijk nog niet vergeten dat de PVV-stemmer ze op 12 september 2012 in het zadel heeft geholpen. Enkele tientallen PvdA’ers zegden hun lidmaatschap op nadat de PvdA akkoord was gegaan met het strafbaar stellen van illegaliteit. Het buitenlandbeleid wordt nagenoeg in zijn geheel bepaald door de VVD, net als de bezuinigingsdrift. Voorafgaand aan de campagne noemde PvdA-leider Diederik Samsom dat nog ‘kapot bezuinigen’. In het verkiezingsprogramma van de PvdA staat dat ABN AMRO niet zal worden verkocht zolang er verlies op wordt gemaakt. De VVD zette door en ABN AMRO gaat over een jaar naar de Beurs. Er is geen sociaaldemocraat te vinden die voorstander is van de superprovincie Noord-Holland/Utrecht/Flevoland. Met pijn in het hart ging de PvdA deze week akkoord met de aanschaf van de JSF.

Wanneer dit kabinet een besluit neemt dat in het voordeel is van de PvdA, dan staat heel rechts-Nederland op z’n achterste benen (met Geert Wilders en de krant voor Wakker VVD voorop). Wordt er een VVD-idee doorgedrukt, dan steigert links-Nederland (met Emile Roemer voorop). Je vraagt je af waar de polderconsensus uit de jaren ’90 van de vorige eeuw is gebleven, maat het is wel duidelijk waarom dit land al 12 jaar nagenoeg stil staat in zijn ontwikkelingen. Het is goed dat dit kabinet een einde maakt aan hoofdpijndossiers zoals daar is de JSF. Heel Nederland wist dat die apparaten vandaag of morgen zouden moeten worden vervangen en na 15 jaar oeverloos geouwehoer (een mooier woord kan ik er niet aan geven) is er dan nu eindelijk besloten die toestellen aan te schaffen en dat is prima. Er is moed voor nodig om een beslissing te nemen die apparaten te kopen en PvdA en VVD tonen die moed. De F16 is verouderd. Wat heet; het ding is bijna 40 jaar oud. Kent u iemand in uw omgeving die met een auto van 40 jaar oud iedere dag op en neer naar zijn werkgever rijdt? Nee? Dat dacht ik al! Waarom zouden we dan onze krijgsmacht opzadelen met een toestel van die leeftijd? Vrijwel alle partijen in de Tweede Kamer willen dat ding; alleen GroenLinks, SP en PVV zijn tegen (daarbij moet worden opgemerkt dat SP en PVV overal tegen zijn, dus dit is niet echt verrassend). Bovendien heeft de PvdA ook hier weer een slimmigheidje ingebouwd: maximaal 4,5 miljard mag er worden besteed aan de aanschaf van die apparaten, dus geen 85, geen 54 maar maximaal 35 toestellen en dat worden er misschien nog minder als dat ding nog duurder wordt. Onze krijgsmacht moet moderniseren en dat lukt alleen met nieuw materieel, zoals daar bijvoorbeeld is de JSF maar ook de onbemande vliegtuigen Drones, waarvan het kabinet er acht wil aanschaffen. Goed idee! Doen!

PvdA-leider Hans Spekman wil de discussie vóór zijn en heeft vandaag zijn bijna 57.000 leden opgeroepen mee te doen aan een discussieronde over de aanschaf van het apparaat, door de SP ook wel liefkozend ‘de vliegende Fyra’ genoemd. Spekman wil geen gerommel in zijn partij, zoals die er wel was tijdens de strafbaarstelling van illegaliteit, eerder dit jaar. Uitleggen, uitleggen en nog eens uitleggen. De actie van Spekman is prima: de aanschaf van het toestel is een gevoelig onderwerp binnen de PvdA: net zo gevoelig als het strafbaar stellen van illegaliteit. Voor deze onderwerpen krijg je bij geen enkele sociaaldemocraat de handen op elkaar.

Want zo werkt het in de politiek: je geeft wat, je neemt wat. PvdA krijgt zijn nivelleringsfeestje, dan krijgt de VVD zijn JSF. Ik ben alleen bang dat Emile Roemer dat niet door heeft. De vraag kan daarom terecht worden gesteld of hij dat ooit door gaat krijgen. Dat is waarschijnlijk de aanleiding waarom ik nooit antwoord zal krijgen op de vraag die ik al bijna een jaar lang aan Emile Roemer stel: “Welke linkse idealen zou u laten varen in een samenwerking met de VVD?”