de wet van de remmende voorsprong

Dat Amerika bijna failliet is, is eigenlijk geen nieuws meer. Dat de Amerikanen de laatste tien jaar ietwat te kwistig zijn geweest met het strooien van waardeloze dollars, weet u al. Dat het land zichzelf naar de filistijnen heeft geholpen door de onophoudelijke privatiseringsgolf, oorlogen en belastingverlagingen voor de allerrijksten is voor velen van u gesneden koek. Maar dat de rijksten der aarde het ooit zo machtige maar nu hulpeloze Amerika de helpende hand toesteken, is wel bijzonder. Dat Warren Buffet, Bill Gates en Donald Trump zich hebben verenigd in een groep weldoeners, is op z'n minst opmerkelijk te noemen. Deze drie heren hebben de Amerikaanse overheid aangeboden een deel van hun miljardenvermogen af te staan aan de Amerikaanse belastingdienst, om zo mee te helpen het begrotingstekort te dichten. In Nederland volgde de spreekbuis van de high society, Harry Mens, het Amerikaanse voorbeeld en riep zijn eigen VVD ook op, de belastingen voor de allerrijksten te verhogen. Ja, leest u deze zinnen nog maar eens goed over. Daar zakt de broek vanaf, nietwaar?

Dat is vreemd; een rijkaard die nu ineens roept dat hij graag meer belasting wil betalen. Jarenlang hebben ze optimaal geprofiteerd van elke maas in de wet en probeerden ze met allerlei boekhoudkundige- en belastingtruuks minder belasting te betalen. In het wekelijkse televisieprogramma van Harry Mens zat iedere week wel een accountant of belastingadviseur vrolijk te vertellen hoe de rijke kijkers zoveel mogelijk de belastingen konden ontduiken. Vermogensbeheerders als Geert Schaaij of Rienk Kramer maakten dat af, door als slagroom op de taart ook nog eens haarfijn uit te leggen hoe goed ze jouw vermogen zo goed beheerden. Harry Mens zelf riep altijd hardop dat het verhogen van belastingen voor de allerrijksten een linkse hobby was; niet thuis hoorde bij ‘zijn soort mensen’. En die mensen willen nu ineens méér belasting gaan betalen? Daar móét haast wat achter zitten.

En dat zit het ook. Het is heel simpel: Het is een kat-en-muisspel tussen de allerrijksten en de overheden van al dan niet geheel failliete landen Griekenland, Portugal, Spanje, Italië, Ierland en de Verenigde Staten. Daar, waar zij jarenlang door hun overheden in de watten werden gelegd, roepen ze nu ineens hardop dat ze graag méér belasting willen betalen. Of dat ooit zover komt, valt echter nog te bezien. Naar de buitenwereld is het makkelijk roepen dat ze graag méér belasting willen betalen; als het puntje bij het paaltje komt, dan zullen Harry Mens en de zijne n de eersten zijn, die klagen dat de belastingen weer omhoog gaan. Waarom moeten zij de rekening van de crisis betalen? Het waren de banken, die er een rommeltje van hebben gemaakt. Niet zij! Niemand betaalt graag veel belasting, laat staan meer. Niemand wil veel geld afdragen aan de overheid, om dat vervolgens in ‘linkse hobby’s’ te steken. Al helemaal niet Harry Mens en zijn soortgenoten.

Er moet dus wel wat achter schuilen. Er moet een dubbele bodem zijn, waarom Harry Mens en zijn rijke vriendjes nu ineens roepen, dat ze graag meer belasting willen betalen. De reden ligt hem waarschijnlijk in drie dingen: 1) Het morrende publiek tonen, dat zij ook graag willen meehelpen het land financieel weer op te bouwen, nadat ze het in eerste instantie naar de kl*ten hebben geholpen. Ze willen het beeld rechttrekken, dat het publiek van ze heeft. Het beeld van weldoeners, die het beste voor hebben met de maatschappij. Die betrokken zijn bij de pijn, die hun land en haar inwoners lijden. Nu het morrende publiek niet alleen maar bestaat uit dat vermaledijde linkse PvdA-publiek, maar ook PVV-stemmers beginnen te morren, komen ze dan toch maar in actie. 2) Ze willen er iets voor terug. Het zijn zakenlui en zakenlui geven niet zomaar geld weg aan de overheid. Er moet iets voor terug komen. Voor niets gaat immers de zon op; ook in crisistijd. Zo wilden rijke Turkse zakenmensen de Grieken graag van hun schulden af helpen, maar eisten daar wel land voor terug. De eerste Griek, die op een dergelijk verzoek ingaat, is zijn leven niet meer zeker. Toch is een groot deel van de haven van Pireus, de grootste haven van Griekenland, al verkocht aan een groep Chinezen. En het einde lijkt niet in zicht. 3) last but not least: als de overheid zelf belastingen gaat verhogen, dan zal het vele malen erger zijn, dan wanneer de weldoeners hun vermogen uit eigen beweging deels afstaan. Vroeg of laat is de kiezer het zat en kiest een partij, die de rijken afstraft en dat is altijd een linkse partij, zoals SP, GroenLinks, D'66 of (nog erger) de PvdA. Haast is dus geboden, vóór de overheid maatregelen neemt. Dat heet de wet van de remmende voorsprong. Dat hebben de heren afgekeken van de auto-industrie, die begin dit jaar samen met de overheid om de tafel is gaan zitten om subsidies op milieuvriendelijke auto's af te schaffen. Klinkt raar, maar samen kwamen ze tot een betere oplossing, dan wanneer de overheid eenzijdig maatregelen had bedacht. Die geschiedenis herhaalt zich dus nu weer.

Dat grote graaiers als Buffet, Gates, Trump en hun rijke zakenvrienden nu ineens draaien als een blad aan een boom, en nu wel meer belasting willen betalen, kan alleen maar worden gezien als een schijnbeweging. Het is onderdeel van hun goed nieuws show. Ze hebben een dubbele agenda. Er zitten teveel voorwaarden aan vast. De overheid zou gewoon eenzijdig de inkomsten- en vermogensbelasting moeten verhogen, zonder tussenkomst van lobbyisten. Het valt nog te bezien, of Harry Mens en zijn rechtse zakenvrienden ook zo gul zijn, als de Belastingdienst daadwerkelijk de rekening aan ze presenteert. Dan zullen ze als eerste hun woordje klaar hebben en de linkse politiek de schuld gaan geven. De VVD zal nooit uit eigen beweging zijn achterban aanpakken. Bang als ze zijn voor stemmenverlies aan de PVV, die al heeft aangegeven extra bezuinigingen niet te zullen steunen. VVD en CDA zullen met extra bezuinigingen dus langs moeten bij de oppositie en dan komen ze uit bij diezelfde vermaledijde PvdA, die ze andermaal uit de brand zal moeten helpen, omdat de PVV de lam is om iets te doen. Liever roeptoeteren, dan tot actie overgaan.

Eigenlijk is het heel simpel: de vervuiler zal moeten betalen. En de veroorzaker (‘de vervuiler’) van de huidige economische malaise is ontegenzeglijk de bank- en verzekeringswereld. Hen aanpakken zal wereldwijd het vertrouwen in de politiek doen toenemen. Het is immers glashelder, dat banken geld hebben geleend, dat er niet was, aan mensen, die het eigenlijk niet konden betalen. Daar is de crisis mee begonnen en de banken en verzekeraars zullen de crisis moeten meehelpen oplossen. Zo niet, dan riskeert ze nationalisatie: de Staat legt dan eenzijdig beslag op alle uitstaande aandelen, totdat de schuld is terugbetaald. Zo’n aanpak werkt niet op nationaal niveau; alleen Europa kan hierin een beslissing nemen en de Engelsen, Fransen en Luxemburgers zullen hierin zeker dwars gaan liggen. Maar is is wel een belangrijke oplossing uit deze crisis. Het kost de overheid ook geen cent extra belastinggeld. Immers, is de belastingbetaler het zat, om een overheid geld te zien steken in banken, die daarmee vervolgens vrolijk bonussen uitkeren aan hun managers. Tweede oplossing kost ook geen geld: kom je afspraken nou eens na. Alle Europese landen die deelnemen aan de gezamenlijke Europese munt de euro hebben in 1992 al afspraken gemaakt over een stabiliteitspact, maar er is geen land die deze afspraken nakomt. Sterker nog; de initiatiefnemers van deze afspraken waren Frankrijk en Duitsland en dat waren nou net de landen die deze afspraken als eerste braken. Zo werkt het natuurlijk niet. Als oplossing voor deze crisis kozen Frankrijk en Duitsland ervoor, extra afspraken met elkaar en de rest te maken. Maar afspraken werken alleen, als ze ook worden nagekomen. Zo is het eigenlijk ook met de rijkaards, die draaien als een blad aan een boom.