Pagina's

zondag 20 december 2009

Er waait een populistische wind door Hilversum

Gisteravond werd het satirische programma 'Dit was het Nieuws' voor het laatst uitgezonden. Na 13 jaar stopt de TROS met het succesvolle programma, met daarin Harm Edens, Raoul Heertje en Jan Jaap van der Wal als komische maar zeker ook kritische noten. Iedere week trok het programma 1 miljoen kijkers; een ongekend hoog aantal voor het tijdstip waarop het werd uitgezonden. Als officiële reden heeft de TROS aangegeven dat het programma's moet schrappen omdat het zendtijd moet inleveren. Maar ik vermoed iets meer; politiek.

Pim Fortuyn gaf bij leven veel kritiek op de publieke omroep; het zou een te links apparaat zijn. Veel te veel aandacht voor de regerende coalitie van PvdA, VVD en D'66 en veel te weinig voor rechtse partijen zoals de LPF. Vreemd genoeg werden CDA en VVD niet genoemd. Vooral de PvdA moest het destijds als grootste partij ontgelden. Ook viel Fortuyn over de succesformule van de VARA op zaterdagavond. De VARA trok erg veel kijkers met programma's als 'Kassa', 'Oppassen', 'Unit 13', Jack Spijkerman en 'Het Lagerhuis'. Te moeilijke programma's volgens Fortuyn. Te links. De publieke omroep was niet onafhankelijk genoeg.

De Publieke Omroep deed er in eerste instantie weinig aan. Het ging weliswaar in de tegenaanval, door te zeggen dat Fortuyn onzin uitkraamde. Verder deed het niets. De uitspraken van Fortuyn hadden op het publiek wel invloed; kijkers schaarden zich massaal achter Fortuyn en keerden de Publieke Omroep de rug toe. Vooral, toen Jack Spijkerman tekende voor de geldmachine van Talpa en de VARA de rug toe keerde. Het kijkerspubliek van de Publieke Omroep bestond op gegeven moment vooral uit ouderen en hoger opgeleiden. Maar 'Jan met de Pet', de 'gewone man op de straat' keek liever naar SBS6 en RTL4. Die boden veel meer vermaak en sneden niet zulke moeilijke thema's aan, zoals het vervuilde milieu, de Tweede Wereldoorlog en het opraken van energiebronnen. Allemaal te linkse thema's, volgens Fortuyn en de zijnen.

Fortuyn overleed en Geert Wilders zag het gat in de markt dat Fortuyn achter liet. Hij sprong daar met zijn PVV direct op in en ging door met het aanvallen van alles en iedereen, die meer had dan hij. Zo ook de Publieke Omroep, die hij - net als Fortuyn - te links noemde. Hij ging door met de door Fortuyn ingeslagen weg, die aangaf dat de Publieke Omroep niet genoeg aandacht gaf aan de PVV. De Publieke Omroep raakte steeds meer achterop. De Publieke Omroep raakte steeds meer in paniek. Hoewel men met 3 netten nog steeds meer mensen bereikten dan RTL en SBS met samen 7 netten, wilde men in Hilversum niet nóg meer kijkers kwijt raken. Daarmee zouden ook adverteerders weglopen en daarmee het grote geld. Het alleen maar zeggen dat het onafhankelijk was, was blijkbaar niet genoeg. Inmiddels had Wilders zich openlijk uitgesproken tegen de Publieke Omroep. Nog steeds te links en dus moest de Publieke Omroep het maar doen met minder staatssubsidie, zo gauw de PVV deel zou nemen aan de regering. Geen subsidie meer voor de linkse kerk, zo waarschuwde Wilders in diverse toespraken en interviews.

De Publieke Omroep werd bang. Ze ontvangt per jaar naar schatting een kleine 800 miljoen euro uit Den Haag en dat wilde ze natuurlijk niet kwijt. Dus gooide men het in Hilversum over een andere boeg: Meer aandacht voor Wilders en de zijnen en minder voor de rest. Presentatoren en andere belangrijke medewerkers mochten zich niet meer uitspreken over hun politieke voorkeur. De Publieke Omroep werd één grote reclamezuil voor de PVV. Iedere scheet die Wilders vanaf dat moment liet, werd in elk programma van de Publieke Omroep breeduit besproken. Tot soms wel twee weken lang... iedere dag. Op internetfora van de Publieke Omroep kwamen steeds vaker stellingen van Wilders steeds vaker voorbij. Actualiteitenrubrieken ÉénVandaag en Netwerk zijn inmiddels verworden tot spreekbuizen van de PVV. Ze durven niet meer duidelijk stelling te nemen. Uit angst voor het commentaar van de PVV, de vervolgens weglopende kijker en daarmee het verlies van het grote geld. De vrijheid van meningsuiting geldt blijkbaar alleen voor de Partij voor de Vrijheid. Net als in de Verenigde Staten worden mensen die kritiek hebben op het overheidsbeleid met zachte hand aan de kant geschoven. In dit geval werden mensen die kritiek hadden op het PVV-beleid met zachte hand aan de kant geschoven.

'Dit was het Nieuws' had Raoul Heertje als vaste waarde. Hij is een fervent aanhanger van de Socialistische Partij. En socialisme, daar moet Geert Wilders niets van hebben. Wilders en zijn PVV'ers kunnen het bloed van links-georiënteerde mensen wel drinken. Heertje stak niet onder stoelen of banken dat hij Wilders' uitspraken discriminerend en haatdragend vond. Heertje was een fervent tegenstander van alles wat met de PVV te maken had en ageerde daartegen in 'Dit was het Nieuws'. Hij maakte niet alleen korte metten met Wilders, maar ook met zijn volgelingen. Het televisieprogramma was zijn spreekbuis om het gewone volk op te roepen vooral niet op Wilders te stemmen. En daar heeft de Publieke Omroep, de TROS in het bijzonder, nu wat aan gedaan. Het zal één van de werkelijke redenen zijn, waarom de TROS het programma heeft gestopt. De TROS zal alle bovenstaande aantijgingen ontkennen. Maar de houding van de 'grootste familie van Nederland' roept ook vragen op: Waarom geeft de TROS geen toestemming om het programma door een andere omroep te laten uitzenden? En waarom gaan de programmamakers niet rechtstreeks naar de BBC, eigenaar van het oorspronkelijke idee achter 'Dit was het Nieuws'?

De TROS is op zoek naar vermaak voor de gewone man. De omroep zet liever een camera neer in Volendam, zodat heel Nederland kan kijken naar de grote borsten van Yolanthe Cabeau Van Karsbergen. Liever de zoveelste André van Duin-show, dan met de neus op de feiten worden gedrukt, moet de programmadirecteur van de TROS hebben gedacht. De TROS is altijd al een omroep geweest van vertier, sensatie en vermaak. Satire als 'Dit was het Nieuws' hoort daarom niet thuis in het programma-aanbod. De TROS is altijd al een steunpilaar geweest voor rechtse partijen. Eerst de VVD, nu de PVV. 'Jan met de Pet' zit niet te wachten op de zoveelste aanval van Heertje op Wilders. Wilders heeft inmiddels een heldenstatus verworven en zonder in de regering te zitten, bepaalt hij het beleid in Hilversum.

En misschien kan de TROS er ook niet zoveel aan doen, maar ligt de lat hoger; bij de Raad van Commissarissen van de Publieke Omroep. Zij hebben immers het besluit genomen dat 'Dit was het Nieuws' ook niet op een ander net mocht worden uitgezonden. De schuld van Raoul Heertje? Nee. Het is de schuld van het niet onafhankelijk willen zijn. De schuld van het met alle winden mee waaien.

Vooral de populistische wind.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten