Gisteren strandde de formatie van een links kabinet van VVD, PvdA, GroenLinks en D´66. Dit zogenoemde Paars-Plus Kabinet was al niet erg populair bij de meerderheid van de bevolking; maar tegelijkertijd de enige mogelijkheid tot het vormen van een regering. Er waren twee weken lang besprekingen, onder de brandende zon en in totale radiostilte. De partijleiders hoorden waarschijnlijk pas na de besprekingen dat Nederland de finale van het WK voetbal had gehaald. en twee weken lang waren er protesten uit verschillende lagen van de bevolking, die per se de PVV erbij wilde hebben. En verrassend genoeg kwam dat protest niet alleen uit de rechtse hoek, maar zijn nu ook linkse stemmers het erover eens, dat CDA, PVV en VVD het opnieuw moeten proberen. Maar vooral binnen het CDA bestaat er groot protest tegen deze combinatie. Verschillende CDA'ers hebben gedreigd te zullen overstappen naar een andere partij als het CDA een samenwerking zou aangaan met de PVV. VVD-leider Mark Rutte komt 6 weken na de verkiezingsuitslag al twee beloften niet na: 1) Er is vóór 1 juli geen nieuw Kabinet en ondertussen loopt wel de staatsschuld met 100 miljoen euro per dag op (dat heeft Rutte tijdens de verkiezingen immers steeds beweerd); 2) Er komt ook geen Kabinet over rechts. Tijd voor Rutte om op te stappen, dus.
Allereerst ligt het verwijt natuurlijk bij alle vier de partijen. Maar met name PvdA en VVD blijven om elkaar heen draaien als twee boksers ineen hele saaie bokswedstrijd. Zowel PvdA-leider Cohen als VVD-leider Rutte durft niet de eerste klap uit te delen. Cohen en Rutte stelden hun eigen belang boven het landsbelang. Ze wilden hun achterban niet teleurstellen en dus hielden ze hun poot stijf. Vooral bij de VVD hadden ze 'last' van VVD-stemmers die telefonisch dreigden volgende keer op de PVV te stemmen, als de VVD (teveel) linkse keuzes zou maken. Bij de PvdA vice-versa. Het is overduidelijk dat in ieder geval Ruitte is gezwicht voor deze dreigementen. Vandaar dat Rutte zo vasthield aan de hypotheekrenteaftrek, het bouwen van nieuwe wegen en het behouden of zelfs verlagen van belastingen. In een tijd waarin we allemaal geraakt zijn door de crisis, moeten we de lasten eerlijker verdelen, zo vond de PvdA. Maar de PvdA wil juist die mensen aanpakken die vooral VVD stemmen en GroenLinks en D'66 zitten daartussen. Zij waren de enigen die geen dreigtelefoontjes op het partijbureau hadden ontvangen. Zij konden ook wat vrijer onderhandelen. Voor hen waren er geen consequenties wanneer zij partijpunten zouden inleveren. GroenLinks en D'66 waren de enige partijen in dit hele proces die snapten dat je met dreigementen niet erg ver komt in een onderhandelingsproces.
Vóór de verkiezingen werd het formeren er al niet makkelijker op, met alle partijen die wel een andere partij uitsloten als coalitiepartner. Het CDA stak hierbij de loef af, met het uitsluiten van de PvdA. De PvdA volgde vervolgens op haar beurt met het uitsluiten van de PVV. Ook D'66 en GroenLinks sloten de anti-Islambeweging van Wilders uit. De PVV begon daarna met het uitsluiten van de PvdA en de SP sloot de VVD uit. Met al dat uitsluiten van elkaar wordt samenwerking er niet makkelijker op gemaakt. Nu door al dat uitsluiten de enig mogelijke combinatie die mogelijk was, ook is mislukt, hangt het spook van nieuwe verkiezingen boven het hoofd. Niemand in Den Haag wil daar aan denken, omdat bij nieuwe verkiezingen de PVV zeker de grootste zal worden en dan moet er wel een Paars-Plus Kabinet komen. De enige partij die met de anti-Islambeweging van Wilders wil samenwerken is de VVD en die twee zouden ook ná nieuwe verkiezingen geen meerderheid halen. Bovendien geeft een onderzoek onder ruim 16.000 kijkers van het tv-programma EenVandaag aan, dat het volk geen nieuwe verkiezingen wil. Het volk wil daden.
VVD-leider Rutte durft geen knopen door te hakken; hij laat zich te gemakkelijk bang maken. Hij is bang voor zijn achterban en bang voor zijn kiezers. Hij durft niet door te pakken. In zijn persconferentie gaf hij zelf aan dat de eindstreep in zicht was. VVD en PvdA waren het zelfs al eens over het loodzware onderwerp integratie. Rutte is bang voor de populistische wind die momenteel door Nederland waait. Bang voor zijn vroegere vriend en partijgenoot Wilders. Bang voor de dreigtelefoontjes die zijn binnengekomen op het partijbureau van de VVD. Een land met Rutte als premier zou hetzelfde land zijn, waar Balkenende premier was. Rutte heeft nog nooit leiding gegeven aan een groep mensen. Mark Rutte is hoofd Personeelszaken geweest bij Calvé in Delft. Dan hoef je in principe geen leiding te geven aan een grote groep mensen. En dat bleek ook in de kwestie-Verdonk. Het ongetemde paard Rita Verdonk eiste na de verkiezingen van 2006 het leiderschap van de liberalen op, toen uitkwam dat zij meer voorkeurstemmen had dan Mark Rutte. De VVD-ledenraad koos vrijwel unaniem voor Rutte als nieuwe leider. Maar de nieuwe leider kreeg het wilde paard Verdonk niet getemd. In de zaak-Wilders, die overigens vóór de verkiezing van Rutte tot partijleider speelde, toonde hij ook geen leiderschap. Hij was beste maatjes met Wilders, maar kon de Limburger niet overtuigen van het behouden van zijn VVD-lidmaatschap.
Mark Rutte is een prima debater, maar leiding geven is essentieel en dat kan hij niet. Een kabinet met Mark Rutte aan het hoofd staat gelijk aan 8-jaar Balkenende. Balkenende was ook prima debater, een zeer intelligente man, maar een slecht leider. Vóór zijn aantreden als partijleider van het CDA, had hij alleen nog maar leiding gegeven aan zijn eigen huishouden of een collegezaal, vol met halfdronken studenten Nederlands of Sociologie. Balkenende was als leider een ramp voor dit land; minister-president Mark Rutte zal dat ook zijn. Te meer omdat Rutte geen secondanten heeft, zoals Balkenende die wel had in de vorm van Jack de Vries, Piet Hein Donner en Maxime Verhagen. Rutte wil het liefst verder met PvdA en CDA; Maar als Rutte er nu al niet uitkomt met de PvdA in een Paars Plus-combinatie, waarom zal hij er wel uit komen als het CDA aanschuift? Bovendien likt het CDA 6 weken na de ramp van het verlies van 21 zetels nu steeds haar wonden. Dus het zal mij niet verbazen als de VVD straks een nieuwe leider krijgt, die opnieuw gaat onderhandelen met PVV en daarna met de PvdA. Rutte zal wel partijleider blijven maar weer in de Kamer gaan zitten. Geheel volgens het Bolkestein-model.
Kandidaten zat binnen de VVD, die Rutte zouden kunnen opvolgen. EU-commissaris Kroes zit eigenlijk niet op haar plek in Brussel met een commissariaat wat eigenlijk nergens over gaat. Gerrit Zalm werd tijdens zijn ministerschap geroemd door vriend en vijand, maar kampt met een beschadigd imago als bankpresident van ABN AMRO. Maar één persoon steekt er met kop en schouders bovenuit; Ivo Opstelten. Opstelten is gematigde maar toch prima bestuurder. Het is een denker met veel ervaring als onderhandelaar. Waar Opstelten verschijnt, keert oko de rust weder. Hij heeft veel ervaring opgedaan als burgemeester van o.a. Utrecht, Rotterdam en Tilburg. Allemaal steden met een grote populatie niet-westerse allochtonen en dus met grote integratieproblemen. Als iemand dat het hoofd kan bieden, is het Opstelten. Opstelten is ook gematigd rechts; een beetje links. Hij kan zich goed verplaatsen in de standpunten van de tegenpartij. Het is een man met visie. Nadeel is alleen dat Opstelten een man leeftijd is; hij is 67 jaar. Het kan ook zijn dat hij slechts als onderhandelaar optreedt. Cohen en Opstelten kennen elkaar nog uit de burgemeesterstijd, dus liggen elkaar beter dan Rutte en Cohen. Maar bovenal: Opstelten is een leider van het kaliber Cohen (huidig PvdA-leider en oud-burgemeester van Amsterdam), oud-premier Lubbers, oud-premier Kok en voormalig burgemeester van Maastricht Leers.
Mark Rutte rest niets anders dan terugtreden. En eigenlijk is dat een zege voor het land. Maar vooral voor de VVD.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten