Deze week kwam naar buiten dat het Amerikaanse farmacieconcern Abott 500 banen schrapte bij haar vestiging in Weesp. Het werk wordt overgeheveld naar de Verenigde Staten. Mocht dit verhaal bekend in de oren klinken, dan is dit juist: In juni dit jaar kondigde Organon MSD ook al aan 2175 banen te schrappen bij haar vestiging in Oss. De fabricage van medische producten ligt in Nederland sowieso onder vuur, want de afgelopen jaren vertrokken er al verschillende bedrijven uit Nederland weg om het werk over te hevelen naar China, Duitsland of de VS. Wethouders en andere bestuurders, die anders zo hoog van de toren blazen over een ‘Sillicon Valley’ in hun stad, dorp of provincie, doen hier vrijwel niets aan. Ze klagen alleen steen en been in de media, maar verder gebeurt er vrij weinig. Zelf minister van Economische Zaken Maria van der Hoeven deed bij het ontslag van Organon niet meer dan een telefoontje naar het hoofdkantoor in de VS om haar zorgen te uiten. Alsof je met één telefoontje een heel concern op andere gedachte kan brengen. Maar Van der Hoeven bezocht ook een bezoek aan de fabriek van Organon in Oss. Ze sprak daar een hele ochtend met de directie van MSD Organon in Oss. Dat moet een erg saai gesprek zijn geweest, aangezien de Nederlandse directie het helemaal eens is met de eigen werknemers en dus ook met Van der Hoeven. De fout zit in de VS. Maar meer kon Van der Hoeven niet doen, liet ze later in de media weten. Maar dat is een foute gedachte. Ze kon voor zichzelf beginnen en dan was alles opgelost.
Normaliter krijg ik spontane braakneigingen van de uitspraak ‘we moeten in onze gemeente een soort Sillicon Valley’ creëren. Er is blijkbaar geen bestuurder ter wereld die snapt dat het creëren van iets als Sillicon Valley voorwaarden nodig heeft en die voorwaarden worden niet geschapen. En juist het ontbreken van die voorwaarden is de reden, dan veel bedrijven Nederland de rug toe keren. Dus ook toen Van der Hoeven aankondigde dat er een soort medische Sillicon Valley in Oss moest komen, kreeg ik kippevel. Want ‘Sillicon Valley’ klinkt lekker in de oren van veel mensen, die zich er heel wat bij voorstellen. Maar verder dan deze loze uitspraak komen bestuurders als Van de Hoeven niet. Van de grond komt een dergelijk project zelden. Bestuurders kunnen niet ingrijpen in de private sector, al blijven daarmee bijvoorbeeld kennis en werkgelegenheid behouden. Van der Hoeven verwijst naar de Europese Mededingingsautoriteiten, die inmenging van de Overheid in de private sector verbieden omwille van de vrije markt. Maar was het nou niet die vrije markt, die ervoor heeft gezorgd dat werkgelegenheid en kennis worden weggetrokken uit niet alleen Nederland maar de hele Europese Unie? Moet je daarom niet eens je halsstarrige houding van dat ideaalbeeld eens bijstellen en tot actie overgaan? Stel je al bestuurder de volgende vragen: 1) Waarom roep je aan de ene kant op het hardst dat de AOW-leeftijd van 65 naar 67 moet, maar schep je daar geen voorwaarden voor? 2) Waarom wil je het braafste jongetje van de klas zijn en accepteer je Europese regelgeving, die goed is voor bijna 3.000 werklozen extra?
Mijn punt: Beide bedrijven, zowel Abbott in Weesp als MSD Organon in Oss zijn winstgevende organisaties. Er is veel kennis aanwezig en de Overheid hamert al jaren op de kenniseconomie. Doe je niets, dan zet je bijna 3.000 mensen op straat. Waarom voeg je niet beide bedrijven samen tot één concern, geef er een nieuwe naam aan en blijf als Overheid (groot)aandeelhouder. De landelijke, provinciale en lokale overheden kunnen hierin hun krachten bundelen. Omdat je je als Overheid niet mag mengen in private ondernemingen, zou je met de Europese Mededingingsautoriteiten kunnen afspreken dat je je als overheid terug trekt, als de economie weer wat aantrekt. Het bedrijf zou naar de Beurs kunnen gaan of je zou de hele organisatie kunnen verkopen aan een investeerder, onder de voorwaarde dat kennis en werk in Nederland blijven. Ondertussen ontvang je als aandeelhouder dividend en je hebt je investering in één klap weer terugverdiend. Naast het behoud van kennis en werkgelegenheid laat je ook aan je kiezers zien dat je er als volksvertegenwoordiger alles aan doet, om je kiezers van inkomen en dus brood te voorzien. Je trekt je het lot van je kiezers aan, wat weer stemmen oplevert. Twee vliegen in één klap dus.
Maar daar wil Van der Hoeven niet aan. Mededingingsautoriteiten verbieden deze inmenging en Nederland in graag het braafste jongetje van de klas. Nederland is geil op regeltjes en dus is bovenstaand verhaal niet meer dan een illusie. Een illusie, die in landen als België, Zweden, Duitsland en Frankrijk werkelijkheid kan worden. Hoe snel waren de stad Antwerpen, de provincie Antwerpen en de Vlaamse overheid er niet bij, toen de Opel fabriek in Antwerpen gesloten dreigde te worden? Hoe slagvaardig was de Duitse regering niet, toen heel Opel dicht moest? Hoe snel was de Zweedse overheid niet, toen Saab dreigde te verdwijnen? Het zijn toch allemaal voorbeelden van overheden die ingrepen, toen kennis en werkgelegenheid in hun land dreigde te verdwijnen en de Europese Mededingingsautoriteiten hadden helemaal niets in te brengen. Sterker nog; de vereiste voorwaarden werden in zeer korte tijd geschapen en de kennis en werkgelegenheid bleven behouden voor het land en de omgeving. Toen de banken dreigden om te vallen, kon er wel miljarden steun worden gegeven en werden er nauwelijks voorwaarden verbonden aan deze steun. Sterker nog; de banken zijn op de oude voet verder gegaan, alsof er helemaal niets is gebeurd. En het handelen van die banken is er de oorzaak van, dat de hele wereldeconomie volledig kapot is gegaan. Maar er is een heel belangrijk verschil met de banken en de drama’s bij Abbott en MSD Organon; de banken leden hevige verliezen door mismanagement. Abbott en MSD Organon zijn stuk voor stuk winstgevende bedrijven. Maar Van der Hoeven wenst haar vingers hier niet aan te branden; laat de markt het maar uitzoeken, zo is de ideologische gedachte. Van der Hoeven en de Europese Commissie begrijpen nog steeds niet dat de marktwerking alles kapot maakt wat je lief is. Met de banken als het meest recente voorbeeld.
De Overheid moet kunnen ingrijpen als het landsbelang ermee wordt gediend. En bijna 3.000 mensen op straat in 3 maanden tijd is in het landsbelang. Dan zijn Europese regels even niet belangrijk meer en betaal je die boete gewoon, die de Europese Commissie aan dit soort ‘overtredingen’ verbindt. Het is een farce dat het overlaten aan de markt alleen maar in het voordeel van de consument kan werken. Het werkt juist alleen maar in het nadeel van diezelfde consument. En terwijl de Europese Commissie met allerlei regeltjes staat te zwaaien naar de lidstaten, verdwijnt het werk en daarmee de kennis en de werkgelegenheid uit de Europese Unie naar China of de Verenigde Staten. Het wordt tijd dat de Europese Unie wakker wordt geschud en dat één van de lidstaten eens opstaat en roept dat het zo niet langer kan. En terwijl in de landen om ons heen driftig wordt gewerkt om juist in tijden van economische neergang, veroorzaakt door diezelfde banken die wel konden worden geholpen, banen te behouden, wil het regelgeile Nederland het braafste jongetje van de klas blijven en weigert het in te grijpen bij belangrijke beslissingen als de ontslagen bij Abbott, MSD Organon en vele andere medische fabrieken die Nederland inmiddels de rug toe hebben gekeerd. Mevrouw Van der Hoeven, laten we die paar fabrieken die we in Nederland hebben behouden en laten we iets doen, om bijna 3.000 mensen aan de slag te houden.
Mijn advies daarom aan mevrouw Van der Hoeven: begin voor uzelf!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten