Harmonie tussen mens en machine

Komend jaar zullen de zorgpremies met gemiddeld 10% stijgen. U betaalt voor een vrijwel uitgekleed basispakket dan meer dan 100 euro per maand. Dat is geen nieuws, maar wel een schrikbarend hoog bedrag, als je kijkt naar wat je ervoor terug krijgt. Toch mag je als sociaaldemocraat niet zo denken: immers is het hele systeem van zorgpremies een bedenksel van Ome Willem Drees en ergens is dat systeem ook wel goed. De laatste jaren echter gaat het helemaal de verkeerde kant op, mede dankzij VVD’er Hans Hogervorst. Mede dankzij de hele VVD. Het marktgerichte denken van de VVD breekt ons allemaal op; het maakt zorg onbetaalbaar en eigenlijk alleen maar betaalbaar voor de Nederlanders die over het algemeen goed bij kas zitten; dus VVD-stemvee.

Alsof dat allemaal nog niet voldoende is, doet de VVD er nu een schepje bovenop . De liberalen sturen aan op een nieuwe wet, waarbij u na afloop van uw ziekenhuisbezoek een rekening krijgt thuisgestuurd. Misschien gaat u zich dan realiseren hoeveel uw kankerbehandeling heeft gekost en kijkt u wel twee keer uit, als de ziekte in de toekomst onverhoopt weer de kop op steekt. Mocht u zwanger zijn van uw eerste kindje, dan krijgt u van het ziekenhuis een rekening thuis gestuurd, waarin staat wat de eerste levensdagen van uw pasgeboren koter heeft gekost. Misschien denkt u dan wel twee keer na over een tweede; of brengt u de tweede koter maar zelf ter wereld. In een eerder kabinet ijverde ChristenUnie nog voor ophoging van het aantal kinderen per gezin van 2,4 naar 2,5 om de verzoringsstaat leven te houden. De VVD heeft blijkbaar lak aan die verzoringsstaat. U moet kostenbewuster zijn met de zorg. Dat u een kwaal krijgt en naar de dokter gaat om die kwaal te laten verhelpen, vindt de VVD blijkbaar een grote schande. U zou zich moeten schamen als u een beroep gaat doen op de zorgsector. Dat is de eerste gedachte, die voort komt uit het plan van de VVD.

Dat we in Nederland elkaar terecht gaan wijzen omdat we zwaar ziek zijn en daarom naar de dokter gaan, is walgelijk. Het plan van de VVD dient dan ook direct en zonder verdere discussie naar de prullenbak te worden verwezen. Het is de VVD helemaal naar het hoofd geschoten, sinds ze zijn begonnen met het uitkleden van de zorgstaat. Ziekenhuizen zitten tegenwoordig bomvol directeuren, managers en ander VVD-gespuis, dat er gewoonweg niet thuis hoort. Het eerste ziekenhuis (zoals we het vandaag de dag kennen) in Nederland ontstond in Delft, in het jaar 600 na Christus. We hebben in Nederland dus meer dan 1.000 jaar geleefd zonder managers en dik betaalde directeuren. Zonder spreadsheets, PowerPoint-presentaties en duur betaalde consultants en andere luchtverkopers. Daar kan best nog 1.000 jaar bij. Tegenwoordig hebben zorgverzekeraars een dikke vinger in de pap, waarbij ze op de stoel van de dokter gaan zitten, om vervolgens te bepalen welke medicijnen mevrouw Jansen of meneer Pietersen mag hebben. Die medicijnen mogen niet te duur zijn, want de zorgverzekeraar wil aan het eind van het jaar wel winst maken, om die in dikbetaalde bonussen weer uit te keren aan de directeuren en managers aldaar.

Zorgverzekeraar VGZ (een bedrijf waar ik toch al braakneigingen van krijg) heeft nu zelfs de co-patiënt geïntroduceerd. Deze co-patiënt geeft aanvullende informatie aan de echte patiënt over hoe om te gaan met zijn of haar ziekte. De co-patiënt is een vrijwilliger, die dezelfde ziekte heeft gehad als de echte patiënt, of zelf uit de zorgsector komt. Deze vinding lijkt een nobel streven. Het is immers altijd goed, om mensen bij te staan als ze een ernstige ziekte hebben. Toch zal VGZ dit project niet starten uit compassie met haar 4 miljoen verzekerden. Niet zonder commercieel doel. Immers, de VVD heeft de zorg vrijgegeven aan de markt en dus kunnen verzekeraars zoals VGZ zich niet veroorloven, om patiënten lang bij te staan in hun ziekte. Hoe sneller de patiënt af is van zijn of haar ziekte, hoe beter het is voor commerciële zorgverzekeraars als VGZ. Het feit alleen al dat een concern als VGZ met in 2010 een omzet van 11 miljard euro en daarbij een winst behaalde van 150 miljoen (bron: Medifacts) een beroep doet op mensen die zich voor dit doel gratis en voor niets inzetten, is al belachelijk voor woorden. Het is VGZ te doen om de poen; om die 150 miljoen op te schroeven. Patiënten zo snel mogelijk het ziekenhuis uit donderen, om de volgende binnen te laten. Het op het eerste gezicht nobele streven van VGZ dient dan ook direct naar de prullenmand te worden verwezen. Nooit meer over praten; doodzwijgen!

Helaas kunnen Nederlandse ziekenhuizen niet meer zonder initiatieven als die van VGZ. Sterker nog; de commerciële zorgverzekeraars vinden het tegenwoordig heel normaal als ze ziekenhuizen uitsluiten, omdat de ziekenhuizen te duur zijn. Ik kreeg bijna een hartverzakking toen ik hoorde, dat geen enkele politieke partij in Den Haag hier tegen was. Het is immers de markt, zo redeneren naast de VVD ook CDA, PvdA en D’66. Weerzinwekkend om te horen dat een partij als de PvdA, die toch in zou moeten staan voor de medemens, een ziekenhuis ziet als een commerciële instelling, die uit is op winstbejag. Weerzinwekkend dat een partij als D’66, die zich toch afficheert als een alternatief op links, de zorgverzekeraar laat bepalen welke patiënt naar welke ziekenhuis toe gaat. Misschien is dat wel omdat vrijwel alle zorgverzekeraars worden geleid door D’66’ers (Els Borst, Roger van Boxtel, etc.). Het kan dus zijn, dat u vlakbij ziekenhuis X woont, maar voor uw kwaal naar ziekenhuis Y een tiental kilometers verderop moet, omdat uw zorgverzekeraar uw dichtstbijzijnde ziekenhuis gewoonweg te duur vindt. Alsof we het over de reparatie van een auto hebben. Weerzinwekkend!

Het doel van het sturen van rekeningen zoals de VVD voorstelt is de eerste stap in een voor de VVD ideaal systeem, zoals dat ook in de VS gebeurd. In de Verenigde Staten krijgt ook iedere ziekenhuisbezoeker een factuur thuis, waarop staat wat de behandeling heeft gekost. Mensen die erg goed zijn verzekerd, sturen deze factuur door naar hun verzekering en het probleem is opgelost. Het zal u niet verbazen dat de mensen die slecht – of helemaal niet – zijn verzekerd (en dat zijn er in de VS nogal wat!), kunnen beginnen met het verkopen van hun auto, huisraad, huis of juist hun hele lichaam, om de ziekenhuisrekening maar te kunnen betalen. En die kant gaat het met de VVD ook op. De VVD vertegenwoordigt namelijk bij uitstek de mensen die de ziekenhuisrekening zonder blikken of blozen kunnen betalen. Mark Rutte (VVD) wilde een minister-president voor alle Nederlanders zijn. Toegegeven, zijn functioneren is duizend keer beter dan dat van Balkenende (maar het kon ook niet veel slechter dan Balkenende), maar Rutte is niet een minister-president voor alle Nederlanders. Het is een minister-president voor de welgestelde Nederlanders met een goedgevulde buidel geld. Hij belichaamt het VVD beleid; een beschamenlijk beleid, dat direct naar de prullenmand moet worden verwezen.

Een ziekenhuis is een ziekenhuis en dat moet zo blijven. Een ziekenhuis is een instantie, waar mensen binnen komen met een kwaal en naar buiten gaan zonder die kwaal. Idiote directeuren en managers moeten zo snel mogelijk worden verwijderd uit dat ziekenhuis. Zij zijn de oorzaak, dat de zorg tegenwoordig bijna niet meer te betalen is. Het sturen van rekeningen helpt niet; het maakt de mensen niet kostenbewuster, maar schuldbewuster. Kotsneigingen kreeg ik van een recent uitgezonden radiospotje van de Toyota Auris, waarin de autobouwer mensen feliciteert met hun nieuwe baan. De Auris is een op zich niet onaardige auto, bedoeld voor jonge managers in de leeftijd van ongeveer halverwege de dertig. U voelt ‘m al hangen, denk ik: In één van die radiospotjes feliciteert Toyota een manager met zijn aanname als manager bij de Isala Klinieken. Voor de mensen die minder bekend zijn met de Isala Klinieken; dat is een groep ziekenhuizen in en rond de stad Zwolle. Toyota zou de manager niet feliciteren, als de nieuwbakken manager geen leasebak onder zijn kont zou zijn geschoven. Waar heeft die man die Toyota Auris eigenlijk voor nodig? Wat is het doel van die leasebak?! Die leasebak wordt betaald met belastinggeld! Ik wil het salaris van die kerel niet eens weten! En dat in tijden van crisis..! Weerzinwekkend… Dit kan helemaal niet. De Isala Klinieken zouden zich diep moeten schamen, dat ze iemand aannemen met dergelijke arbeidsvoorwaarden. Terug met die leasebak en weg met die kerel. Ik vraag me af: Zou zo'n zorgverzekeraar als VGZ dáár niet eens aan kunnen doen? VGZ kan zich in deze onmogelijk beroepen op een interne aangelegenheid voor Isala, want ze gaat wel op de stoel van de dokter zitten om te bepalen welke medicijnen er worden uitgegeven aan welke patiënt. Maar een totaal overbodige manager (we hebben immers 1.000 jaar gedaan zonder die onzinnige managers!) die een Toyota Auris onder zijn kont krijgt geschoven, mag dan weer wel van VGZ en de zijnen. Een ziekenhuis is geen NV of BV, mensen! Het wordt tijd dat ze dat bij de VVD gaan inzien. Dit laatste zeg ik overigens tegen beter weten in.

Conclusie van mij betoog mag duidelijk zijn: Het kostenbewust maken van mensen is prima, daar ben ik het het de PvdA en D’66 eens. Maar mensen ter verantwoording roepen,omdat ze een bepaalde kwaal hebben, is verkeerd. Mensen gaan niet voor hun plezier naar het ziekenhuis; al denkt de VVD van wel. Een mens is geen machine. Het wordt tijd dat ze zich dat bij de VVD gaan realiseren. Maar ook dat zeg ik tegen beter weten in.