Je suis Charlie. Met deze kreet gingen over de hele
wereld miljoenen mensen de straat op om hun steun te betuigen aan de
slachtoffers van de aanslagen in Parijs, op vrijdag 9 januari van dit jaar. Je
suis Charlie. De bijna volledige redactie van het Franse satirische blad
Charlie Hebdo werd op die dag neergemaaid door een stel doorgeflipte broers die
dachten in naam van de Profeet te handelen. Je suis Charlie. Het was na Londen
en Madrid de derde keer dat Al Qaeda toesloeg in Europa. Je suis Charlie.
Hoewel in de Koran nergens staat te lezen dat de Profeet niet mag worden
afgebeeld deden Franse tekenaars dat wel en dat zette kwaad bloed bij
extremistische moslims. Dat is al eerder gebeurd; de Deense tekenaar Hildegaard
tekende de profeet al eerder en dan ook nog eens met een bom op zijn hoofd.
Lachen, gieren en brullen in het Westen. Boze moslims in het Midden-Oosten. Je
suis Charlie. Wie geen Frans sprak werd uitgelegd dat dit betekende dat jij
Charlie heette.
Politici waren de eersten te roepen dat wij in het Westen vrij zijn en
die vrijheid moeten koesteren. Diezelfde dag nog togen wereldwijd miljoenen mensen
de straat op om te protesteren tegen de mogelijke inperking van hun vrijheden door
extremistische moslims. Een paar dagen later liepen bijna vier miljoen mensen
mee in een protestmars in Parijs. Voorop de rij wereldleiders en presidenten
uit allerlei landen. De Turkse premier Erdogan wandelde ook vooraan in de rij,
net als de Palestijnse president Abbas. De Israëlische premier Netanyahu
wandelde ook mee. Er liep een man mee met een bordje op zijn nek:”Ik ben jood
en ik hou van moslims”. Naast hem een man met een bordje:”Ik ben een moslim en
in hou van Joden”. De Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb sprak een
inmiddels wereldwijd beroemde toespraak uit in de havenstad. Hij haalde er de
wereldpers mee. Een moslim die stelling neemt tegen moslims. Hoe mooier wil je
het hebben?
Tegelijkertijd met die protestmarsen is er een discussie
op gang gekomen met de waarden van vrijheid. Wat is vrijheid van meningsuiting? Moeten we niet
eerst eens naar onszelf kijken? Hebben we met z’n allen de vrijheid van
meningsuiting de laatste tien, vijftien jaar niet enorm opgerekt? Hebben we de
grenzen van de vrijheid van meningsuiting niet ieder jaar een klein beetje
verlegd? Zijn we met z’n allen de laatste tien, vijftien jaar niet veel te ver
gegaan in alles maar schuiven onder de vrijheid van meningsuiting? Is het lukraak maar roepen wat je denkt zonder daarbij na te denken of het anderen misschien kwetst niet gewoon ordinair discriminatie en geen vrijheid van meningsuiting? Het antwoord
op al die vragen is ja, ja, ja en ja. Ja, we zijn met z’n allen veel te ver gegaan
in onze vrijheid van meningsuiting. Ja, het lukraak maar wat roepen is geen vrijheid van meningsuiting maar gewoon ordinair kwetsen. Want wat is vrijheid van meningsuiting en
wat is gewoon regelrechte discriminatie en provocatie? Wat is gewoon kwetsend
en kan anderen gewoon pijn doen? Valt schelden, schofferen en haat zaaien onder
de vrijheid van meningsuiting? Waarom zien wij in het Westen niet in dat
sommige uitingen nou eenmaal slecht vallen in andere delen van de wereld?
Dingen waar wij heerlijk om kunnen lachen, maar waar anderen furieus op kunnen
worden. En als die anderen dan zo woest worden, dan roepen wij dat het hier wel
om de vrijheid van meningsuiting gaat. Wij hier in het vrije Westen doen wat we
willen, denken en vooral zeggen ook gewoon wat we willen. Ook al doet dat een ander pijn. De rest van de wereld
heeft het maar te accepteren. Maar wanneer de rest van de wereld iets doet wat wij
niet goed vinden (arresteren van journalisten in Turkije, beperking van de
persvrijheid in China, Russische inmenging in Oost Oekraïne en op de Krim, straffen van homo’s in Uganda) dan
mogen we wel in actie komen en roepen wij dat die maatregelen tegen onze normen
en waarden zijn. Tot op hoog diplomatiek niveau wijzen wij, uit het zogenaamde
vrije Westen deze landen op de beperking van de vrijheid van meningsuiting.
Hoe zat dat ook alweer met homo’s in de Verenigde Staten;
‘don’t ask, don’t tell’ of iets dergelijks. Winkels in staten als New Mexico,
Texas en Louisiana die klanten toegang tot hun pand mogen weigeren als het
vermoeden bestaat dat deze klant homo is. Hoe zat het ook alweer met zwarten
die een strafblad hebben die in de staat Florida niet meer mogen stemmen,
terwijl blanken met een strafblad weer wel mogen stemmen? Hoe zat het ook
alweer met openlijk naakt in het Verenigd Koninkrijk, waarvoor een man en een
vrouw liefst vier jaar van hun vrijheid werden beroofd, omdat ze dus naakt in
het openbaar liepen. Niet eens in de stad, maar op het platteland. Hoe zat het
ook alweer met het afsluiten van websites op het internet, zoekresultaten die
van de wetgever niet mogen worden getoond, afsluiten van Twitter accounts, bijwerken of weigeren van stukjes
tekst op internetfora en het plaatsen van naaktfoto’s op weblogs? Allemaal niet
mogelijk in ons zogenaamde eigen vrije Westen. Probeert u maar eens een vlucht
te boeken naar een Europese bestemming. Niet eens naar een intercontinentale
bestemming, want dan is het aantal keren dat je je paspoort moet laten zien, je
bagage wordt onderzocht en je vooraf door alle inlichtingendiensten wordt
doorgelicht nog een graadje erger. Op alle grote- en middelgrote luchthavens
staan bodyscanners, die tot op het lichaam van de passagiers kunnen kijken (en
dus feitelijk ook naaktfoto’s van de passagier maken). En dan nog wat naakt:
Hoe zat het ook alweer met bloot in Amerikaanse speelfilms? En hoe zat het ook
alweer met surfgedrag van internetgebruikers? Kun je eigenlijk wel ieder
filmpje op YouTube plaatsen dat je wilt? En last but not least: die ene man in
het Nederlandse parlement… die man met dat witte kapsel en dat Limburgse accent...
De taal die hij uitkraamt: het verbieden van het lezen van boeken, het
verbieden van gekleurde scholen, het verbieden van geloof, het opheffen van het
anti-discriminatie artikel in de Grondwet, het sluiten van de landsgrenzen… En
de partij van die man heeft nog een behoorlijke aanhang ook.
Die vrijheid in het Westen is een lachertje. Je suis pas
Charlie.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten