Pagina's

zondag 17 januari 2010

Balkenende sterft een politieke dood in Uruzgan

Afgelopen week hing het Kabinet Balkenende IV met daarin CDA/PvdA/CU aan een zijden draadje. Balkenende vond de kritiek van de Commissie Davids onterecht en haalde zich daarmee de woede van de PvdA op de hals. De PvdA vond dat hij teveel deed alsof het huidige Kabinet ook het Kabinet was, dat de oorlog goedkeurde. Terwijl de PvdA altijd tegen de oorlogen in Irak en Afghanistan is geweest. Balkenende bond uiteindelijk in. Met als gevolg het begin van het einde van het Kabinet Balkenende IV en een enorme kans voor de PvdA om het CDA terug te pakken. Dit alles resulteert in een strategisch politiek schaakspel, waarbij elke generaal zou verbleken.

In 2003 nam de meerderheid van de regering het besluit de VS te steunen in de oorlogen tegen Irak en Afghanistan. Achteraf kun je stellen dat die steun geen goed idee was. Maar Balkenende had Nederland inmiddels verkocht als het schoothondje van de oorlogszuchtige George W. Bush, en trok schouder aan schouder ten strijde tegen massavernietigingswapens. Alleen zijn die massavernietigingswapens nooit aangetroffen, maar zuigen de VS het land wel leeg aan olie. Dat de oorlogen niet gingen om het brengen van democratie (immers, er zijn nog steeds dictatoriale regimes actief in Zimbabwe, Angola, Noord-Korea, Iran, Venezuela, enz enz) of het scheppen van meer vrijheid voor de inwoners (immers, het land is hopeloos verdeeld en verschillende etnische groepen smijten elkaar iedere dag met bommen om de oren). Stabiliteit in het land is er nauwelijks (met iedere dag honderden doden) en het land behoort tot de gevaarlijkste gebieden ter wereld. Een slangenkuil vol met Boa Constrictors is zelfs nog veiliger dan een wandelingetje door de wijk Sadr Stad, één van de dodelijkste plekken op aarde.

Waarom Bush naar Irak wilde is duidelijk; naast dikke oliebelangen wilde Saddam Hoessein ook de Amerikaanse Dollar inruilen voor de stabielere Euro. Als Saddam dat had gedaan, had de hele Arabische wereld gevolgd, met als gevolg dat de Amerikaanse Dollar als wereldmunt niets meer voorstelde. Daarmee zou ook de rol van de VS als politieman van de wereld zijn uitgespeeld. De VS zouden met al hun wapentuig en inlichtingendiensten niets meer voorstellen. En dat konden de VS niet pikken.

Landen als Portugal, Verenigd Koninkrijk Spanje, Italië en ook Nederland steunden de oorlog. Landen als België, Duitsland en Frankrijk waren mordicus tegen. België was uit principiële reden tegen; Duitsland en Frankrijk hadden in de jaren voorafgaand aan de oorlog voor miljarden aan wapentuig verkocht aan Irak en wilden dus niet tegen hun eigen wapens gaan vechten. Maar Nederland deed mee. En dat, terwijl in de weken voorafgaand aan de oorlog steeds duidelijker werd dat de uitspraken over massavernietigingswapens slechts geruchten waren en de foto's die als bewijsmateriaal dienden, waren nagemaakt. Op één satellietfoto was een heel konvooi vrachtwagens te zien, dat zware wapens vervoerden. Toen de satelliet 5 minuten later op dezelfde plek dezelfde foto maakte, waren de vrachtwagens in een straal van 100 kilometer niet meer te bekennen. Volgens Collin Powell, destijds minister van Defensie van de VS, omdat de Irakezen waren gevlucht voor wapeninspecteurs. Maar een vrachtwagen die zich binnen vijf minuten 100 kilometer kan verplaatsen, moet nog worden uitgevonden worden. Zo'n vrachtwagen gaat namelijk sneller dan een Boeing 747, die een maximum snelheid van 1.000 km/u haalt.

Het bewijsmateriaal was dus flinterdun en bovendien nagemaakt. Maar Balkenende meende dat Nederland mee moest doen. Hij kon destijds al geen regie nemen in de discussie en stuurde 200 soldaten de dood in. Hij kreeg er een post bij de NAVO voor terug en Bush kwam Nederland twee keer bezoeken. Balkenende werd hartelijk onthaalt op het Witte Huis, waarna Jaap de Hoop Scheffer zes jaar de hoogste baas van de NAVO mocht spelen. Balkenende mocht ineens meepraten op alle belangrijke internationale conferenties, zoals die van de G-20. Balkenende werd tot twee keer toe naar voren geschoven voor een hoge post bij de Europese Unie; recentelijk nog als president van Europa, naast José Manuel Barosso. Diezelfde Barosso had zijn post ook te danken aan de Portugese steun voor de oorlogen in Irak en Afghanistan. Niet de veel betere Belgische oud-premier Guy Verhofstad, maar de slappeling Barosso kreeg die post. Waarom werden Balkenende en Bos zo belangrijk gevonden? Omdat zij de Amerikaanse economische belangen verdedigden. De deelname in Irak en Afghanistan waren voor beiden een enorme stoot in hun carrière.

Balkenende heeft een onderzoek naar de Nederlandse deelname aan Irak en Afghanistan altijd tegen gehouden. Hij wist dat hij fout zat en hij wist dat hij deelnam, om zijn eigen politieke toekomst veilig te stellen. Hij vergat de debatten in Nederland en bleef vrijen met Amerika. De PvdA heeft een dergelijk onderzoek altijd voorgestaan. Omdat zij vermoedden dat de Tweede Kamer 'juist was geïnformeerd' (dat is politiek jargon voor 'liegen'). Maar Balkenende wilde niets en dus vermoedde iedereen dat hij iets te verbergen had. Balkenende sprak zelfs af in het regeerakkoord van zijn nieuwe Kabinet, dat er geen onderzoek naar de deelname aan de Irak-oorlog zou komen en dacht daarmee de belangrijkste obstakels te hebben omzeild. Maar de achterban van de PvdA pikte dat niet en onder druk van de publieke opinie kwam dat onderzoek er toch. De PvdA was altijd al tegen de ruzie in die zandbak en zal daar altijd tegen blijven.

Intussen heeft ook de PvdA hoogspel gespeeld. Zij wilden desnoods uit het huidige Kabinet stappen, als Balkenende zijn verklaring niet zou wijzigen. Dat is durf, als je in de peilingen ziet dat de Socialisten er niet bijster goed voor staan. De knieval van Balkenende is gezet, omdat Balkenende zich ook wel realiseert dat geen enkele regering onder zijn leiding de eindstreep haalde. Mede omdat Balkenende op de tijden dat hij de leiding moest nemen, afwezig was. Balkenende was onzichtbaar tijdens de bankencrisis en nam geen leiding toen een paar jaar geleden de LPF overhoop lag. De toon voor het doorzetten van de missie in Uruzgan is ondertussen gezet. De PvdA zal ook hier tegen stemmen, simpelweg omdat je geweld niet moet bestrijden met geweld. Bovendien lopen de kosten aardig uit de klauwen: het uiteen houden van de strijdende partijen in Afghanistan kost de Nederlandse samenleving 1,5 miljard euro per jaar. Het opnieuw tegenstemmen zal de Socialisten niet veel goeds doen.

De vraag is, of het CDA weer een knieval zal maken om deze kabinetsperiode dan toch maar vol te maken. Het antwoord daarop is waarschijnlijk ja. Politieke deskundigen betwijfelen of de onderhandelingsruimte voor de PvdA groter is geworden, nu ze Balkenende op de knieën hebben gekregen. De deskundigen denken, dat het CDA bij een nieuwe beslissing de politieke rekening zal komen vereffenen. Maar ik voorspel dat dit anders gaat lopen; Balkenende kan zich geen tweede blamage veroorloven. Omdat hij geen regie kan nemen, heeft de PvdA hem helemaal in de tang. De PvdA weet, dat Balkenende een slecht regisseur is en dat hij deze regering kosten wat kost wil uitzitten. Anders gaat Balkenende de politieke geschiedenisboekjes in als de slechtste premier die Nederland ooit heeft gehad en dat kan zijn ego niet aan. Balkenende heeft vier Kabinetten geleid en alle vier zijn ze op een fiasco uitgelopen. Deze week werd pijnlijk duidelijk hoe afhankelijk Balkenende is van zijn trouwe adjudanten Verhagen, De Vries en Donner. Als zij hem niet bijstaan, raakt hij nog verder in de tang bij de PvdA en wordt een voortzetting van een missie in Afghanistan onzeker.

De PvdA weet ondertussen waar ze Balkenende en het CDA kunnen pakken en die truc zullen ze nog een keer willen uithalen. Zij hebben nu niets meer te verliezen; in de peilingen staan de Socialisten er slechter voor dan ooit, dus ze kunnen alleen maar winnen. Door het ontbreken van leiderschap en regie zal Balkenende nog diverse keren een knieval moeten maken. Want er passeren nog vier zware onderwerpen de revue; het volkenrechtelijk mandaat voor de oorlog in Irak, de slechte regie van Balkenende tijdens die inval, de voortzetting in Afghanistan en het pakket maatregelen waarmee de kredietcrisis moet worden bestreden. In dat laatste hoofdstuk heeft de PvdA al aangekondigd dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten gaan dragen. Ze zien niets in een de door het CDA aangekondigde bezuiniging in de zorg (6 miljard). Want waarom mensen aan de onderkant van de samenleving pakken door te bezuinigen op de zorg en niet de veroorzakers aanpakken? De PvdA kondigde deze week ook aan niet te zien in een verlaging van het hoogste belastingtarief, maar eerder een verhoging daarvan. Immers, zo stelden de Socialisten, "de kredietcrisis is veroorzaakt door mensen die toch al veel geld hadden, en nog meer gelden wilden. Bankdirecteuren hebben hoge salarissen omdat ze zo goed zijn. Ze hebben de wereld in de zwaarste economische crisis in 80 jaar gestort, dus kennelijk zijn ze niet zo goed". (bron: Buitenhof, 17 januari 2010)

Minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen kondigde in september 2009 al aan dat er best te praten viel over een verlenging van de Nederlandse aanwezigheid in Uruzgan. Daarmee wilde hij eigenlijk eerder gemaakte afspraken verbreken. Het was de PvdA die vervolgens tegen stribbelde. De PvdA verheft nu in een politiek schaakspel die rekening door Balkenende op de knieën te dwingen en als de socialisten dit goed uitspelen, kan dat het CDA de kop kosten en de PvdA zetels opleveren bij de komende gemeenteraadsverkiezingen. Probleem is alleen dat de Socialisten vrijwel nooit kansen ten volle benutten en maar al te graag en al te vaak over gaan tot zelfkastijding en zelfkritiek. Het verzilveren van een kans staat nog steeds niet in hun woordenboek.

En zo kan Uruzgan, dat eigenlijk een glorieuze overwinning voor Balkenende had moeten worden, zijn politieke begraafplaats worden. Tenminste, als de PvdA hem schaakmat weet te zetten.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten