De vulkaan Eyjafjallajökull is tot uitbarsten gekomen en houdt nu ongeveer de hele wereld in zijn greep. Plotseling kan er niet worden gevlogen, omdat vliegtuigen die in de aswolk van de vulkaan vliegen, motorproblemen kunnen krijgen. De as is gloeiend heet lava en hoewel is in de atmosfeer behoorlijk afkoelt, is het nog steeds gesteente van enkele duizenden graden. Het zicht van de piloten neemt af en een vliegtuigmotor is niet gebouwd om gesteente te verwerken. Logisch dus, dat de luchtvaartmaatschappijen massaal besloten te stoppen met vliegen, totdat de aswolk is overgewaaid. In totaal zijn er 30 luchthavens gesloten, die samen 16.000 vluchten hebben geannuleerd. Tot in Rusland wordt er gewacht totdat de aswolk is overgewaaid.
Wederom houdt het kleine, niets betekenende landje IJsland de wereld in zijn greep. Was het eerst de IceSaveaffaire die Nederlandse en Britse spaarders meer dan 4,2 miljard euro kostte, staat er nu een vulkaan in het zuidwesten van het eiland as te spugen. Dit kost Schiphol alleen al tussen de 5 en 10 miljoen euro per dag, omdat het een groot deel van de 43 miljoen passagiers die het jaarlijks verwerkt, nu niet kan verwerken. Niet alleen Schiphol is dicht; ook andere luchthavens in Nederland (Rotterdam, Maastricht, Eindhoven en Groningen) en zelfs heel Europa zijn dicht. Voor het eerst in jaren heeft de natuur de mens weer in zijn greep. Tot nu toe had de mens de natuur met grote overmacht in zijn greep. Alleen na de aanslagen van 11 september 2001 in de VS, die met vliegtuigen waren gepleegd, werd de luchtvaart een paar dagen wereldwijd stilgelegd. Ook in 2001 leverde dit een miljoenenstrop op voor de burgerluchtvaart, maar was het een aanwinst voor het milieu. Vliegtuigen zijn enorme brandstofslurpers (en daarmee de belangrijkste klanten van oliemaatschappijen) en stoten gigantische hoeveelheden Co2 uit. Co2 is slecht voor de ozonlaag en dus voor het broeikaseffect op aarde. Vliegtuigen zijn in hoge mate verantwoordelijk voor de opwarming van de aarde. Natuurlijk wijzen de luchtvaartmaatschappijen deze aantijgen (om commerciële redenen) van de hand. Zij wijzen naar een Formule 1-raceauto. Die verbruikt nog meer brandstof. De commerciële luchtvaartmaatschappijen hebben natuurlijk gelijk. Maar rijden er wereldwijd slechts 44 Formule 1-auto's rond, tegenover enkele duizenden vliegtuigen die rond vliegen in de lucht.
Begin 2000 heb ik 4 weken vast gezeten in de noordoostelijke Australische stad Cairns. Ik wilde naar huis, maar er waren heen vliegtuigen beschikbaar om mij naar Amsterdam te vervoeren. Ik kan u uit ervaring vertellen dat het erg vervelend is om te moeten wachten op je vliegtuig. Dus nu ik weer vast zit om te wachten op mijn vliegtuig - ditmaal in New Jersey, VS - roept dat weer herinneringen op. Kort na het bericht dat mijn vlucht niet door ging, heb ik als eerste onderdak geregeld. Dat kostte nogal wat, maar alles beter dan overnachten op de luchthaven (wat de Amerikaanse autoriteiten een doorn in het oog is) of in een kartonnen doos op Time Square. De schade beperken is alles wat je op zo’n moment kunt doen. Na wat rond bellen ben ik in een hotel in New Jersey beland, aan de overzijde van de Hudson Rivier, aan de andere kant van Manhattan. De kosten per nacht zijn lager dan in Manhattan, maar nog steeds hoog. Erger is wel als je werkgever in Nederland op je wacht en je verblijfskosten dermate de pan uit rijzen, dat de credit cardmaatschappij zenuwachtig gaat worden. Ondertussen vraagt de Amerikaanse overheid zich af of je toch niet in aanmerking wilt komen voor een Green Card, een verblijfsvergunning. Daar zijn ze in de VS als de dood voor. Vakantie is leuk, maar een verplichte vakantie als opgesloten zitten in een politiecel, werkloosheid of gestrand zijn, wordt toch een heel ander verhaal. Het is ronduit vervelend.
Of de luchtvaartondernemingen het echt om de veiligheid gaat durf ik te betwijfelen. De brandstofprijzen rijzen na een jaar van betrekkelijke rust weer de pan uit en de luchtvaartmaatschappijen zitten met grote, dure voorraden van de vorige brandstofcrisis. Sinds het ontstaan van de internationale kredietcrisis gaat het met veel commerciële luchtvaartmaatschappijen financieel ook niet echt voor de wind. Veel commerciële luchtvaartmaatschappijen hebben het financieel erg moeilijk, staan op het randje van faillissement of zijn al failliet. Hulp van de Overheid (en dus van de argeloze belastingbetaler) is meerdere malen van de hand gewezen. Net als de banken dat hebben gedaan, kunnen de commerciële luchtvaartmaatschappijen nu ook aan de noodrem hebben getrokken. De banken zagen in 2008 dat het mis ging met de door hen zelf uitgegeven leningen waarvan ze er ineens achter kwamen, dat die niet meer terugbetaald konden worden en trokken massaal aan de noodrem, met de wereldwijde economische crisis als gevolg. Vervolgens mag de argeloze belastingbetaler de rommel die de banken hebben gemaakt, weer opruimen. Wereldwijd werd 1.600 miljard euro aan belastinggeld in de banken gestoken; een veelvoud van wat er jaarlijks aan voedselhulp wordt gegeven aan Derde Wereld landen. Er zijn geruchten - en ook niet meer dan dat - dat een aantal belangrijke mensen in de financiële wereld bijeen is gekomen in een hotel in New York, waarna een paar dagen later de eerste tekenen van de huidige internationale kredietcrisis zich begonnen af te tekenen. In de dagen vóór de kredietcrisis is ook 500 miljard dollar onttrokken aan de geldmarkt. Ook draait geen enkele bankdirecteur of -manager op voor de schade, die de banken hebben veroorzaakt. Geen land ter wereld die maatregelen neemt tegen ze of ook maar één bankdirecteur of -manager voor de rechte smijt wegens fraude. Als er al maatregelen zijn aangekondigd, blijft het vaak bij aankondigingen of zijn de nieuwe regels te slap om de veroorzakers van de ramp aan te pakken.
De commerciële luchtvaartmaatschappijen hebben dit voorbeeld waarschijnlijk gevolgd en via de IATA besloten deze vulkaanuitbarsting te gebruiken om het internationale vliegverkeer stil te leggen, waarschijnlijk om bij de oliemaatschappijen een lagere brandstofprijs af te dwingen. De commerciële luchtvaartmaatschappijen schreeuwen nu om het hardst dat deze vulkaanuitbarsting hen 200 miljoen euro per dag kost; geld dat zij niet hebben. En ook hier mag de argeloze belastingbetaler waarschijnlijk weer bijspringen. Tegelijkertijd kunnen de onderhandelingen met leveranciers als de oliemaatschappijen opnieuw worden ingezet. Die blijven met grote voorraden zitten en dat kost hen weer geld. En zo is de cirkel wat mij betreft rond. Ondertussen kan er geen passagiersvervoer plaatsvinden en komt de internationale goederenstroom (luxe goederen en kort-houdbare goederen) vrijwel tot stilstand. En als de vraag stijgt en het aanbod daalt… stijgt de prijs. De commerciële luchtvaartmaatschappijen slaan hun slag dus aan drie kanten: 1) de oliemaatschappijen moeten omlaag met hun olieprijzen; 2) de vracht- en ticketprijzen stijgen; 3) de overheden springen met miljoenen bij. Als begin 2011 de jaarcijfers uitkomen van de commerciële luchtvaartmaatschappijen en de maatschappijen presenteren miljoenenwinsten, ondanks dat er een aantal dagen niet is gevlogen, door de vulkanische uitbarsting, weet u meteen waaraan het ligt. Maar voorlopig is de gene die hier echt mee wint, het milieu.
Ondertussen krijgen IJsland en de IJslandse bevolking de zwarte Piet toegeschoven. Op internet verschenen de meest weerbarstige uitspraken aan het adres van IJsland en de IJslanders:"Send us cash, no ash" en "Zou die as het bankroet van IJsland inluiden". Een hoge IJslandse functionaris zit toevallig in Amsterdam vast en kon niet weg, omdat er al 4 dagen niet wordt gevlogen. Het is mij allemaal iets te toevallig dat vlak ná het IceSave-schandaal een IJslandse vulkaan uitbarst, die vervolgens als aanleiding wordt gebruikt om het wereldwijde vliegverkeer zo ongeveer helemaal stil te leggen. Er barsten jaarlijks zoveel vulkanen uit en nog nooit eerder is het internationale vliegverkeer om deze reden stil gelegd. Nu ik gestrand ben ik New Jersey en genoeg tijd heb, zette me deze hele gebeurtenis toch aan het denken. Niet dat ik hier beweer dat de vulkaanuitbarsting op IJsland is opgewekt door de IATA. Dat kan volgens mij niet eens. En dat ik niet helemaal alleen sta in mijn theorie, bewijst weblog zaplog.nl; al spreken zij van een theorie waarin de wereldregeringen de Arabieren onder druk willen zetten om de olieprijs niet al teveel op te schroeven. Ik geloof niet in de macht van de regeringen, maar van de luchtvaartmaatschappijen zelf. Zij zijn de afnemers, niet de overheden. Het is mij allemaal net iets té toevallig.
Maar toeval bestaat in het leven niet.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten