Schoon schip

De schrijver van dit stukje hoeft niet ver terug om een regen van negatieve berichtgeving over de PvdA te horen. De laatste tijd regende het in de pers klachten over de sociaaldemocraten. Niet alleen op traditioneel ontevreden klaagmuren als Elsevier of De Telegraaf, maar ook in de wat meer progressieve media zoals Volkskrant, Trouw en op enkele ‘linkse’ websites. Zelfs de linkse omroep VARA maakte gehakt van de sociaaldemocraten. Presentator Paul de Leeuw gaf in de week vlak vóór de gemeenteraadsverkiezingen te kennen dat hij deze keer niet op de sociaaldemocraten zou stemmen. Ook Felix Meurders was kritisch toen bleek dat de PvdA zich niet genoeg inzetten voor een Afghaanse tolk die de Nederlandse militairen had geholpen in Uruzgan. Presentator en IT-deskundige Francisco van Jole, PvdA’er van het eerste uur was zeer kritisch op zijn partij (want hij is nog altijd lid) toen Kharidja Arib werd gekozen tot fractiesecretaris. Volgens Van Jole was met deze verkiezing de muiterij tegen partijleider Samsom compleet.

Maar sinds de Algemene Beschouwingen lijkt het tij te keren. Samsom gaf een prima optreden tijdens het belangrijkste politieke evenement van het jaar. Daar waar zijn belangrijkste concurrent op links, Emile Roemer, een wanprestatie neerzette. Het leidde zelfs even tot speculaties over het aftreden van Roemer. Maar zoals het een goed communistisch bolwerk betaamt ging iedereen achter de grote leider staan en waren de rijen weer gesloten. Nu lijkt Samsom zijn gram te halen door partijgenoten Kuzu en Östurk uit de fractie te plaatsen. De twee PvdA’ers van Turkse komaf lieten zich erg kritisch uit over het optreden van hun partijgenoot Lodewijk Assher, die een nader onderzoek wil instellen naar de bewegingen van Turkse organisaties in Nederland. De hoofdvraag daarbij was: Belemmeren zij de integratie, of niet? Kuzu en Östurk zijn beide belangrijke vertegenwoordigers van die organisaties en willen geen pottenkijkers. Ze wilden dat Asscher zou afzien van een dergelijk onderzoek, maar dat onderzoek komt er toch. Samsom vond de kritiek te ver gaan en na de uitspraak van Kuzu dat ‘Allah wel zou straffen’ werd het tweetal uit de partij gezet.

De media spreken van een goede zet van Samsom. Trouw, Volkskrant en het weblog Politiek24, die voorheen de PvdA goed gezind waren maar de laatste tijd behoorlijk kritisch waren, spreken zelfs van een meesterzet. Brabants Dagblad (onderdeel dagbladen GPD) laat zelfs weten dat de PvdA bezig is met een forse imagoverbetering. De PvdA wil geen ‘partij voor de allochtonen’ meer zijn, of als zodanig worden weggezet. Weblog Politiek24 en Trouw laten zelfs weten dat deze zet op termijn weer zetels kan opleveren voor de sociaaldemocraten. De aandacht van de meeste media gaat echter uit naar de nieuw op te richten partij voor de Turken. Zowel website Nu.nl als het Radio 1-programma Dit is de Dag van de EO (beiden toch redelijk op de hand van de VVD) analyseren dat de nieuwe partij van Kuzu en Östurk weinig tot geen kans van slagen heeft. In een heel succesvol geval zullen ze niet verder komen dan 1 á 2 zetels. Dat wordt onderschreven door beroepspeiler Maurice de Hond. Het is alweer even geleden dat de media vol lof was over de PvdA. Vandaar dat dit nieuws zo opvalt.

Er is een grote verwevenheid tussen politieke partijen in Den Haag en maatschappelijke organisaties. Organisaties die allemaal hun eigen belangen hebben en die verwezenlijkt willen zien in de politiek. Voorheen grossierde het CDA vooral in partijgenoten op topfuncties bij maatschappelijke en semi-commerciële organisaties. De PvdA volgde op korte afstand, met partijgenoten die belangrijke posities vervulden bij organisaties als Greenpeace, FNV en de VARA. Maar daar hield het niet op: de directie van de omgevallen woningcorporatie Vestia zat vol met PvdA’ers. In de Rotterdamse deelgemeente Feyenoord speelden PvdA’ers elkaar opdrachten toe. Hooggeplaatste personen binnen belangrijkste Turkse organisaties als de Süleymanlı beweging, Milli Görüs, Diyanet en de Fethullah Gülen beweging hebben plaatsgenomen op belangrijke posities binnen de PvdA. Tunahan Kuzu en Selcuk Östurk waren daar dus twee van. De schandalen over PvdA’ers die er op z’n zachtst gezegd een nogal discutabel gedrag op nahouden stapelden zich hierdoor de laatste jaren hand over hand op. Die verwevenheid ligt daaraan ten grondslag. Daarom willen Samsom en Spekman daar vanaf.

Met het ontslaan van Tunahan Kuzu en Selcuk Östurk willen de sociaaldemocraten een einde maken aan die verwevenheid tussen al die belangengroepen en de PvdA. Het heeft vooral de laatste jaren alleen maar negativiteit gebracht. Binnen partijen als SP en GroenLinks is dit al jaren gescheiden en dus is het daar ook relatief rustig als het gaat om schuinsmarcherende partijgenoten. Maar de PvdA gaat een stapje verder en is hiermee partijen als CDA en VVD vóór. Want ook binnen die partijen zitten partijgenoten op belangrijke posities hun partijkleur te vertegenwoordigen. Binnen de VVD blijft de schade vooralsnog beperkt tot het omvallen van de DSB (waar de hele VVD-top in het dagelijks bestuur zat) en een corruptieschandaal met Jos van Rey in Limburg. Frans Hooymayers en Ben Hulman daargelaten. De PvdA laat duidelijk merken niet gediend te zijn van schuinsmarcheerders en laat zien dat ze kordaat tegen hen kan optreden. In die zin zullen andere politieke partijen als CDA en VVD het voorbeeld van de sociaaldemocraten snel moeten volgen. Want als ze dat niet doen, dan zijn zij aan de beurt.

Met het ontslaan van Tunahan Kuzu en Selcuk Östurk is PvdA zijn tijd ver vooruit.

Men is bezig met het maken van schoon schip. En dat werd tijd ook.