Met de Apple Tax wil de Europese Unie laten zien dat ze zich niet alleen zorgen maakt om de zuigkracht van een stofzuiger

Links Nederland kon weer even meesmuilend in zijn handjes wrijven: Margrethe Vestager – Eurocommissaris voor Mededinging – heeft computergigant Apple een megaboete opgelegd. Het zijn achterstallige belastingen van de afgelopen 15 (!!!) jaar die de computergigant heeft ontdoken door geld dat buiten de Verenigde Staten was verdiend weg te sluizen via Nederland en Ierland. De belastingconstructie is berucht onder de noemer “Double Irisch with a Dutch sandwich” en komt erop neer dat het miljardenbedrijf slechts 0,0052% belasting betaalt. Dat komt neer op een paar miljoen euro terwijl het bedrijf enkele miljarden omzet en winst maakt. Onbegrijpelijk, vindt Margrethe Vestager en dus legde ze Apple aan de ketting: 13 miljard euro betalen.

Apple topman Tim Cook noemde de constructie moreel aanvaardbaar en verbaast zich over de Europese bemoeienis. Het is een afspraak met de Ierse regering. Wat heeft de Europese Unie daar nou mee te maken? De Ierse regering ziet de bui al hangen. Naast Apple hebben ook Abbott Laboratories, Adobe Systems, Eli Lilly and Company, Facebook, Forest Laboratories, General Electric, Google, IBM, Johnson & Johnson, Microsoft, Oracle Corp., Pfizer Inc., Starbucks, Yahoo! en Medtronic Inc. dergelijke constructies. Die kunnen binnenkort dus allemaal een brief van Vestanger tegemoet zien.

Waarom gaat Vestanger nu pas achter deze bedrijven aan? In de pers wordt gesproken over ongeoorloofde staatssteun en belemmering van de interne markt. Maar dit is natuurlijk slechts ten dele waar. Goed, de 0,0052% die de Ierse regering Apple liet betalen is inderdaad belachelijk laag. De gewone Ier kan opdraaien voor de rest die de Ierse staatskas tekort komt omdat megabedrijven als Apple veel te weinig afdragen. Voor de Nederlandse variant berekende vakbond FNV dat de gemiddelde Nederlander per jaar E 3.500,00 extra belasting betaalt omdat grote bedrijven zich tegoed doen aan afspraken met overheden.

In de media alleen maar lof over Vestanger, die laat zien niet bang te zijn voor (dreigementen van) grote bedrijven zoals Apple, Facebook, Google, etc.. Maar hoe kan het gebeuren dat een megabedrijf als Apple liefst 15 jaar lang slechts 0,0052% belasting betaalde? Misschien wel omdat het eurocommissarissen zoals diezelfde Vestanger jarenlang in de tas had. Misschien wel omdat de Europese Unie al 15 jaar lang wist van die speciale afspraken. Misschien wel omdat diezelfde bedrijven de eurocommissarissen mooie baantjes en commissariaten beloven als hun politieke carrière erop zit. De bancaire sector doet dit immers ook en dat heeft hen tussen 2008 en 2012 liefst 1.600 miljard euro staatssteun opgeleverd. Dan wil de bancaire wereld zo’n voormalige eurocommissaris graag in huis halen voor een salaris van 2,5 miljoen dollar per jaar (voor een driedaagse werkweek).

De waarheid om Apple aan te pakken zit ‘m echter helemaal niet in het laten zien van de tanden aan grote bedrijven. De waarheid zit ‘m in de impopulariteit van de Europese Unie. De Europese burger is de Europese Unie helemaal beu en dat beseft men in Brussel maar al te goed. Niet alleen omdat er dagelijks duizenden vluchtelingen het Europese vaste land op stromen, maar ook omdat Europa niet in staat is grote crises op te lossen. Het wil laten zien dat het grote bedrijven zoals de bancaire sector maar ook Apple, Facebook en Google flink kan aanpakken. Met de Apple Tax wil de Europese Unie laten zien dat ze zich niet alleen zorgen maakt om de zuigkracht van een stofzuiger, de maat van een hamburger of het entreekaartje van EuroDisney. De Europese Unie is wel degelijk in staat is grote bedrijven aan te pakken.Vindt ze.

De vraag kan echter worden gesteld of er daadwerkelijk 13 miljard euro wordt betaald door Apple aan de Europese staatskas. Hoogstwaarschijnlijk wordt de zaak geschikt voor de helft en gaat Apple gewoon door met het betalen van 0,0052% belasting.  De lijst van bedrijven die bijna geen belasting afdragen is lang. Heel lang. De vraag is of die bedrijven ooit zullen worden aangepakt.