Het wordt tijd dat de Nederlandse media kleur bekennen

Met enige verbazing ziet de schrijver van dit stukje zo af en toe het Duitse achtuurjournaal te kijken. Dan heb ik het over Tagesthemen, op het eerste Duitse net. Een paar keer per week verschillende commentatoren hun duiding op het nieuws van de dag geven. Deze uitgesproken mening duur liefst 5 minuten; een lengte die ze zich bij het NOS Journaal bijna niet meer kunnen voorstellen. Vijf minuten lang kijken o.a. Michael Stempfle, Sonia Mikich en Klaus Hempel de kijker recht in de camera aan. De tekst wordt integraal overgenomen op de website van Tagesthemen, met foto en video. Dit is niet iets van de laatste jaren; dit gaat in Duitsland al jaren zo. De bedoeling van de redactie is ongetwijfeld het uitlokken van een discussie. Maar dan wel op z'n Duits: hoffelijk en respectvol.

Zoiets zou in Nederland ondenkbaar zijn. Het zou in Nederland direct tot protesten en Kamervragen leiden waarna het initiatief weer wordt afgeschaft. In Nederland durven de media geen kant te kiezen uit angst kijkers en dus adverteerders te verliezen. Maar misschien nog wel erger: de Nederlandse Publieke Omroepen durven geen kant te kiezen omdat ze bang is subsidiegeld kwijt te raken. Dat bedrag is naar schatting zo tussen de  EUR 500 en 800 miljoen per jaar. Voor dat bedrag wil je als omroep je mond wel houden. Het zorgt echter alleen maar voor verdenkingen en verdachtmakingen. Maar het zorgt ook voor de discussie of we deze berichtgeving met belastinggeld moeten steunen. Het zorgt er vooral voor discussie of we deze berichtgeving wel moeten geloven. Want zitten er geen verborgen boodschappen in de berichtgeving? De berichtgeving in het NOS Journaal zouden niet de waarheid vertellen in de hoop dat de kiezer op een dood spoor te zetten. Want is die VARA nou echt links of verbergen ze dat alleen maar? Is het NOS Journaal niet gewoon de spreekbuis van de Overheid? Worden onderwerpen niet eerst overlegd met het partijbureau van de PvdA, waar ze worden bijgeschaafd en aan de kijker voorgeschoteld?

Allemaal onzin natuurlijk. Maar het komt wel ergens vandaan.

Tijdens de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten hebben veel media duidelijk kleur bekend. De New York Times kiest al jaren openlijk de kant van de Democraten en Fox News steunt de Republikeinse Partij door dik en dun. Ook met de flaters die Donald Trump tentoonspreidde. In Frankrijk is La Libération gewoon openlijk de krant van de Socialistische Partij en in Duitsland komt Die Welt er openlijk voor uit dat ze aan de kant van de SPD staat. Zo kan ik nog wel even doorgaan, maar mijn punt is dat de Nederlandse media dat weigeren.

De NPO Radio 1 jingle 'Het nieuws van alle kanten' is een angstvallige vlucht naar voren in de hoop de luisteraar erop te wijzen dat de berichtgeving echt onafhankelijk is. Iedere politieke stroming krijgt evenveel aandacht, wil de redactie aangeven. Niet voor niets is eind 2015 de kritische Marcel Oosten vervangen door de frivolere en populistische Jurgen van den Berg.

Die verdenkingen in verdachtmakingen moeten maar eens ophouden. De Nederlandse media moeten in navolging van hun buitenlandse collega's deze verkiezingen maar eens kleur bekennen. Op de korte termijn zal dit voor veel discussie zorgen en populisten als Jan Roos en Geert Wilders zullen op hun gelijk wijzen. Maar dat hadden ze anders toch wel gedaan. Waar het om draait is dat de eeuwige discussie over welke krant links en welke omroep rechts is maar eens moet stoppen. Het brengt ons als nieuwsconsument niet verder. Het zorgt wel voor een verdere tweespalt in de samenleving. Die moet stoppen en dus moeten Nederlandse nieuwsmedia maar eens uit de kast komen: zeg gewoon eerlijk welke politieke stroming je steunt of vertegenwoordigt. Jeroen Pauw moet gewoon zeggen dat hij fan is van Alexander Pechtold; Jurgen van den Berg moet gewoon Geert Wilders kunnen steunen. Nederlandse presentatoren en journalisten moeten maar gewoon eens vertellen op wie ze stemmen. Dat zorgt vooral voor duidelijkheid: je weet waar je naar kijkt. Je weet wat je leest.