Het is crisis!

Het is crisis in de wereld. Wereldwijd ligt de hele economie op z'n gat en er wordt bijna niets meer verkocht. Mensen verliezen bij bosjes hun baan en overheden tasten wereldwijd diep in de buidel om hun economie weer aan de praat te krijgen. Wereldwijd worden miljardeninvesteringen gedaan om de economische machine weer draaiende te krijgen. De wereld zal nooit meer hetzelfde zijn. Dat werd al gezegd na de aanslagen van 11 september in New York. Maar het kan blijkbaar nóg erger; een wereldwijde economische stilstand.

Maar de pijn komt pas écht, als de crisis is overgewaaid. Dan moet de rekening van die miljardeninvesteringen worden betaald en zoals altijd wordt de rekening niet neergelegd bij de veroorzakers, maar bij de massa's mensen, die toch al pijn hebben geleden omdat ze dankzij die crisis hun baan verloren en wellicht nog meer. Overheden kondigen nú al maatregelen aan zoals de verhoging van de pensioenleeftijd, het verhogen van de pensioenen, mensen ontslaan, hypotheekrente-beperkingen, minder investeren in onderwijs en zorg, ... Alles lijkt geoorloofd. Het Kabinet zegt die pijnlijke maatregelen nu niet te nemen, omdat het de economie alleen maar nog meer verslechterd.

Dat laatste kan ik me voorstellen. Wat ik me niet kan voorstellen, is, waarom de veroorzakers van deze wereldwijde crisis - de dames en heren bankdirecteuren - niet worden aangepakt. Zij betalen niets. Sterker nog; zelfs nu hun bank aan het infuus van de landelijke overheid ligt, kennen ze zichzelf nog steeds miljoenenbonussen toe. Het valt moeilijk vol te houden dat ze die bonussen ook verdiend hebben. Zij gaan hierover niet in discussie; ze werken immers lange uren, hebben lang gestudeerd, hebben een zwaar sociaal leven en dragen veel verantwoordelijkheid. Goed, dan krijgen ze een paar euro extra per uur. Maar bonussen verdien je, als je iets extra's doet waardoor het bedrijf meer winst gaat maken, dan vooraf voorspelt. Niet als je een bank naar de kloten helpt. Het is kennelijk niet geoorloofd om de veroorzakers ter verantwoording te roepen en hen af te rekenen op de fouten die zij hebben gemaakt. Slechts één persoon is aangepakt: Bernard Madoff. Wat hij deed, was ook wel de overtreffende trap. Dat geef ik volmondig en zonder verdere discussie toe.

De wereldwijde overheden hebben kapitalen in die banken gestoken, zogenaamd omdat de bank te groot was om om te vallen. In een aantal gevallen zal dat ook echt wel zo zijn geweest; kijk maar naar hoeveel mensen en bedrijven er bij ING Bank bankieren en in hoeveel projecten ING zijn geld heeft zitten. Als je dat allemaal gaat optellen, ga je bibberen van angst en vraag je je af hoe dit zó ver heeft kunnen komen. En geloof maar niet dat de overheid in de toekomst dit soort zaken anders gaat regelen. De overheid heeft alles in private handen gegeven. Dat wilde de VVD en dat wil de EU; dat bevordert immers de concurrentie zo lekker en dat is goed voor de consument, zo luidt hun lezing. Dat het goed is voor de consument, merken we aan den lijve. Politiek gezien zijn dit wel handige zetten geweest; de politici van vandaag, zijn immers de bankiers van morgen. En morgen is de crisis voorbij en dan gaan de nieuwe bankiers hun miljoenensalaris natuurlijk niet afstaan, om diezelfde crisis op te lossen. Nee, want zij hebben die crisis niet veroorzaakt. Dat waren hun voorgangers!

En zo kan deze crisis maar op één ding uitdraaien: Er wordt geen lering uit getrokken en als de lucht weer is opgehelderd, gaat iedereen weer vrolijk verder met het verstrekken van geld dat er niet is, aan mensen die het niet kunnen terugbetalen. Juist, omdat er niemand is opgepakt en achter slot en grendel wordt gesmeten. Geen hond die tegen die tijd nog roept dat we met z'n allen lering moeten trekken uit de huidige malaise. Ja, misschien hier en daar wat linkse groeperingen. Maar die worden dan lacherig afgedaan als 'ha, daar heb je die linksen weer' en iedereen haalt z'n neus op. Het gaat weer goed. Niet verder denken.