De schrijver van dit stukje was hem bijna alweer
vergeten. Maar het is verkiezingstijd en dan steekt ‘ie toch de kop weer op. Er
wordt gekeken naar de peilingen, de mening op straat en naar eigen onderzoeken.
Wat elke zichzelf respecterende partij heeft een eigen onderzoeksbureau. Die
afdelingen gaan vaak veel verder dan Maurice de Hond, IPSOS of EenVandaag. De
verkiezingsuitslagen die zijn rapporteren liggen altijd dichterbij de waarheid
gewoonweg omdat het onderzoek langer duurt en intensiever wordt gevoerd. Maar
als uit die onderzoeken én uit de peilingen blijkt dat één van de drie grote
linkse partijen bij de komende Tweede Kamerverkiezingen kansloos is dan is ‘ie
er weer: de linkse samenwerking.
De Socialistische Partij heeft al een keer avances
gemaakt op de PvdA. Jan Marijnissen wilde destijds het ‘beroemde kopje koffie met
Femke Halsema en Wouter Bos’. Tijdens de laatste dagen van de verkiezingen in
2012 deed SP-leider Emile Roemer een laatste poging om samen met de PvdA een
links blok te vormen zodat een samenwerking met PvdA en VVD te voorkomen. Een wanhoopsdaad, want de SP was de verkiezingsperiode in gegaan met een monsterzege in het vooruitzicht maar zag die door forse blunders van Roemer als sneeuw voor de zon verdwijnen. GroenLinks heeft ook al een keer het bed in willen
duiken. Femke Halsema heeft al meerdere keren gelonkt naar een samenwerking met
de PvdA. In 2012 sloeg de PvdA terug door diezelfde Halsema te vragen voor een
ministerspost in het Kabinet VVD/PvdA. Halsema weigerde overigens.
In beide gevallen hadden de sociaaldemocraten daar weinig
trek in. Het ging de PvdA veel te veel voor de wind. En dat is nou precies het
probleem met die linkse samenwerking. De partij die bij de komende verkiezingen
kansloos lijkt doet een poging weer een linkse samenwerking aan te gaan. Deze
keer deed dus de PvdA een poging om met GroenLinks en SP een links blok te vormen
maar die hebben daar klaarblijkelijk weinig zin in. PvdA leider Diederik Samsom
wilde zelfs al praten over een fusie met GroenLinks maar die hebben ook daar
weinig zin in. Het gaat GroenLinks immers veel te goed. Vooral op lokaal niveau
hebben ze in veel colleges van Burgemeester en Wethouders de PvdA uit het
college gegooid en zijn er zelf in gaan zitten. Bekende voorbeelden zijn
Groningen en Utrecht; beiden jarenlang steden waar de PvdA bijna niet meer uit
het lokaal bestuur weg te denken was. In andere besturen (Amsterdam, Tilburg, provincies
Groningen en Zuid Holland) heeft de SP de plaats ingenomen van de PvdA. Dus ook
de SP gaat het momenteel erg goed. Al moet worden opgemerkt dat de SP in de
peilingen nauwelijks profiteert van de impopulariteit van de PvdA.
Het is ontegenzeglijk dat deze Tweede Kamerverkiezingen
een gevecht op rechts zullen worden. Geert Wilders maakt met zijn PVV de
grootste kans op de eindzege, gevolgd door de VVD van Mark Rutte. Maar de VVD
heeft erg veel last van nieuwkomers als Libertarische Partij, LEF, Ondernemerspartij, VNL en Forum voor Democratie, die het
rechtse feestje komen verstieren. Dat gevecht zal ertoe leiden dat het
landschap verder wordt versplinterd en een rechtse samenwerking met CDA, VVD en
D66 vrijwel niet zonder PvdA en/of GroenLinks kan. En dan is het nog maar eens
afwachten wat er van zo’n linkse samenwerking overblijft. Als die er ooit komt…
Na de verpletterende nederlaag in 2012 had Groen Links zich met behoud van identiteit moeten aansluiten bij de PvdA. Dat had toen van links de grootste combinatie gemaakt, dus het gewoonterecht om de premier te leveren. Er was dan een volstrekt ander kabinet gekomen. De verwijten van Groen Links en SP aan PvdA over de samenwerking met VVD, zijn daarom onterecht. ZIJ hebben toen een andere keuze onmogelijk gemaakt, want er moest toch echt een regering komen. OK, dat is verleden tijd. Maar ik zie een dergelijke kans niet meer gebeuren gezien de huidige rechtse wind die rondwaart.
BeantwoordenVerwijderen