De formatie is verworden tot een spelletje wie het eerst met z’n ogen knippert

71 dagen al duurt de formatie van het Kabinet Rutte III en er zit nog steeds geen schot in de zaak. Partijen lijken elkaar vooral uit te sluiten. Het is een spelletje zoals kinderen op de kleuterschool spelen. Alle partijen ontkennen dat zij de formatie blokkeren en wijzen naar elkaar. Partijen zijn vooral boos op Alexander Pechtold, die de ChristenUnie uitsluit als coalitiepartner. Pechtold gaat liever in zee met GroenLinks, SP of de Partij van de Arbeid. Maar GroenLinks is afgehaakt in de formatiebesprekingen, de SP wil haar verkiezingsbelofte dat ze nooit zou samenwerken met de VVD niet breken en de PvdA heeft al helemaal geen zin in regeren. Nederland heeft rechts gestemd en dus moet rechts ook maar gaan regeren, vinden ze daar.

Waar het eigenlijk om draait is dat D66, GroenLinks en PvdA eigenlijk helemaal geen zin hebben in een samenwerking met de VVD. D66 heeft geen goed gevoel overgehouden met aan een samenwerking met de VVD: In 2006 werkten de sociaal liberalen samen met CDA en VVD. In de peilingen schoot D66 omlaag van 17 naar nul zetels. Pechtold lukte het ternauwernood nog om 3 zetels uit het vuur te slepen. Dat overkomt hem niet nog eens en dus heeft Pechtold een boksbal nodig om impopulaire maatregelen op af te wentelen. De ideale partner daarvoor was altijd de PvdA. Maar die heeft dus nu bedankt voor die eer.

In Den Haag hangt de immense onterechte afstraffing van de PvdA als een zwaard van Damocles boven deze formatie. Iedereen heeft gezien hoe de PvdA vijf jaar lang leed onder het ijzeren regime van Rutte. Iedereen heeft gezien hoe de PvdA daarvoor bij deze verkiezingen is afgestraft. Iedereen heeft gezien hoe zelfs PvdA getrouwe steden als Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Tilburg, Zwolle en Groningen zijn overgestapt op D66, SP en/of GroenLinks. Die partijen weten dat in 2018 het omgekeerde zomaar kan gebeuren en waken daar nu voor.

Maar het is niet Alexander Pechtold of Lodewijk Asscher die de formatie blokkeert, maar de VVD van Mark Rutte. De VVD beseft onvoldoende dat Mark Rutte coalitiepartners (inclusief CDA en PVV) helemaal kapot maakt. Wil informateur Schippers de formatie vlot trekken dan zal de VVD als eerste in beweging moeten komen. Het kan zijn door een andere partijleider aan te wijzen waardoor de angst van het regeren met Rutte weg valt. De kans dat dit gaat gebeuren is uiterst klein.

De kans is groter dat Rutte zijn partijgenoot Schippers opzij schuift en de regie zelf in handen neemt. Dat is pijnlijk voor Schippers, die de ambitie heeft Rutte op te volgen als partijleider en zo de eerste vrouwelijke minister president van Nederland te worden. Maar Rutte wil regeren dus hij zal moeten onderhandelen voordat er formatiegesprekken gaan plaatsvinden. Feitelijk net als Wim Kok in 1994 deed bij de formatie van het eerste Kabinet Kok met D66 en VVD. Rutte zal moeten voorstellen dat alle 4 deelnemende partijen een vierde deel van de taart krijgen. Alle 4 deelnemende partijen krijgen een gelijk aantal ministersposten en staatssecretarissen.

Dus zal Rutte voorstellen dat een vierde deel van het partijprogramma van de 4 deelnemende partijen wordt opgenomen in het regeerakkoord. Daarnaast komt er een minder streng immigratiebeleid en blijven internationale vluchtelingenverdragen gerespecteerd. CDA en Ruttes eigen VVD wilden van die internationale verdragen af, om de wind uit de zeilen van de PVV te nemen.

Met zo’n aanbod op zak moet er weer beweging in de onderhandelingen komen. Want zoals het er nu naar uit ziet blijft iedereen in zijn hok en ook dat is erg pijnlijk voor Edith Schippers.

Eens kijken wie er als eerste met de ogen knippert…


Lees ook meer over de formatie:
Waarom is de PvdA nog nodig?
Waarom is Alexander Pechtold zo bang?

15 jaar oorlog tegen het terrorisme en we zijn nog geen stap verder

Had ze een dokter kunnen worden? Misschien wel uitvinder van een apparaatje of stuk software dat het leven van miljarden mensen eenvoudiger had kunnen maken. Misschien had ze wel aan de wieg gestaan van een van de grote problemen waar deze wereld al decennia kampt zoals oorlogen, rassenhaat, economische ongelijkheid en klimaatveranderingen. Of deze jonge meisjes en jonge vrouwen deze problemen ooit zullen oplossen zullen we nooit weten want ze zijn op een uiterst brute manier aan hun einde gekomen. Terwijl ze dachten naar een concert van hun popidool te gaan werden 22 van hen vermoord door een leeftijdsgenoot. Nog eens 59 raakten zwaargewond van wie nog enkelen in levensgevaar. Een aantal van deze meisjes stierf in het ziekenhuisbed met hun vader en/of moeder aan hun zijde.

Zeven aanslagen tot nu toe in 2017: Istanbul, Parijs, Londen, St. Petersburg, Stockholm, Parijs en Manchester. Er lijkt voorlopig ook geen einde te komen aan de serie aanslagen waarmee Al Qaeda en nu ISIS de wereldvrede tot stilstand proberen te brengen. Eigenlijk gaat het zo al sinds de aanslagen van 11 september 2001. Ieder jaar opnieuw wordt de wereld opgeschrikt door een aanslag waarbij meerdere onschuldige mensen de dood vinden. Met de jongeren in Manchester als absoluut dieptepunt.

Na iedere aanslag worden er een paar mogelijke handlangers gearresteerd; vaak mensen uit de directe omgeving van de dader waarvan de politie en veiligheidsdiensten vermoeden dat zij moeten hebben geweten van de brute daad. Politici kruipen bij elkaar om oplossingen te verzinnen zodat een nieuwe aanslag niet zal plaatsvinden. Er worden nieuwe keiharde maatregelen verzonnen om de bewegingsvrijheid van mogelijke terroristen (en daarmee ook u en ik) nog verder te beperken. De afgelopen 15 jaar hebben we een speciaal daarvoor opgerichte eenheid gezien: de National Security Agency (NSA). Een dienst die met circa 10.000 medewerkers de nationale veiligheid van de Verenigde Staten en haar inwoners bewaakt. Die doet ze door telefoon- en e-mailverkeer te onderscheppen, bankgegevens te checken en wereldwijd computers van nietsvermoedende gebruikers te hacken. Op luchthavens staan inmiddels zwaarbewapende mannen en vrouwen. Op buitenlandse luchthavens die vluchten naar de VS aanbieden heeft de Amerikaanse douane en stukje Amerika ingenomen: passagiers worden hier met scanners onderzocht en hun bagage wordt binnenstebuiten gekeerd.

Een terrorist radicaliseert omdat het leven hem niets meer te bieden heeft. Salman Abedi, de aanslagpleger in Manchester, was nog maar 22 jaar toen hij besloot dat zijn einde was genaderd. Opvallend is dat vrijwel alle aanslagplegers de dertig nog niet eens zijn genaderd. Het zijn zonder uitzondering allemaal jonge mannen. Jonge mannen geboren in de voortvarende jaren ’90 van de vorige eeuw (of vlak daarna). Hoe kan dat? Wordt het voor politici en veiligheidsdiensten niet eens tijd naar een breder perspectief te kijken in de plaats van de bewegingsvrijheden van gewone burgers verder in te perken? Wordt het niet eens tijd om te kijken naar waarom deze daders radicaliseren en zich bekeren tot Al Qaeda of ISIS? En als je als veiligheidsdienst daar dan achter bent gekomen, kun je als politiek niet wat doen aan deze omstandigheden? Een man of vrouw die is geboren in de jaren ’90 kent geen honger en geen oorlogen. Hij (of zij) kent geen spanningen maar alleen welvaart.

De trieste uitkomst van al deze en andere strenge maatregelen is dat ze terroristen helaas niet afschrikken. Geen terrorist wordt bang van een agent die hem toeschreeuwt dat hij moet doorlopen. Geen terrorist wordt bang van een laptop verbob. Geen terrorist wordt bang van keiharde taal van politici als Geert Wilders en Marine Le Pen. Geen terrorist raakt onder de indruk van zwaarbewapende mannen en vrouwen op straat. Vijftien jaar terrorismebestrijding heeft de wereld nog geen stap verder gebracht. Sterker nog: Feitelijk is de wereld net zo ver als vijftien jaar geleden, toen de Amerikaanse president George Walker Bush de oorlog tegen het terrorisme aankondigde. Ferme taal, maar het heeft ons burgers nog geen stap verder gebracht.

Waarom is Alexander Pechtold zo bang?

Het net rondom Alexander Pechtold sluit zich. De D66 leider kan er bijna niet meer omheen: als hij D66 in een Kabinet wil hebben dan zal dat niet anders kunnen dan met CDA, VVD en de ChristenUnie. Eerder noemde Pechtold dat een ongewenste combinatie, omdat ChristenUnie tegen een groot aantal D66 kroonjuwelen is, zoals de Wet op het Voltooid Leven en de Donorwet. Ook het homohuwelijk ligt erg gevoelig bij de ChristenUnie. Niet zelden hebben we een politicus zien vluchten in allerlei andere combinaties, zoals  Pechtold vrijdag nog alleen met de PvdA wilde regeren en na het weekeinde kwam daar plotseling de SP bij. Maar zowel de sociaaldemocraten als de socialisten hebben aangegeven niets in die combinatie te zien.

Waar is Alexander Pechtold zo bang voor? Heel simpel: gemeenteraadsverkiezingen van 2018. D66 zit in ongeveer driekwart van alle Nederlandse gemeenten is het dagelijks bestuur, het College van Burgemeester en Wethouders. Enkele trofeeën hierbij zijn Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Zwolle, Groningen en Tilburg. Steden die decennia lang (sinds pakweg de jaren 70 van de vorige eeuw) in handen waren van de PvdA. Alexander Pechtold slaagde erin de sociaaldemocraten uit vrijwel alle colleges te wippen waarin ze decennia lang de dienst uit maakten. In tal van steden nam D66 de plaats in van de PvdA. Een slag terug zal ongetwijfeld deel uitmaken van de strategie van de PvdA nu niet mee te doen aan een rechtse coalitie met CDA, VVD en D66. De sociaaldemocraten zullen ongetwijfeld een bijwagen worden als ze gaan meedoen aan een rechtse coalitie.

Pechtold is (net als Emile Roemer en Jesse Klaver overigens) ook bang voor het PvdA scenario. Dat hangt als een Zwaar van Damocles boven alle partijen: samenwerken met de VVD van Mark Rutte is geen enkele partij goed bevallen. Van CDA, PVV tot  PvdA: Allemaal kwamen ze keihard ten val na een samenwerking met de VVD. Allemaal werden ze door de VVD met huid en met haar opgegeten. Schandaal na schandaal achtervolgt de VVD al jaren maar de liberalen lijken daar steeds zonder kleerscheuren vanaf te komen. De rotte appel wordt simpelweg buitenspel gezet en dan is het klaar. Ook D66 kwam in 2006 van een koude kermis thuis na een samenwerking met CDA en VVD en dat zullen ze niet nog eens wille. Pechtold heeft de PvdA nodig als bliksemafleider. Als boksbal die de klappen voor D66 kan opvangen. Om impopulaire maatregelen op af te kunnen wentelen. Plotseling is de PvdA Pechtolds grootste vriend. Dat was het niet zo bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 en dat zal in 2018 ook niet zo zijn. De PvdA lijkt te hebben geleerd van haar eigen fouten en weigert een hernieuwde samenwerking met de VVD van Mark Rutte.

U voelt ‘m waarschijnlijk al hangen: Als Pechtold gaat deelnemen aan een rechts blok met CDA, VVD en ChristenUnie dan gaan veel van die plaatsen waarschijnlijk verloren en vervallen terug aan de PvdA. Pechtold zelf redde in 2006 de sociaal liberalen van de ondergang door de partij van 3 naar de huidige 19 zetels te loodsen. De partij kent haar eigen geschiedenis als de beste en weet dat het hard zal zakken als de tijd daar is. “Politieke zelfmoord” noemde SP-leider Emile Roemer het en hij verwoordde daarmee precies wat Pechtold al wekenlang denkt: In zee gaan met de VVD van Mark Rutte betekent vrijwel zeker het einde van een zeer succesvolle periode van D66.

Natuurlijk is deze vooruitblik puur speculeren. Maar politiek is een schaakspel en een schaker moet meerdere zetten vooruit kunnen denken. Als je minstens één zet verder vooruit kunt denken dan je tegenstander dan heb je het schaakspel vaak al gewonnen. Alexander Pechtold gold altijd als een goed schaker. Maar dit schaakspel met als opponenten Emile Roemer en Lodewijk Asscher lijkt Alexander Pechtold toch te gaan verliezen.

Lees ook meer over de formatie:
Waarom is de PvdA nog nodig?
 De formatie is verworden tot een spelletje wie het eerst met z’n ogen knippert

Waarom is de PvdA nog nodig?

Nu de formatie met CDA, VVD, D66 en GroenLinks is mislukt wordt er door politiek Nederland vooral gekeken naar de ChristenUnie. De bloedbroeders van het CDA moeten het rechtse Kabinet Rutte III aan een meerderheid helpen maar vragen daar (terecht) een hoge prijs voor. Die prijs omvat vooral kroonjuwelen van D66 en dus zit D66 niet echt te wachten op een samenwerking met de ChristenUnie. D66 wil het liefst in zee met SP en de PvdA. De SP heeft haar kiezers beloofd nooit te zullen samenwerken met de VVD. Een belofte die de socialisten vóór de verkiezingen al hadden gebroken, aangezien er op lokaal en regionaal niveau al wordt samengewerkt met die duivelse VVD. In steden als Tilburg, Groningen en zelfs Amsterdam wordt er gezamenlijk bestuurd, net als in de Provinciale Staten van Zuid Holland en Noord Brabant. 

Maar het is nauwelijks bekend dat de SP al in tal van coalities deelneemt met de VVD. Daar staan de schijnwerpers niet op. Die staan naar Den Haag gericht. De SP zou kunnen rekenen op een fors ledenverlies als het zou gaan samenwerken met de VVD, wat onder andere zou betekenen dat ze hun hele zorgparagraaf door de papierversnipperaar kunnen halen.

Dus zijn alle ogen gericht op D66 en die is ook bang. Met de ChristenUnie verdwijnen  vrijwel alle D66 kroonjuwelen uit het zicht. D66 leider Alexander Pechtold kijkt bovendien met een schuin oog naar de hoofdstad, waar hij in 2014 succesvol de PvdA naar de oppositie verwees om zelf op die plaats te gaan zitten. De PvdA had de hoofdstad sinds 1971 bestuurd.

Voorafgaand aan de Tweede Kamerverkiezingen konden de media niet vaak genoeg berichten dat alle impopulaire maatregelen (bezuinigingen in de zorg, hoge werkloosheid) toch echt de schuld waren van de PvdA. Dus verloren de sociaaldemocraten 29 van de 38 zetels. Rechts Nederland kon zijn lol niet op te benadrukken dat het einde was genaderd voor de sociaaldemocraten. De champagne ging open op de redacties van De Telegraaf, PowNed en The Post Online. Hele artikels werden gewijd aan de teloorgang van de PvdA. Nederland heeft rechts gestemd en dus komt er een rechts Kabinet!

Die feestvreugde werd bruut verstoord toen GroenLinks deelnam aan de formatie. ‘Nee, dan toch liever met die vermaledijde PvdA. Die luisterde tenminste naar de VVD’. Waar rechts Nederland zich eerst tegen de PvdA keerde lijkt diezelfde PvdA plotseling hun beste vriend. De Telegraaf wijdde er zelfs de hele voorpagina aan (zie foto boven). Waar rechts Nederland onlangs nog feest vierde omdat het einde van de PvdA was genaderd wijst datzelfde rechts Nederland de sociaaldemocraten nu op hun verantwoordelijkheden. ‘De PvdA moet nu echt deelnemen aan een Kabinet VVD, CDA en D66 want dat is in het belang van het land’. Een nieuwe lastercampagne staat op stapel: Rechts Nederland is nu erg boos omdat de PvdA niet thuis geeft voor regeringsdeelname.

Alexander Pechtold smeet de PvdA eigenhandig uit het college in de hoofdstad maar heeft diezelfde PvdA harder nodig dan ooit. D66 heeft de PvdA niet alleen nodig om aan een meerderheid te komen (CDA, VVD, D66 en PvdA zouden samen 80 zetels hebben plus een meerderheid in de Eerste Kamer) maar ook om impopulaire maatregelen af te kunnen wentelen op de sociaaldemocraten. De PvdA vormde altijd al een prima boksbal zodat vooral VVD en D66 vrijuit konden gaan. Maar partijleider Asscher is die houding blijkbaar beu. Hij sluit regeringsdeelname uit. In welke formatie ook.

De sociaaldemocraten vragen zich openlijk af of zij wel zullen instemmen met een strenger immigratiebeleid, zoals CDA en VVD graag willen. GroenLinks wilde internationale afspraken naleven en dat zal de PvdA ook graag willen. En net als GroenLinks wil de PvdA een strenger klimaatbeleid. Iets waar rechts Nederland (onder aanvoering van de Nederlandse Donald Trump, Sybrand van Haersma Buma) niet echt warm voor loopt.

Bovendien heeft Nederland toch rechts gestemd? Waarom is de PvdA dan nodig?

Lees verder over de formatie:
Waarom is Alexander Pechtold zo bang?
 De formatie is verworden tot een spelletje wie het eerst met z’n ogen knippert

Geef alleen de echte vrijheid door

Bevrijdingsdag is het jaarlijkse feest van de vrijheid. Maar het is ook de dag waarop onophoudelijk wordt gescandeerd hoe vrij we zijn en dat we die vrijheid vooral moeten doorgeven. Fijntjes wordt gewezen op het inperken van de vrijheid van meningsuiting in landen als Rusland, Polen, Hongarije China en Turkije. Heel zachtjes wordt ook gewezen naar de Verenigde Staten, waar het Witte Huis onophoudelijk media aanvalt die negatief of kritisch over de werkwijze van de president berichten.

Op deze dag wordt veelvuldig gesproken over het inperken van de bewegingsvrijheid van vrouwen, homo’s en minderheden in landen als Iran, Saoedi-Arabië en het noordoostelijke deel van Afrika. Allemaal landen waar de vrijheid van meningsuiting inderdaad het een korreltje zout wordt genomen.

Hoe opvallend en ergens ook wel ironisch is het dan als juist op Bevrijdingsdag een pamflet wordt gepubliceerd in NRC Handelsblad en De Volkskrant waarin vrouwen bedrijven oproepen geen advertenties meer te plaatsen op de websites GeenStijl en Dumpert. GeenStijl en Dumpert publiceren (op een weliswaar humoristische wijze) al 14 jaar seksistische en racistische teksten en filmpjes. Op Dumpert worden filmpjes vertoond waarin jongeren elkaar uitschelden en de hersens inslaan. GeenStijl steekt niet onder stoelen of banken fervent aanhanger te zijn van de PVV en zet iedereen die kritiek daarop heeft een camera vol op de neus. Het commentaar van zowel medewerkers als bezoekers is vervolgens erg racistisch en seksistisch.

GeenStijl en Dumpert (broertje en zusje van elkaar) beroepen zich op de vrijheid van meningsuiting en spreken van broodroof. Deze opmerkingen zijn opmerkelijk, aangezien GeenStijl (dat niet op camera wil reageren) regelmatig PvdA-,VARA- en Volkskrant lezers oproept hun lidmaatschap op te zeggen als deze organisaties een mening zijn toegedaan die niet de mening van GeenStijl c.q. Dumpert is. Hoe ironisch is het om op Bevrijdingsdag te krakelen dat een medium (De Volkskrant en NRC) een mening niet mag plaatsen omdat die toevallig niet de jouwe is? Hoe ironisch is het om via jouw website vrouwen, minderheden en homo’s te vernederen en tegelijkertijd te krakelen dat wanneer moslims vrouwen en homo’s vernederen, die moslims het land uit moeten? Hoe ironisch is het om iemand die een mening heeft die toevallig niet de jouwe is, een camera vol op de neus te zetten en verhaal te gaan halen? Waarom zou iemand zijn excuses aanbieden omdat hij (of zij) een mening is toegedaan toe toevallig niet de mening is van GeenStijl, Dumpert of hun publieke zusje PowNed?

Wat vier je dan eigenlijk op Bevrijdingsdag?