De invloed van externe geldschieters op politieke partijen is een scenario dat onvermijdelijk is

De vaderlandse politiek zit in zwaar weer. De traditionele partijen PvdA, VVD en CDA hebben het erg moeilijk. Toegegeven, het CDA staat in de peilingen op dikke winst van 12 naar 19 zetels. Maar daar staat tegenover dat afgezien van de VVD geen van de traditionele middenpartijen CDA, VVD, PvdA, GroenLinks en D66 boven de 20 zetels uit komt. Goed, de VVD komt er met 21 zetels nog maar net bovenuit. Gevolg van deze peilingen – mits natuurlijk dit de werkelijke uitslag is – is dat het vijftal na 15 maart 2017 zal moeten samenklonteren tot één nationaal Kabinet. Want met de keiharde bezuinigingen, vluchtelingenstroom, oorlogen in het Midden Oosten en de Oekraïne en de toenemende dreiging van terroristisch geweld lijkt het zetelaantal van de PVV alleen maar toe te nemen. Een monsterzege voor de PVV lijkt slechts een kwestie van tijd.

Mocht het überhaupt lukken een nationaal kabinet van CDA, VVD, PvdA, GroenLinks en D66 te smeden dan nog ziet de toekomst er vooral voor CDA, VVD en PvdA er heel slecht uit. Want niet alleen de stemmers lijken er geen zin meer in te hebben. De ledenaantallen van CDA, VVD en PvdA schieten elk kwartaal met enkele honderden omlaag.

Reden voor de kelderende ledenaantallen is vooral de afkeer tegen het niet waar maken van beloftes. Het niet nakomen van afspraken. Vooral de VVD lijkt hierin de grossieren. Tijdens de verkiezingscampagne in 2012 beloofde lijsttrekker Mark Rutte onder andere geen cent meer te geven aan de Grieken, iedere werkende Nederlander een belastingvoordeel van EUR 1.000 te geven en de minister die Volkert van der Graaf vrijlaat te zullen ontslaan. Geen van allen is waargemaakt.

De kelderende ledenaantallen heeft grote gevolgen. Niet alleen omdat de voorraad democratisch gekozen politici slinkt. Betalende leden zijn voor iedere politieke partij nog altijd de monney maker. Een betalend lid brengt maandelijks een tientje in het laatje van de penningmeester. Bij het CDA was dat in het recente verleden goed voor iedere maand bijna een miljoen euro erbij op de rekening; 6 ton bij de PvdA en iets minder dan een half miljoen voor de VVD. Betalende leden brengen de partij ieder jaar tussen de 5 en 8 miljoen euro op. Donaties, subsidies en bijdragen van raadsleden, wethouders, burgemeesters en Kamerleden kunnen daarbij niet eens in de schaduw staan. Niet gek dus dat partijen hun leden koesteren.

Met een slinkende bankrekening wordt de positie van de fondsenmanager steeds belangrijker. Iedere politieke partij heeft er tegenwoordig één in dienst. CDA, VVD en PvdA hebben er ieder zelfs twee. Voorheen ging het bij die fondsenmanager slechts om het binnen halen van subsidies en extra geld bij de leden. Maar de fondsenmanager moet nu de boer op om ook bij externe factoren geld op te halen. En dat is gevaarlijk, want externe geldschieters kunnen eisen gaan stellen. Het is bijvoorbeeld algemeen bekend dat de Amerikaanse defensie industrie de 800 miljoen dollar kostende verkiezingscampagne van George Walker Bush heeft gefinancierd. Dat geld werd door Boeing, United Technologies, Lockheed Martin en General Dynamics ruimschoots terug verdiend met de aankoop van wapentuig. Het Amerikaanse leger trok ten strijde in Irak en Afghanistan. Honderden militairen vonden de dood. Het Midden Oosten is sinds die tijd totaal gedestabiliseerd, met de oprichting van ISIS en hun gruweldaden als schrikbarend gevolg.

De fondsenmanagers van CDA, VVD en PvdA zullen er rekening mee moeten houden dat het extern geld moet werven in ruil voor standpunten. Het is iets waarvan vooral de PvdA zal walgen, maar wat onvermijdelijk is. Iets wat in de Amerikaanse politiek al honderd haar gebeurd. Iets wat niet alleen het land gefragmenteerd heeft gemaakt (grote kloof tussen arm en rijk) maar ook de Amerikaanse politiek. Want er kan geen politiek besluit meer worden genomen zonder de goedkeuring van de geldschieters die de president in het Witte Huis hebben geholpen. Sinds de eeuwwisseling is het in de Amerikaanse politiek zelfs zó erg dat de winnaar van de presidentsverkiezingen al vast staat voordat de verkiezingscampagne goed en wel is begonnen. In de VS bepaalt niet de kiezer wie de nieuwe president wordt, maar het bedrijfsleven. De 500 grootse Amerikaanse bedrijven uit de Fortune 500 Index en niet 392 miljoen kiesgerechtigden.

De invloed van externe geldschieters op politieke partijen wordt steeds groter. Een scenario dat we eigenlijk niet moeten willen. Maar dat onvermijdelijk is.

Popie Jopie Journaal is met van alles bezig, behalve met het brengen van nieuws

Amber Brantsen en Jurgen van den Berg (foto: NOS)

Op 1 januari van dit jaar zijn de vaste presentatoren van het NOS Radio 1 Journaal Marcel Oosten en Frederique de Jong vervangen door Jurgen van den Berg en zijn sidekick Amber Brantsen. Het NOS Radio 1 Journaal moest namelijk verjongen. Het NOS Radio 1 Journaal bereikte namelijk geen jonge hoogopgeleide luisteraars. Snelle, gesjeesde jongens en meisjes die net van de universiteit af kwamen en aan het begin van hun werkzame carrière stonden. Jonge mannen die zaten tussen het jongetje zijn en een volwassen kerel. Waar dat soort mannen in de jaren ’90 van de vorige eeuw hun volwassenheid wilde tonen door een ringbaardje, halflang haar en een klein staartje (jawel, mannen hadden in die tijd een staartje!) is het voor dit soort mannen tegenwoordig hip om een halfvolle baard te dragen en het haar naar links te hebben gekamd. Die gingen massaal naar zenders als Q-Music, Veronica en Radio 538. Die hadden geen zin om iedere werkdag tussen 0600h en 0900h te luisteren naar een stelletje sikkeneurige sufferds die dachten alles beter te weten. Het moest allemaal sneller, hipper, jonger, flitsender en met een gulle glimlach. Lollig, grappig, luchtig. Niet zo streng. Niet zo stoffig. En vooral: niet te kritisch. Beetje oppervlakkig. Want kritisch staat voor ‘links’ en dat is nou net waarom er zoveel jonge, hoogopgeleide luisteraars weg lopen: het NOS Radio1 Journaal is te links en daar moest wat aan gebeuren.

De reddende engelen waren Jurgen van den Berg en Amber Brantsen. Van den Berg ziet er precies zo uit zoals de mannelijke luisteraar die NOS Radio 1 Journaal wil bereiken: halfvol baardje, moderne bril, haren naar links gekamd. Brantsen geldt als een lekker wijf.. euh... talent op Radio 1. Goed, dat zie je niet op de radio maar ze heeft zo’n lekkere geile stem en daarom mag ze van Van den Berg als sidekick spelen. Een sidekick is een soort aangeefster. Het verschijnsel is komen overwaaien uit – hoe kan het ook anders – de Verenigde Staten waar veel radio deejays een sidekick hebben. Een sidekick is vrijwel altijd een vrouw (of een hele domme man) die hier en daar wat domme opmerkingen maakt en wordt daarin gecorrigeerd door een slimme presentator, c.q. een presentator die voor slim speelt. Dat is lollig. Dat is grappig. Dat is luchtig. Jawel, een bloedserieus programma als het NOS Radio 1 Journaal heeft geen twee presentatoren van gelijke hoogte zoals Marcel Oosten en Frederique de Jong, maar één presentator en een sidekick. Wat zegt u daar? Jawel, een sidekick!

Dus dan zit je te luisteren naar een bloedserieus nieuwsprogramma en dan hoor je zo iets als:”Hey, weet je dat er tijdens de jaarwisseling in Keulen 90 vrouwen zijn aangerand en verkracht? Da’s kicken man. Cool! Zeg Amber, heb jij nog geneukt dit tijdens de jaarwisseling?”. Goed, dit is slechts een voorbeeldje maar dat is dus een voorbeeld van een sidekick. Maar is het wanstaltig hoe het nieuws tegenwoordig moet worden gebracht. Met een grap en een grol moet worden verteld dat er honderd mensen zijn bedolven onder een laag modder in India. Met een glimlach moet worden verteld dat terreurgroep Islamitische Staat weer een gijzelaar heeft onthoofd. Leuk, man! Niet zo statig want anders luistert er niemand meer. Gesprekken moeten kort en bondig zijn. Gesprekken moeten op hoge snelheid worden gevoerd. Beetje popie Jopie zoals Matthijs van Nieuwkerk in De Wereld Draait Door. Snel, kort en niet te moeilijk. Niet te ingewikkeld. Niet te kritisch want kritisch is links en dus gekleurd en dan lopen de luisteraars weg. Onderwerpen zijn van het niveau "Vrouw belt de politie omdat haar pizzabroodjes niet smaken". Dergelijk belachelijke berichten.

Vragen zijn kort en alleen Jurgen stelt de vragen. Amber houdt haar bek. Zij mag alleen mooi zijn en af en toe wat domme opmerkingen maken. Dat zou inderdaad niet misstaan op popie Jopie zenders als Veronica of Q-Music. Maar toch niet bij een bloedserieuze zender als Radio 1 waar het wereldnieuws tot de luisteraars wordt gebracht. Bij het luisteren naar het nieuwe NOS Radio 1 Journaal krijgt de schrijver van dit stukje echt het gevoel alsof hij naar Veronica of Q-Music zit te luisteren. Hij moest daarom ook even naar het beeldscherm van zijn DAB+ radio kijken om te zien of deze echt Radio 1 aangaf, de nieuws- en sportzender.

Voor de eindredactrice van NOS Radio 1 Journaal is bovenstaande misschien een compliment. Maar het niveau van het NOS Radio 1 Journaal is daarmee afgegleden naar een soort Popie Jopie Journaal. Het moet wel, want anders rent die jonge hoogopgeleide luisteraar weg naar Veronica, Q-Music of Radio 538. Daarom moet ook het NOS Radio 1 Journaal zich tot dat niveau verlagen.

Zonde.

WILLEMIJN, MAARTJE EN BART-JAN

Het is me toch ook wat tegenwoordig. Als moderne dertiger heb je toch ook bijna geen eigen leven meer. Al die verplichtingen en al die keuzes die je moet maken in je leven als jong volwassene. Het is toch bijna om gek van te worden. Je bent net twintig geweest, dus hebt het wilde leven van roken, zuipen en neuken achter je gelaten. Je bent op weg naar een burgermansbestaan. Voldoen aan dat ideale plaatje wat de maatschappij zo graag van je ziet: huisje, boompje, beestje. Je bent manager en dat houdt in een dik salaris en... verantwoordelijkheid! Het doorworstelen van rapporten, opmaken van ingewikkelde spreadsheets en schrijven van dikke rapporten. Je bent er tot in de late uurtjes mee bezig, want je baas heeft deadlines gesteld. Vóór volgende week maandag moet het af zijn, want hij heeft dan een afspraak met de board. Dus je loopt de hele dag te vergaderen en te denken. Je struint het bedrijf af van vergadering naar vergadering, duikt in archieven en probeert wijs te worden uit de immense administratieve processen in je bedrijf. Ben je dan eindelijk ’s avonds thuis, dan begin het hele feest weer van voren af aan. Want je partner heeft een minstens zo drukke baan, maar je hebt thuis ook nog eens drie kinderen: twee meisjes en een jongen.

Het jongste meisje heet Maartje zit op zaterdag op paardrijles en is daar maar druk mee. De middelste is een jongen en heet Bart-Jan. Hij zit op hockey en ook hij heeft een overvolle agenda met trainingen en afspraakjes. De oudste is Willemijn, de gaat een glorieuze tenniscarrière tegemoet. Het kroost zit nog net vóór de pubertijd en moet dus nog worden opgevoed, verzorgd en gehaald en gebracht. Daarnaast moeten hun school prestaties worden bijgehouden, want je zal van hen toch geen timmerlieden of ander laaggeschoold werk willen laten doen. Nee, ze moeten later manager worden en dezelfde dikke rapporten gaan schrijven die jij ook schrijft. Ze moeten op beleidsniveau meedoen in bedrijven. Processen gaan herstructureren, zodat er nog efficiënter kan worden gewerkt op de werkvloer. GSM en laptop van de zaak en leaseauto onder hun kont. Dat houdt in dat ze minstens een HBO of universitaire opleiding moeten volgen. Ze moeten met hun hersenen werken, want dat levert geld, prestige en roem op. Consultant. Voor veel geld gebakken lucht verkopen. En dan komt het weekeinde eraan. O, mijn hemel. Dan wordt het allemaal nog een graadje erger, want dan komen de feestjes. Feestjes waar je naar toe zal moeten, want je moet toch je sociale contacten op peil houden. Je vriendenkring is behoorlijk uitgebreid, want je hebt inmiddels al 165 vrienden op Facebook. Dus je hebt ieder weekeinde wel ergens in het land een feestje, bijeenkomst, afspraak of partijtje waar je toch echt bij aanwezig moet zijn. Dan moet in het weekeinde ook nog eens inkopen worden gedaan want het eten voor de volgende week moet in huis worden gehaald. Het huis moet aan kant en dan komen de feestjes. Je moet je ’s avonds melden bij die ene partytent of die kroeg. En dan heb je op zondagochtend ook nog eens een afspraak staan met je eigen partner. Die bloedeigen partner van je, die je een paar jaar geleden nog eeuwige trouw beloofde. Door jullie beiden drukke agenda’s schiet de seks erbij in, maar daar hebben jullie een oplossing voor. Over twee weken staat er in de drukke agenda een afspraak gepland op zondagochtend van 0830u tot 0915u: seks met je eigen partner. Dan kan het even, want dan is dat rapport voor de board af.

Tussen al die activiteiten door heb je natuurlijk geen tijd om even je vader of moeder te bezoeken in het verzorgingstehuis (vroeger heette dat een ‘bejaardentehuis’, maar dat mag tegenwoordig niet meer; het is wachten op de eerste Engelse benaming). Je ouwe vader (of moeder), die je veilig weg hebt gestopt en overgelaten aan de Overheid. Zo kun jij verder met je carrière, het verdienen van geld, het betalen van je vaste lasten, het verzorgen van je opgroeiende kinderen en het bezoeken van feestjes, bruiloften en partijtjes. Je hebt immers 165 Facebook vrienden en whatsappt je suf. Natuurlijk bezoek je zo af en toe die ouwe effe, want je moet je gezicht toch nog even laten zien. Het is ook nog eens leuk als de erfenis moet worden verdeel want God weet hoeveel die ouwe op z'n bankrekening heeft staan. Een paar keer per jaar wordt je ven gewekt door die afspraak in de agenda van je smart phone. Je zit dan een beetje onwennig in het stoel te draaien. Als je moeder/vader een verhaal begint te vertellen of gewoon vraagt naar haar/zijn kleinkinderen, dan speel je wat met je smart phone, want eigenlijk heb je totaal geen zin om hier te zijn. Daarom stap je na een uurtje maar weer op. Je hebt immers toch zo’n overvolle agenda. Je moet nog zoveel doen en dan wacht ook nog eens dat rapport voor je baas, die de board moet adviseren. Je groet je vader/moeder weer en sprint weer weg naar je dikke leasebak, want de volgende afspraak wacht alweer.

Nadenken dat deze man/vrouw jou heeft verwekt, het leven heeft gegeven en op de wereld heeft gezet doe je niet meer. Daar staat je hoofd niet naar. Jij hebt je eigen leven. De man/vrouw, die er de afgelopen dertig/vijfendertig jaar iedere dag voor je was. Op hem/haar kon je vertrouwen. Je huilde uit op zijn/haar schouders en voerde er stevige discussies mee. Maar de kern van het verhaal is: hij/zij was er altijd voor je. Welk probleem je ook had en op welk tijdstip van de dag maakte hem/haar niet uit. Je kon altijd bij hem/haar terecht voor de meest uiteenlopende onderwerpen. En jij bent er nu niet meer voor hem/haar. Maar je maakt je geen zorgen, want je hebt hem/haar overgelaten aan de bezielende leiding van de Overheid. Die heeft gebouwen gebouwd, faciliteiten aangelegd en mensen in dienst die jouw ouwe verzorgen. Daar betaal je immers belasting voor. De Overheid moet er maar voor zorgen dat dit oude afgedankte hoopje mens van ergens in de zeventig ’s morgens wordt opgelicht uit zijn/haar bed, aangekleed, eten krijgt en vervolgens de hele dag mag doelloos rond kuieren in een overvolle poepluier. Hij/zij mag naar de televisie kijken of kranten lezen. Iedere dag opnieuw, totdat de dood erop volgt. Van maandag tot vrijdag, zaterdag en zondag. Ieder dag hetzelfde ritme. Iedere dag zich afvragend wanneer zijn/haar zoon of dochter weer langs komt met de kinderen Willemijn, Maartje en Bart-Jan. Het is alweer zo lang geleden dat ze zijn geweest. En toen ze er waren, waren ze er maar heel even. Je zou je ogen uit je kop moeten schamen. Maar dat doe je niet want daar staat je hoofd niet naar. Je hebt het immers zo druk met je eigen leventje.

Het is daarom goed dat de Overheid hier een stokje voor steekt. Los het zelf maar op. Niet langer wil de Overheid jouw taken overnemen. Niet langer wil de belastingbetaler geld op tafel gooien omdat jij je lui bent om je bloedeigen vader of moeder de broodnodige aandacht te schenken die het nodig heeft. Hier heb je je ouwe terug: zorg er zelf maar voor! Niet langer wil de regering jouw carrière en jouw leventje betalen omdat jij het drukker hebt met feestvieren en vrienden bezoeken dan luisteren naar de man of vrouw die twintig/vijfentwintig jaar van zijn/haar leven heeft opgeofferd om jou een goede toekomst te geven. Zonder hem of haar had jij geen dik salaris en een door de baas betaalde GSM, laptop en een leasebak onder die dikke welvaartsreet van je. Niet langer wil de Overheid 90 miljard euro per jaar op tafel smijten omdat jij liever bij je 165 Facebok vrienden bent, dan bij de man of vrouw die jou het leven heeft geschonken. Zonder hem of haar bestond jij niet eens! En wie denk jij dat je midden in de nacht kunt bellen als je met een gierend probleem zit? Als je even wilt uithuilen na die misstap of even van gedachten wilt wisselen? Als je even wilt bijpraten of die belangrijke stap wilt bespreken? Kun je dan makkelijker terecht bij die 165 Facebook vrienden van je, of bij je je ouwe?

Dus eigenlijk is het sluiten van de verzorgingstehuizen een heel sociale maatregel…