Verkrachting live op de nationale radio

Vrijwel iedere zaterdagavond,als ik thuis kom na het uitgaan, zet ik even de radio aan. Met de radio aan dommel ik vervolgens in slaap. Dit avondritueel speelt zich al af sinds mijn kinderjaren. Ik was vrijwel altijd nieuwsgierig naar het laatste nieuws. Daar ging het mij in eerste instantie om. Was er nog was gebeurd in de wereld? Was de oorlog al uitgebroken? Ik ben altijd al een mannetje geweest dat zich interesseerde voor wat er hem heen gebeurde. Niet alleen in de wijk of stad, maar vooral op nationaal en internationaal politiek niveau.

Hoe anders gaat dat met Johan, Jos, Bep, Mien, Kees, Peter, Sheila, Klaas of Frank. Niet dat ik deze mensen allemaal persoonlijk ken, maar ze vullen iedere zaterdagavond weer de nationale radio. Omdat er ’s nachts bijna niemand naar de radio luistert – op die enkele dronkenlap na –, gaan radiozenders massaal over op belprogramma’s, waarbij mensen hun persoonlijke verhaal kunnen doen. Deze verhalen zijn soms dolkomisch, maar over het algemeen diep tragisch en schrijnend. Zo af en toe belt er iemand met een verhaal dat een glimlach verdient. Zoals Johan, die met zijn auto vast stond in een weiland ergens vlakbij Roosendaal in Noord-Brabant. De auto van Johan, een groene Citroën Berlingo, werkt om één of andere reden niet meer en dus kan Johan niet voor- of achteruit. Johan staat hier één en alleen te wachten op het ochtendgloren. Omdat zijn auto dienst weigert, weigert natuurlijk ook de verlichting dienst. Hij kan geen hand voor ogen zien. De presentator vraagt Johan of hij de Wegenwacht heeft gebeld, maar Johan geeft aan geen geld te hebben voor pechhulp. De presentator biedt daarom aan via de radio hulptroepen in te schakelen, maar Johan weigert het aanbod. Hij en zijn hond gaan hier wel slapen en als straks de zon weer op komt, zal hij wel gaan kijken wat er aan de hand is met zijn luie Franse werkpaard. Johan is een optimist en wil niet via de radio om hulp vragen. Hij lost het allemaal zelf wel op. Hij belde alleen maar omdat de temperatuur buiten wel erg koud is en hij daardoor de slaap niet te pakken kon krijgen. Om de tijd te doden belde hij maar naar het radioprogramma.

Komische verhalen als die van Johan kun je op de nachtelijke radio op één hand tellen. Zo was er ook een discussie over het ontstaan van de kleur geel en wie was nou de uitvinder van het wiel? Een man heeft zojuist een concert gegeven voor een zaal vol toehoorders en wil dat voor de radio nog wel even dunnetjes over doen. De presentator geeft hem graag wat tijd voor een soloconcert. Maar over het algemeen zijn de verhalen op de nationale nachtradio niet zo vrolijk als voorgaande gebeurtenissen. De bellers zijn zeer eenzaam en alleen op de wereld. Zij zijn de belichaming van de individualisering van onze maatschappij. Omdat niemand meer oog voor elkaar heeft, vereenzamen de meesten. Mensen zitten tegenwoordig weggedoken achter hun computerscherm en surfen over het internet, of spelen met de spelcomputer. Ze komen tegelijkertijd klaar met een acteur en een actrice, die in de pornofilm ook liggen klaar te komen. Die pornofilm hebben ze net aangeschaft via internet. Bij andere gevallen is de partner is overleden, zijn ze verstoten uit een groep mensen of van familie en vrienden. Vaak huilend vertellen bellers hoe ze uitgesloten zijn van een groep of waarom ze niet meer terug kunnen naar die ene vriend of die ene partner. Hoe ze familie en vrienden uit het oog zijn verloren door een sterfgeval en sinds die tijd lijken die vrienden en familie geen tijd meer voor ze te hebben. Op de vraag van de presentator hoelang geleden de begrafenis ook alweer was, komen duizelingwekkende getallen naar buiten, van soms wel tien jaar of meer. Al die tijd heeft er dus geen enkel familielid of vriend naar ze omgekeken. Lekkere vrienden zijn dat. De zwoele stem van de presentator klinkt triest en zwaar, als de oudere dame Mien vertelt over haar verkrachting, die op haar negende levensjaar plaatsvond en waarbij de buurman zijn geslachtsorgaan niet binnen boord kon houden. Iedereen die op dat moment de zender inschakelt, hoort tot in detail hoe de buurman zijn verschrikkelijke daad pleegde. Jos geeft op de nationale radio toe op kleine kindertjes te vallen en wil graag uitleggen hoe hij de liefde met ze bedrijft. Dit vindt de presentator niet nodig. De presentator is waarschijnlijk bang dat anderen op hetzelfde idee komen. Maar het gesprek met Jos gaat wel verder over het seksuele verlangen van de man. Als de pedofiel voor de derde keer de fout maakt weer in de richting van het verleiden van zijn slachtoffertjes te vertellen, verbreekt de presentator de verbinding. Kees vertelt over zijn alcoholverslaving en hoe dat zij leven heeft veranderd. Hoe hij zijn baan, zijn gezin en uiteindelijk ook al zijn bezittingen is kwijt geraakt. Terloops meldt hij dat hij belt vanuit een verslavingskliniek. Peter vertelt dat hij als een kluizenaar op een woonboot woont, dat ergens in een Gronings meertje ligt. Hij heeft al 25 jaar geen gas en stromend water en van het opruimen van zijn schuit houdt hij niet. Televisie heeft hij niet. Vandaag heeft hij zijn eerste GSM gekocht en wil nu kijken of het ding werkt. Omdat hij geen vrienden heeft, maar wel een radio, belt hij maar met het radioprogramma, zo meldt hij. Hans is een man van 50+, die op zoek is naar werk, om de laatste jaren tot zijn pensioen in te vullen. Dus leest hij zijn hele opleidings- en arbeidsverleden voor, aan de gewillige luisteraar. Hij heeft tien jaar voor werkgever X in Saudi-Arabië gewerkt en tien jaar is hij afdelingshoofd geweest bij werkgever Y. Clara vertelt hoe de relatie met haar enige dochter op de klippen is gelopen, omdat de dochter in kwestie haar lichaam heeft verkocht aan de hoogste bieder.

Ik neem dagelijks de trein naar het werk en tegen de avond, als ik terug kom op het centraal station van ‘s-Hertogenbosch, staan ze er wel eens. Ze roepen dat de wereld verziekt is en het leven klote. Vervolgens gaat hun verhaal over de duivel en hoe alleen de Heer hiervoor een oplossing heeft. Het is duidelijk; deze mensen zijn eenzaam en alleen op de wereld. Ze vieren Kerstmis alleen… als ze al weten dat Kerstmis gevierd wordt en wanneer dat gebeurd. Ze leven van uur tot uur en van dag tot dag. Het leven heeft voor hen eigenlijk niet zoveel zin meer. Er is geen partner of metgezel in hun leven; ze zijn geen lid van een club of vereniging en een echte passie is er vaak niet. Er is niemand die tegen ze praat, behalve de radio. Ze praten tegen muren, of tegen de boot waarop ze wonen. Een hond is vaak de enige levende metgezel die in hun buurt komt. Vrienden zijn er niet of nauwelijks, zoals bij Klaas. Klaas belde naar het radioprogramma om vrienden te maken met de presentator en de luisteraars. Vrijwel zijn gehele adresgegevens kwamen voorbij. Als of hij opriep, om hem te redden uit zijn eeuwige eenzaamheid. De bellers hebben duidelijk geen schouder om op te huilen. Daarom bellen daarom naar zo’n programma m hun verhaal te doen. De presentatoren, regisseurs en vooral de zenderbazen vinden het allemaal wel prima. De radio is spotgoedkoop en de zendtijd is weer gevuld. En er zijn altijd wel sufferds, die blijven bellen. Als het moet, dan lacht en huilt de presentator nog even lekker mee.

De in deze tekst genoemde namen bestaan waarschijnlijk niet, maar de personen erachter des te meer. Want laat ik één ding duidelijk maken: de door mij genoemde gesprekken hebben echt plaatsgevonden. Ik ken hun sociaal isolement. Maar lieve mensen, waarom moet dit allemaal op de nationale radio? Kan niemand deze mensen tegen zichzelf in bescherming nemen? Zijn luistercijfers nou zo heilig, dat we mensen als Jos en Mien op de radio moeten horen, hoe ze worden verkracht, c.q. tot de daad komen? Is het wel zo goed, om deze mensen te laten bellen naar een nachtprogramma, op tijdstippen waarop je eigenlijk gewoon hoort te slapen? Maar bovenal; hoort zo’n presentator Mien niet tegen zichzelf in bescherming te nemen, als ze tot in detail vertelt, hoe ze is verkracht? Dit zijn allemaal vragen die ik mezelf stel, als ik vóór het slapen gaan naar zo’n nachtprogramma luister.

Balkenende-norm is nutteloos

Deze week kwam Obama met het plan om de salarissen van topmensen te bevriezen, zolang ze aan het financiële infuus van de overheid liggen. Geen bonussen, geen extraatjes in de vorm van aandelen en een maximum jaarsalaris van 500.000 dollar. Britse banken keerden deze week 6 miljard euro aan bonussen uit, omdat het weer zo goed gaat met ze. Nog geen jaar geleden stonden dezelfde banken hun handje op te houden bij de Britse belastingbetaler. Ook kwam deze week naar buiten dat luchtverkeersleiders meer verdienen dan de Balkenende-norm. Tot soms wel twee ton per jaar, tegen 180.000 euro van de Balkenende-norm. De discussie is eindeloos en eigenlijk de moeite niet meer waard. Het is ieder jaar weer raak in Nederland; Aan het begin van ieder jaar staat het hele land weer te steigeren, omdat de gegeven salarissen in de jaarverslagen te hoog zijn. De discussie begint in Januari, om te verstommen in November. Eenmaal weggeëbd, start het hele circus anderhalve maan later weer, in Januari.

Nederlandse voetbalclubs hebben grote moeite om goede spelers te betalen, omdat ze te weinig geld binnen krijgen. Ploegen als Ajax, PSV en Feyenoord boeken te weinig succes in Europese competities, omdat hun spelers net niet goed genoeg zijn. Ajax speelde 30 jaar lang een hoofdrol op de Europese velden. Maar de laatste tien jaar is daar de klad in gekomen. Feyenoord doet al jaren niet meer mee en PSV verliest ook steeds meer de aansluiting met de Europese topteams. Gevolg: Nederland moet kijken hoe voetbaldwergen als Oekraïne en Turkije links en rechts voorbij schieten. Die landen hebben blijkbaar wel geld om goede voetballers te betalen. De Eredivisie is verworden tot een Grieks drama, met een groot aantal clubs die aan het financiële infuus van de Overheid liggen.

Dezelfde Griekse tragedie speelt zich af in de directiekamer. Nederlandse bedrijven zijn steeds minder in staat om goede bestuurders binnen te halen. Deze mensen verdwijnen naar Duitsland, het Verenigd Koninkrijk of de VS. Daar woedt de discussie over hun loon veel minder. Hoe anders wordt er ook in de Scandinavische landen tegen (top)salarissen aangekeken. In Noorwegen, Zweden en Finland liggen de salarissen van iedereen - niet alleen topmensen - gewoon op straat is er eigenlijk niemand, die daar om maalt. In Nederland wordt elk loonstrookje onder een microscoop gelegd, om vervolgens een storm van kritiek te ondergaan. Dagen, weken, maanden wordt er schande van gesproken, zonder dat mensen het eigenlijk eens worden en zonder dat iemand eigenlijk nadenkt over de slagkracht van het bedrijf. Politici van links tot rechts doen in deze salarisdiscussie graag mee, uit angst dat ze kiezers verliezen als ze geen populistisch standpunt innemen. Niet alleen de linkse PvdA of SP beginnen in koor als een klein kind te krijsen als de jaarverslagen van de grote bedrijven openbaar worden gemaakt. Ook het CDA en de PVV doen lekker mee. Wordt de PVV daarmee links? Nee, hoor. Ze verliezen stemmers, als ze niet mee krijsen. In hun achterhoofd realiseren ze zich ook wel dat, wanneer ze eenmaal de politieke arena hebben verlaten, ze zó de directiekamer binnen rollen. En de werkzaamheden die ze dan gaan verrichten, gaan ze echt niet verrichten voor een Balkenende-loon.

De discussie over topsalarissen worden ver het algemeen vanuit een jaloers standpunt gevoerd en daardoor is zo’n discussie vaak volkomen nutteloos. Iedereen heeft de mond vol over de Balkenende-norm. Het is een norm; iets dat algemeen geaccepteerd is. Maar feitelijk staat nergens in de wet dat topmensen niet méér mogen verdienen dan de minister-president. Tot op heden zijn zelfs de linkse partijen er nog niet aan toe gekomen, om in de wet vast te leggen dat mensen in (semi) overheiddienst niet méér salaris morgen krijgen, dan het salaris van de minister-president. Als je dat nergens vast legt, dan blijf je topambtenaren houden die een miljoen euro of meer per jaar mee naar huis nemen, omroepmedewerkers die meer dan twee (soms zelfs drie) ton per jaar mee naar huis nemen en artsen die voor meer dan 400.000 euro op de loonlijst van een ziekenhuis staan. Je moet duidelijkheid scheppen, of ophouden met over salarissen te discussiëren. Het is goed dat je je als overheid zorgen maakt over deze immense salarissen, die met belastinggeld moeten worden voldaan. Maar je moet hierin als overheid duidelijkheid scheppen en een wet opstellen, waarin je (semi) overheidsinstellingen en bedrijven en instellingen die zwaar met overheidsgeld (dus met belastinggeld) worden gefinancierd, niet méér salaris mogen verdienen dan het salaris van de minister-president. Je zou in die wet dan wel een definitie moeten geven vanaf welk bedrag je de term “zwaar door de overheid gefinancierd” moet meegeven. Bijvoorbeeld wanneer een instelling meer dan 10.000 euro overheidssubsidie ontvangt, zou je al voorwaarden moeten stellen aan de salarishuishouding. Tevens zou je in die wet moeten vastleggen dat de loonstijging ook afhangt, van de stijging van het salaris van de minister-president. Dus ook de eerder genoemde voetbalclubs, die aan het infuus van de (lokale) overheid liggen, zouden hun spelers niet méér mogen betalen, dan het salaris van de minister-president. Omdat een voetballer in de Eredivisie nu al op de loonlijst staat met een gemiddelde van 350.000 euro per jaar, zullen voetbalclubs wel drie keer nadenken wanneer ze aankloppen voor steun bij de overheid. De Overheid zal zeggen:”Prima, dat je om steun vraagt. Maar dan pas je ook je salarissen maar aan!”. Zo ook bij commerciële organisaties die voor steun aankloppen bij de Overheid. Een organisatie of instelling die geen overheidssteun ontvangt, is natuurlijk vrij om zijn salarishuis zelf te bepalen.

Als je het vanuit het perspectief van de Balkenede-norm gaat bekijken, is de Balkenende-norm zelfs voor Balkenende te hoog. Een goed salaris hoort immers bij een goede leider. En Balkenende heeft zich de afgelopen jaren niet echt ontpopt als een prima regisseur. In belangrijke kwesties als de AOW, het redden van de economie of het herzien van het asielbeleid trekt hij zich terug achter de schermen. Balkenendes leiderschap ontbrak ook bij de koers van de LPF (waarna zijn eerste kabinet struikelde), de leiderschapsruzie binnen de VVD (waarna zijn tweede kabinet struikelde) en de gekozen burgemeesterskwestie van D'66 (waarna ook het derde kabinet de eindstreep bijna niet haalde). Balkenende weet ruzies in zijn kabinet niet te sussen, zoals zijn voorgangers Lubbers en Kok dat wel konden. Dat waren leiders; regisseurs. Zij konden de leiding nemen en sturing geven aan een groep kakelende ministers. Door het gebrek aan leiderschap, visie en regie hielden de kabinetten- Balkenende het gemiddeld één jaar met elkaar vol, waarna het struikelde. Dat het CDA nog steeds met ChristenUnie en de PvdA in de regering zit komt alleen maar, omdat er geen goed alternatief voor handen is. Balkenende laat anderen de ruzie uitvechten in de politieke arena, om vervolgens wel het succes voor zichzelf op te eisen. Van enig leiderschap is bij hem geen sprake. Balkenende is flets en blijft weg uit maatschappelijke discussies. Hij en zijn CDA hebben geen antwoord op het anti-Islambeleid van Geert Wilders en zijn PVV. Slechts één keer kruiste Balkenende eventjes de degens met Wilders, tijdens de Algemene Beschouwingen van 2008, om zich daarna heel snel terug te trekken. Hij laat zich leiden en vind alles goed, als hij maar leider kan blijven. Het is dus geen wonder, dat zijn naam rond zingt in de Europese wandelgangen. Dus als het hem aan zoveel visie, regie en/of leiderschap ontbreekt, dan is ook de Balkenende-norm zelfs voor Balkenende veel te hoog. Maar ik kan me de bij de buitenlandse topmensen inmiddels ontstane irritatie over al dat geld wel voorstellen. De salarisdiscussie wordt in Nederland vooral gevoerd vanuit een jaloers, annex populistisch perspectief, niet vanuit een sociaal-democratisch perspectief. Mensen die eerst van een hongerloontje moesten rondkomen en daarna een miljoenensalaris verdienen, hoor je ineens niet meer. Daarnaast hoeft het grote publiek niet te bepalen wat een topman voor loon krijgt. Dat bepaalt de directie en de aandeelhouders kunnen daar vervolgens over stemmen. Maar een aandeelhouder kan niet bepalen wat die commercieel medewerker binnendienst voor loon krijgt. Zijn macht is beperkt tot het bepalen van de lonen voor de top. En dan nog kan hij daar alleen nog maar over stemmen. Bedragen mogen niet worden genoemd.

Dat Obama bedrijven die overheidssteun hebben gekregen aan banden legt, is alleen maar toe te juichen. Het is iets dat Wouter Bos moet volgen. Als je steun van de Overheid vraagt, is er geen enkele reden om bonussen uit te keren. Bedrijven waarbij dat niet gebeurd, zijn vrij te bepalen wat hun topmensen maandelijks op hun rekening krijgen bijgeschreven. De salarisdiscussie moet niet maatschappelijk worden gevoerd, maar in de directiekamer, of op aandeelhoudersvergaderingen. Het mag niet zo zijn, dat topmensen Nederlandse bedrijven mijden vanwege de eeuwige jaloezie van de gewone man op straat. Betere topmensen maken het bedrijf slagvaardiger op de wereldmarkt. Daarnaast heeft een maatschappelijke discussie ook erg weinig nut; het volgende boekjaar wordt dezelfde discussie immers toch weer gevoerd en beginnen we weer van voren af aan.

Genaaid, zonder dat je hebt gekust

Het is kinderlijk eenvoudig: je laat je registreren bij de Kamers van Koophandel (kosten ca. 30,00 euro per maand), je zet een website op en opent een bankrekening. Daarna zet je die bankrekening op die website en roept wat nare woorden over Wouter Bos, Dirk Scheringa, Nout Wellink, meester Schimmelpenninck (curator), Jelle Hendrikx of Pieter Lakeman. Je roept dat ze fout bezig zijn geweest in deze hele affaire. Vervolgens roep je op dat je een claim wilt gaan indienen bij deze partijen. En natuurlijk noem je een immens hoog bedrag; tientallen, zo niet honderden miljoenen euro’s. Voor je diensten vraag je slechts 25,00 euro inschrijfgeld. De markt is groot; naar schatting stonden er 500.000 klanten geregistreerd bij DSB. De meesten hiervan maken moeiteloos het inschrijfgeld over. Ze willen immer gerechtigheid en zijn blij, dat er iemand is, die voor hen op komt. Kat in 't bakkie.

Nu DSB is gevallen, grijpen andere geldwolven hun kans om geld te kloppen uit de zakken van de gedupeerden. Gebruik makend van het onmachtige gevoel van woedende gedupeerden, staan er nog geen week na het faillissement van DSB honderden juristen en pseudo-juristen op. Een lijstje van namen: Stichting Meldpunt Collectief Onrecht, DSB Claims, Hypotheekleed, Steunfonds Hypotheken, DSB Ramp, ... en ga zo maar door. Na een paar minuten zoeken op het internet, vind je ze zonder al teveel moeite. Het aantal stichtingen, dat zich bezighoudt met het aanspannen van rechtszaken tegen de partijen in de DSB-affaire, schiet als paddenstoelen uit de grond. En om het geheel nog wat overzichtelijker te maken, zijn er nu ook al claimclubs, die claims leerleggen bij andere claimclubs. Zo is er een stichting die een claim neer legt bij de claimclub van Lakeman. Als collectief sta je sterker dan alleen, roepen ze. Dat is waar. Maar ik kan me niet aan de indruk onttrekken, dan een hoop van deze advocaten en andere pseudo-juristen het niet al te best met de gedupeerde voor hebben. Het zijn plotseling wel erg veel clubs, die zich in zo’n korte tijd belangenbehartiger van gedupeerde DSB’ers noemen. Het zijn er naar mijn mening wel erg veel. Maar waar kun je heen, als DSB-gedupeerde?

Laat ik de vraag beantwoorden: nergens heen. Je denkt dat je een zaak hebt, maar je hebt helemaal niets. Dirk Scheringa heeft zijn tent failliet laten gaan en daarna de hele overkoepelende organisatie, DSB Beheer. Dat is gedaan, om alle schuldeisers (waaronder spaarders) van zich af te schudden. Het hele verhaal was afgesloten door een stichting, die eigenaar was van alle aandelen DSB. Bij een faillissement wordt de failliete boedel opgeknipt en verkocht. Met de opbrengst worden al eerste de Belastingdienst, de achterstallige lonen en de curatoren betaald. Het restant wordt verdeeld onder de schuldeisers (waaronder dus ook de spaarders). Dan maar een claim neerleggen bij de Overheid; bij Wout of Nout of bij beiden. Enige kans? Procederen tegen de Staat der Nederlanden is een tijdrovende zaak en je moet erg sterk in je schoenen staan. Vaak kan een minister besluiten om een al jaren slepende zaak af te kopen met een paar miljoen. Maar de advocaten nemen daar een groot deel van; zij werken immers ook niet voor niets. En dan nog; moeten Nout en Wout iedereen aan de zijde staan, iedere keer als ze een contact met een bank tekenen? Dan Pieter Lakeman maar voor de rechter slepen? Hij riep immers op aan spaarders om hun geld massaal terug te trekken bij DSB, waardoor DSB omviel. Moet Lakeman daarom voor de rechter worden gedaagd? Het was inderdaad een domme uitspraak, maar mag dat wettelijk gezien niet? Iemand mag toch wel zeggen, dat je niet in zee mag gaan met een bepaalde onderneming? Ik mag die Lakeman ook niet, maar de rechter zal dit onder de vrijheid van meningsuiting gooien. Dan maar Jelle Hendrikx voor het gerecht smijten: Maar die kwam toch juist op, voor de DSB-gedupeerden? Sterker nog; vlak vóór het bankroet gaan van de bank, sloot hij nog een mondeling akkoord met DSB. Meester Schimmelpenninck dan? Wel, deze man wordt onder vakgenoten gezien als een zeer kundig man. Hij is erbij gehaald, toen het faillissement als een feit was. Ook bij hem maakt u geen schijn van kans.

Als u zich in wilt schrijven bij zo’n claimclub, dan moet u dat vooral gewoon doen. Ik hoop ook voor u, dat ik er helemaal naast zit. Het is echter aan te raden om eerst goed te kijken wat de claimclub precies voor u gaat doen. En wanneer gaan ze dat doen? Welke advocaten worden ingeschakeld en hebben deze advocaten dit soort zaken eerder gedaan? Zo ja; met welk resultaat? Hoelang denkt de advocaat nodig te hebben? En de belangrijkste vraag: Heeft u eigenlijk wel een zaak? Wat zegt de wet hierover? Zijn er gelijkwaardige gerechtelijke uitspraken gedaan, in Nederland of elders in de Europese Unie? U moet weten: Ik heb niets tegen het halen van gerechtigheid. Maar wel tegen het onnodig kloppen van geld uit de zakken van mensen, die het toch al niet makkelijk hebben. Ze zijn door hun eigen stommiteiten hun geld kwijtgeraakt en nu registreren ze zich bij een stichting, die zegt voor de op te komen. Als je 10% van de voormalige DSB-klanten kunt vertegenwoordigen heb je in een zeer korte tijd 1,2 miljoen verdiend. En dan hoef je niet eens een prestatie te hebben geleverd. Het zou best eens zo kunnen zijn dat, de stichtingen onder één hoedje spelen met één of meerdere advocaten. Ze halen 1,2 miljoen op, geven de helft ervan aan een advocaat en daar vervolgens een paar vette brieven voor schrijft. Geen advocaat die dat voor 600.000 euro weigert te doen. Vervolgens spant de advocaat ene paar rechtszaken aan en klaar is kees. Ik wantrouw clubs als die van die Lakeman zo erg, dat ik hem nog niet eens op een zaterdag mijn auto laat wassen. Presteren dat zal ook niet de hoofdmoot zijn van de advocaten en andere pseudo-juristen. Ze ruiken geld, over de rug van de toch al gedupeerde DSB'ers.

Het is wachten op het eerste boek van een DSB-gedupeerde en de eerste film. Daarna zal snel de eerste DSB-televisieserie en "DSB, de musical" verschijnen. Joop van den Ende, maak je borst maar nat. Misschien is dit een mooie mogelijkheid van DSB-gedupeerden om hun verloren centjes terug te verdienen. Maar één van de hoofdrolspelers in deze affaire voor de rechter slepen, is een moeilijke en tijdrovende operatie. Je hebt keiharde bewijzen nodig en die zijn er niet. Wie wist wat en wanneer? Het is allemaal moeilijk te bewijzen. En het is toch een hard gelag, als over twee, drie jaar of langer blijkt, dat je al die tijd geen schijn van kans hebt gehad. Niet alleen Scheringa en de zijnen, maar ook advocaten en andere pseudo-juristen hebben ten koste van jou, de DSB-gedupeerde, hun zakken gevuld. En zo loop je als DSB-gedupeerde van de ene vuilkuil in de andere.

Dan ben je als DSB-gedupeerde dubbel gedupeerd. Dan ben je genaaid, zonder dat je hebt gekust.

Niemand trekt lering uit het DSB-drama

Vandaag werd bekend dat Dirk Scheringa niet alleen zijn bank verliest, maar ook de rest van zijn DSB-imperium gaat de prullenmand in. Scheringa heeft zijn kunstcollectie, privé vliegtuig en drie buitenhuizen allemaal ondergebracht in zijn DSB imperium. Natuurlijk heeft hij dit faillissement niet aan zien komen en ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat hier opzet in het spel is. Er zijn waarschijnlijk drie redenen waarom Scheringa zijn hele imperium failliet laat gaan. Enerzijds is hij verlost van schuldeisers. Daarnaast kan hij delen uit de failliete boedel goedkoop terugkopen. Een derde reden zou kunnen zijn dat de belangrijkste inkomstenbron voor alle bv’s er niet meer is. Immers was de bank de motor, die geld genereerde voor alle andere bedrijven van Scheringa.

Scheringa heeft zich in een week tijd ontpopt van gewiekste zakenman en schurk in een gebeten hond, annex slachtoffer. Hij rende op en neer tussen Texas en Amsterdam, om de laatste loodjes van zijn in elkaar gestorte imperium te redden. Als een beledigde majesteit maakte hij deze week tijdens een persconferentie bekend dat dit allemaal voor niets is geweest en opzet was van minister van Financiën Wouter Bos en de president van De Nederlandsche Bank, Nout Wellink. Hij wees op toezichthouders, die hun werk beter hadden moeten doen. Hij was niet in de fout gegaan, maar anderen waren verkeerd bezig geweest. Net als heel Nederland wijst hij naar de toezichthouders bij De Nederlandsche Bank. Het typisch Nederlandse vingertje komt weer om te hoek kijken:”Ik maak een fout en jij lost het maar op”. En het liefst wijst heel Nederland dan de Overheid aan, die Scheringa de gevraagde 800 miljoen euro had moeten geven, om zijn bank te redden.

Maar eigenlijk is dat gekkenwerk. Scheringa vergeet gemakshalve waaraan zijn imperium ten einde is gekomen. Om het geheugen van dhr. Scheringa even op te frissen was dat een zekere meneer Lakeman, die een oproep deed aan spaarders om hun geld terug te trekken, waarna mensen massaal hun spaargeld terugtrokken van de bank. En spaargeld is bij elke bank de kurk waarop het drijft. Bij deze zogenaamde “bankrun” trok niet iedereen zijn geld terug; veel mensen die meer dan 100.000 euro op de DSB-rekening hadden staan, deden dat bijvoorbeeld niet. Zij vallen niet onder het garantiestelsel van Bos. Zij wilden dat Bos 800 miljoen euro belastinggeld in DSB stak, zodat de bank zijn deuren weer kon openen. Het gevolg zou ontegenzeggelijk een tweede bankrun geweest, waarna de 800 miljoen euro in rook was opgegaan en de Overheid met een lege bank zat. Prima dus, dat Bos geweigerd heeft om DSB te steunen.

Scheringa verkocht producten die mensen graag wilden hebben. In een poging de buurman de ogen uit te steken, gingen mensen steeds meer consumeren en leefden ver boven hun stand. Met hun eigen salaris konden ze al die luxe niet (meer) betalen en spaargeld was er bijna niet. Om toch maar die keuken te nieuwe kopen of die nieuwe plasma TV en zo de buurman/zwager/oom/neef nog jaloerser te maken, moesten ze geld gaan lenen. Ze hoorden er immers niet meer bij, als ze die luxe niet in huis hadden. Ze deden niet mee, als ze niet deden, wat de rest wel deed: kopen, kopen, kopen en nog eens kopen. Bij alle banken vingen deze hebberige consumenten bot. Deze banken vertelden hen, dat ze geen lening kregen omdat ze het niet konden (terug)betalen. "Geen probleem,", dachten deze jaloerse consumenten,"dan ga ik net zolang shoppen, totdat ik die lening wel krijg". En de bank die de lening wel gaf, was DSB. DSB stond op den duur bekend dat je daar een lening kon krijgen, als je overal was afgewezen. Als je dan nog een lening aan gaat, vraag je om problemen. Mensen die een hypotheek bij de Rabobank hebben en daar 1.300 euro in de maand betalen, moeten beter nadenken als DSB langs komt met een aanbod van 679 euro per maand; de helft. Vaak werd er nog wat extra's geleend, om die huwelijksreis te realiseren, of om meubels te kopen. De geleende som werd dus alleen maar hoger en hoger. Omdat DSB het beleende geld terug wilde zien, werden de consumenten verplicht een verzekering af te sluiten voor als ze arbeidsongeschikt of werkloos zouden raken. De hebberige consumenten keken niet verder en tekenden. Nu blijkt dat ze meer dan 2/3 van hun netto inkomen kwijt zijn aan de leenschuld bij DSB, deugt de DSB-lening ineens niet. De DSB-lening deugt juist wel. In de hoofden van de hebberige en jaloerse consumenten deugt het niet.

Feit is, dat DSB de belichaming was van de kredietcrisis in Nederland. DSB was in het klein, wat de kredietcrisis in het groot was; De kredietcrisis is begonnen doordat banken geld, dat er niet was, uitleenden aan mensen die het niet konden betalen. Precies, wat DSB Bank deed. En het waren niet die gewiekste dertigers en veertigers uit de DSB-reclames, die deze leningen afsloten. Het was niet de familie Doorsnee, die zijn handje op kwam houden bij suikeroom Scheringa. Maar mensen, die werden opgejaagd door de buurman of hun zwager de ogen uit wilde steken met een nieuwe auto, stereotoren of keuken. De leningen van DSB lijken verdacht veel op sub-prime leningen; ze begonnen met een (aantrekkelijke) lage maandelijkse aflossing, waarna de maandelijkse aflossing jaarlijks steeg. Precies, wat er met de leningen van DSB gebeurde. Iedereen weet nu wat de praktijken van Scheringa inhielden. Maar of dat de hebberigheid en de gierigheid van veel mensen in de toekomst doet voorkomen…. Ik waag het te betwijfelen...

Ik word een beetje ziek van de Mexicaanse Griep

Begin deze zomer kwam er een nieuw griepvirus 'op de markt', onder de naam Varkensgriep. Maar boerenbedrijven in de hele wereld merkten meteen al dat er geen grammetje varkensvlees meer werd gegeten en bovendien was het N1N1-virus ontstaan in Mexico. Daarom haastten overheden over de hele wereld zich, om de naam Varkensgriep te wijzigen in Mexicaanse Griep. Dat er ineens geen toerist meer naar Mexico ging, kon de westerse wereld niet deren. Hun varkensboeren waren beschermd.

De Mexicaanse Griep verspreidde zich als een olievlek uit over de wereld. Duizenden gevallen in Aziatische landen, Mexico en vooral de Verenigde Staten. Al snel waren tienduizenden mensen besmet en er werden enkele honderden doden geteld. Reizen naar de VS en Mexico werd door Overheden afgeraden. Landen als China, Japan en Singapore installeerden camera's met warmtesensoren op luchthavens en iedereen, die ook maar een beetje hoge temperatuur had, werd eruit gepikt en in quarantaine geplaatst, totdat bekend werd, dat deze persoon schoon was. Het virus kon via de lucht worden verspreid, dus mensen schaften wereldwijd massaal mondkapjes aan. Handige ondernemers maakten grieppakketten; overlevingspakketten voor als je het griepvirus krijgt. Omdat je het huis niet uit mag (je kon immers anderen besmetten), kun je overleven met dit 'grieppakket'. De VN haastte zich om dit een pandemie te noemen en onafhankelijke experts voorspelden nog méér doden en geworden als de overheid niet snel zou ingrijpen. De economie zou stil komen liggen, omdat veel mensen thuis bleven om te genezen van deze griep. Daarom riepen de onafhankelijke experts dat bedrijven drastische maatregelen moesten nemen, anders zouden ze wel eens failliet kunnen gaan. En dat kon de door de kredietcrisis geplaagde wereldeconomie er niet bij hebben. Bedrijven gingen elkaar onderling ook post sturen met daarin hun rampenplannen, zodat de leveranties gewoon konden plaatsvinden. Deze week werd daar een nieuw hoofdstuk aan toegevoegd: zwangere vrouwen zouden de eersten zijn, die zouden kunnen overlijden aan de Mexicaanse Griep. De onafhankelijke experts voorspelden een Sodom en Chomorra; het einde der tijden was nabij. De Hollywoodproductie Outbreak werd als uitgangspunt genomen; Iedereen zou langzaam, maar massaal sterven. Hele dorpen en steden zouden, net als in Outbreak, onder quarantaine worden gesteld. Deze zomer zou wel eens de ergste zomer kunnen worden in jaren, met duizenden, zo niet tienduizenden doden wereldwijd. De media gaven er massaal aandacht aan en de onafhankelijke experts werden van praatprogramma naar praatprogramma gesleept, om de bevolking te informeren. Een pandemie... ow wat erg!

De onafhankelijke experts riepen de wereldwijde overheden op, om te reageren. Die deden dat direct. Want zoveel doden onder de bevolking zaait onrust en dan waren de banen van de dames en heren politici in gevaar. Dus lieten de overheden zich voor het karretje van de onafhankelijke experts spannen, en gaven folders uit, zetten websites op en er kwamen reclamespotjes op de televisie. 'Handen wassen en goed je neus snuiten in een wegwerpzakdoekje'. Even tussendoor: ik moet er niet aan denken dat iemand met een loopneus de hele dag loopt te snotteren en zijn neus niet snuit. De overheden begonnen met het inkopen van miljoenen virusremmers. Ze investeerden miljarden in deze spuiten en namen een optie op een nieuw vaccin, dat nog ontwikkeld moest worden. Het zou in oktober klaar kunnen zijn. Tot die tijd moest de virusremmer Tamiflu het werk doen. In de rampenplannen, die door de onafhankelijke experts in opdracht van de overheden werden opgesteld, werd nauwkeurig beschreven wie als eerste een prikje Tamiflu moest krijgen. Artsen, verpleegkundigen, zwangere vrouwen en jonge kinderen als eerste. Alle rampscenario's werden uit de kast getrokken, om het virus de kop in te drukken. Voor elke Nederlander werden 2 griepspuiten gratis ter beschikking gesteld door de overheden. Zelfs de Nederlandse Spoorwegen begon met het uitdelen van zakdoekjes aan treinreizigers. Als iemand in die trein besmet is, dan heb je gelijk een hele trein vol besmette gevallen en dan zou de hele dienstregeling stil komen vallen. Zo voorspelden de onafhankelijke experts.

Deze zomer gebeurde er niets. Er kwamen geen griepgevallen bij. Hoezeer de media ook hun best deden om paniek te zaaien onder de bevolking, renden mensen niet gillend over straat en brak er geen oorlog uit. Dus haastten de onafhankelijke experts zich, om nog harder moord en brand te schreeuwen en te roepen dat ná de zomervakanties het ergste nog moest komen. Want tijdens de zomervakanties gaat iedereen reizen, loopt de Mexicaanse Griep op en besmet daarna het thuisfront. Maar een dikke twee maanden na het einde van de zomervakanties gebeurde er nog steeds niets. Er kwam geen gevallen bij en de mensen die de diagnose Mexicaanse Griep hadden, herstelden wonderbaarlijk snel. Tamiflu bleek niet nodig. Iedereen die herstelde, herstelde op natuurlijke wijze. Gewoon; in bed blijven liggen en vooral veel vitamine C drinken. Als er al doden waren, gingen die mensen dood, omdat ze een andere, veel ernstiger ziekte hadden, naast de Mexicaanse Griep. De rampscenario's bleven uit. Geen stilstaande economieën, geen stilstaande treinen, geen massagraven met besmette lijken. Er is geen doosje Tamiflu geopend. Die liggen nu nog steeds in de opslag bij de koel- en vrieshuizen.

Maar zoals ook bij de kredietcrisis zijn er altijd mensen die veel geld verdienen aan het zaaien van paniek. De Mexicaanse Griep bleek een prima medicijn voor het generen van grote sommen geld. Deze nazomer bleken de onafhankelijke experts toch niet zo onafhankelijk te zijn, als werd gedacht. Omdat er niets gebeurde, verslapte de media-aandacht. Onze nationale viroloog Ab Osterhaus bleek ineens grootaandeelhouder te zijn van het Zwitserse farmacieconcern Roche, die het patent in huis had voor Tamiflu. Ook in andere landen bleken de onafhankelijke experts economisch belang te hebben bij het verspreiden van zoveel mogelijk onheil. Ze werden betaald door farmaceuten om zoveel mogelijk onheilspellende verhalen te verspreiden of hadden, net als Osterhaus, grote partijen aandelen gekocht. Die aandelen waren in een paar maanden tijd verdubbeld in waarde. Aandeelhouders speculeerden driftig op welke farmaceut als eerste met een vaccin tegen de Mexicaanse Griep zou komen. Die farmaceut zou een miljardenomzet tegemoet kunnen zien. Grote winsten zouden er worden gemaakt, omdat immers onafhankelijke experts voorspelden dat een groot deel van de wereldbevolking besmet zou worden. Vreemd genoeg bleken er onder die speculanten ook veel 'onafhankelijke experts' te zitten.

De uitbraak van de Mexicaanse Griep is het zoveelste voorbeeld van mensen angst aanjagen voor eigen gewin. Varkenspest en Gekke Koeienziekte gingen de Mexicaanse Griep vóór. Deze ziektes waren vóór 1900 nauwelijks bij het grote publiek bekend. Al het vlees dat van slachtvee kwam, werd gewoon gegeten. Tegenwoordig moet voedsel in het algemeen en vlees in het bijzonder, worden ontdaan van duizenden bacteriën en ziektes met de vreselijkste namen. En dat, terwijl die ziektes en bacteriën er altijd in hebben gezeten. Wetenschappelijk is aangetoond dat mensen minder weerstand opbouwen, naarmate ze steeds reiner voedsel krijgen toegediend. Steeds minder bacteriën aan boord; met steeds méér chemische rommel toegediend, zodat het voedsel rein is. Er is een gekte ontstaan en wereldwijd verdienen onafhankelijke experts en farmaceuten miljarden euro's aan het opstoken van de bevolking.

Natuurlijk is het prima dat er wordt gewaarschuwd door bederfelijk voedsel en het is prima dat er een Keuringsdienst van Waren bestaat. Er moet een Rijksdienst voor Vee en Vlees bestaan, want er wordt teveel met voedsel gerommeld voor eigen gewin. Tegelijkertijd zie je, dat, als er is gerommeld met voedsel en er gaan mensen aan dood, de misdadigers erachter toch nog worden gepakt en straffen huizenhoog zijn. Het Melamine-schandaal in China is hiervan het meest recente voorbeeld. Maar de wereldbevolking opstoken voor eigen gewon gaat mij wel erg ver. Rampscenario's de ether in slingeren, terwijl je niet zeker bent van de omvang, is te voorbarig en mensen gaan zich onnodig ongerust maken. Zoals nu ook is gebleken met de uitbraak van de Mexicaanse Griep.

Per jaar gaan er in Nederland relatief gezien net zoveel mensen dood aan de reguliere griep, als dat er nu wereldwijd aan de Mexicaanse Griep zijn gestorven. Iedere januari en februari is er een griepuitbraak. Geen haan die daarnaar kraait. Geen overheid die massaal medicamenten in gaat slaan. De griep is verworden tot een onschuldige ziekte, die met een paar dagen op bed en het drinken van veel vitamines C snel is opgelost. Je gaat niet dood; je moet gewoon wat gezonder voedsel gaan eten.

Jammer, dat DSB er niet meer is

DSB is ten onder gegaan. Dat zal u niet zijn ontgaan. Nou heb ik totaal geen medelijden met dhr. Scheringa. Hij is nog altijd goed voor een slordige 300 miljoen euro op zijn bankrekening (hopelijk niet bij zijn eigen bank), dus die zal voorlopig geen pijn lijden. Ook voetbalclub AZ, sinds 1993 eigendom van Scheringa, zal dit seizoen en volgend seizoen geen centje pijn lijden. Toch vind ik het jammer dat DSB er niet meer is. Een analyse:

Scheringa was sinds half jaren '70 van de vorige eeuw de absolute koning van de goedkope leningen. Hij maakte er naam en faam mee. Advertenties in de omroepbladen en later in de dagbladen. Je kon bij hem EUR 10.000,00 lenen en EUR 10,00 in de maand aflossen. Niemand stond er bij stil dat, als je het geld op je 23ste leende, je op je 72ste vaak nog aan het aflossen was. Ook loste je in het eerste jaar inderdaad EUR 10,00 per maand af. Maar in het tweede jaar werd dat ineens EUR 20,00 per maand. In het derde jaar EUR 30,00 in de maand, enzovoorts enzovoorts. Niemand lette erop dat, als je een lening afsloot, je vaak ook nog eens een sloot verzekeringen moest afsluiten. Hierdoor loste je maandelijks niet EUR 10,00 af, maar het tienvoudige. Zo werd het aflossingsbedrag geen 10.000,00 euro, maar 20.000,00 euro of meer. Hoewel credit card maatschappijen als MasterCard en Visa rentepercentages tot wel 10% rekenen, is het goedkoper om geld op te nemen van je credit card, dan een lening af te sluiten bij DSB. Maar niemand keek naar de prijs die DSB voorrekende. Lenen was immers goedkoop en de economie draaide toch zo goed. En Scheringa dacht ondertussen dat wat hij met kleine bedragen kon, ook met grotere bedragen moest kunnen en vroeg een banklicentie aan. En die kreeg hij. Hij ging hypotheken verstrekken op dezelfde manier, als waarop hij leningen verstrekte. Dus een hoog bedrag met een lage maandelijkse aflossing. Echter, net als met de goedkope leningen, schoot na een jaar aflossen de maandelijkse aflossing omhoog. Na twee jaar nog eens. Enzovoorts. Het aflossingsbedrag kwam zo op anderhalf, tot twee keer het geleende bedrag uit. Geen senicure in de haute finance. Maar Scheringa werd erop gepakt. Er kwam een zekere heer Lakeman, die de praktijken van Scheringa aan de kaak stelde en opriep, al het geld van de bank van Scheringa weg te halen, om hem zo te straffen voor zijn praktijken. Met de IceSave-affaire nog vers in het achterhoofd, deden mensen massaal wat Lakeman hen beval. De bank ging ten onder en sloot zijn deuren.

Laat ik voorop stellen dat ik de praktijken van DSB Bank meer dan misdadig vind. En ik vind ook dat de Overheid dit soort leningen moet verbieden. Het is de basis van de kredietcrisis: geld dat niet bestaat, wordt uitgeleend aan mensen die het eigenlijk niet kunnen betalen. Mensen die het toch al niet breed hadden, moesten na het afsluiten van een lening bij DSB Bank nog meer op de uitgaven letten. Ze gingen in de gemeentelijke schuldsanering en werden vaste klant bij de Voedselbank. Klanten van DSB Bank waren over het algemeen niet die vrolijke en gevierde dertigers en veertigers uit de televisie-reclames, maar mensen voor wie een DSB-lening vaak een soort laatste strohalm was. Die mensen zijn mee gezogen in de ongeschreven wetten van onze hedendaagse materialistische maatschappij, die voorschrijven dat jij het altijd beter moet hebben dan de buurman. Dus als de buurman een nieuwe keuken heeft gezet, dan moet jij dat ook doen. Maar dan een duurdere keuken, met meer mogelijkheden. Met duurdere apparatuur en strakker ontwerp. Met meet knoppen en kastjes, dan je buurman. Zo kun je je buurman weer de ogen uitsteken. Als de buurman een televisie heeft gekocht, dan moet jij natuurlijk ook een nieuwe televisie hebben. Maar dan een duurdere, met strakker ontwerp, meer mogelijkheden, enzovoorts enzovoorts. En zo ging het ook met auto's, vakanties, beleggingsproducten, computers en ander materieel.

Maar er zijn een paar zaken die nader onder de loep genomen moeten worden. Ten eerste prees meneer Lakeman zelf begin jaren ´90 de roemruchte LegioLease-producten aan. U kent ze nog wel, dat product waarbij je met geleend geld aandelen kon kopen. Dat ging goed, zolang de aandelenbeurzen stegen. Maar toen de beurs in 2003 ineen stortte, kwamen veel mensen diep in de schulden. Daarnaast is de bank van Scheringa niet de niet de enige bank die deze koopsommen aan de man bracht. Vrijwel alle banken ter wereld deden dat. En dan is er nog iets: Afgelopen nazomer was niet de eerste keer, dat de misdadige praktijken van DSB onder de loep werden genomen. In 2004 werd er op de radio, in kranten en op de televisie ruimschoots aandacht besteed aan 'goedkope leenbedrijven', waaronder DSB. Zelfs het KRO-programma 'Ook dat Nog!', in 2004 van het scherm gehaald, heeft er nog aandacht aan besteed. En last, but not least, zijn mensen die de DSB-lening aangingen, in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor het aangaan van die lening. DSB, noch de overheid of De Nederlandsche Bank kunnen hiervoor aansprakelijk worden gesteld. Jij bent boven de 18 jaar, dus jij wordt geacht te weten waarvoor je tekent. Snap je niet waarvoor je tekent, teken dan niet. Teken niet met de gedachte 'het zal allemaal wel', want dan heeft de bank je zeker te pakken.

Nee, ik ga nu niet de hele voormalige VVD-top langs, die ook in het bestuur van DSB Bank zat. Dat heeft geen nut. Wat ik wel doe, is ervoor pleiten dat je een lening afsluit, voor iets dat je echt nodig hebt en echt niet anders kan. Ga vooral geen geld lenen voor beleggingen, vakanties of een auto. Beleggingen kunnen minder waard worden, vakanties zijn tijdelijk en je bent de lening op de vakantie nog aan het afbetalen, als de vakantie al lang en breed voorbij is. Maar als meneer Lakeman DSB Bank gaat aanpakken, dan moet meneer Lakeman ook zo flink zijn om ING, ABN AMRO/Fortis, Rabobank, SNS Reaal, AEGON, RBS, Bear Stearns, Citigroup, HSBC, BNP Paribas, Landsbankinn, Deutsche Bank, Dresdner Bank, .... en al die andere banken aan te pakken. Want ze deden allemaal hetzelfde: Om maar zoveel mogelijk geld uit te lenen en zo hoog mogelijke bonussen op te strijken, leenden vrijwel alle banken ter wereld geld uit dat er niet is, aan mensen die het niet konden betalen. DSB Bank liep in Nederland voorop met deze criminele praktijken. Maar vlak de met 67 miljard euro gesteunde Nederlandse banken en verzekeraars ook niet uit. Maar die grootbanken zijn waarschijnlijk een maatje te groot voor meneer Lakeman en die banken hebben ook een legertje advocaten klaar zitten, op het moment dat meneer Lakeman aanbelt of met zijn grote hoofd op de televisie verschijnt. Meneer Lakeman heeft waarschijnlijk erg veel plezier in de ondergang van DSB. Dit plezier is voor hem waarschijnlijk een lekkerder gevoel, dan de laatste keer dat hij klaar kwam. Maar als hij straks eenmaal zijn mega-orgasme heeft gehad, moet hij met die botte hersenen eens na gaan denken, hoe hij de banen van 2.000 mensen op het spel heeft gezet. Of dat hij duizenden spaarders heeft gedupeerd. Die kunnen nu dus nooit meer bij hun geld. Dat geld is weg. Net als destijds tijdens de IceSave-affaire. Alleen al daarom is de oproep van meneer Lakeman onverantwoord.

Wat dat betreft is het jammer dat DSB Bank er niet meer is.

Profvoetballers zijn ambtenaren

Roda JC, Willem II, RKC.. Het was deze week weer raak in voetballand. Deze clubs kampen met opvallend grote schulden van soms één miljoen euro of meer. In alle gevallen wordt de gemeentelijke overheid om (financiële) hulp gevraagd. Vorig seizoen was dat al niet anders; toen werd de provincie Limburg vriendelijk doch dringend verzocht een lieve duit van 6 miljoen euro in het zakje te doen om de fusie tussen Roda JC en Fortuna Sittard te bewerkstelligen. Tot geluk van de vele fans ging die fusie niet door. Deze 'fans' hadden kort daarvoor nog het gore lef om de stadions af te breken en enkele stoeltjes in brand te steken. MVV zou zich in het oorspronkelijke plan ook bij de nieuwe fusieclub aansluiten, dus de Maastrichtenaren zouden zichzelf ook opheffen. Jammer genoeg is dat niet gebeurd. Nog niet zo gek lang geleden staken fans van Fortuna Sittard een miljoen euro gewonnen loterijgeld in de club. Het geld verdween als sneeuw voor de zon en Fortuna Sittard staat weer als vanouds aan de rand van de financiële afgrond. Iets recenter zijn de reddingen van de gemeente Arnhem, die voor 8 miljoen euro het stadion van voetbalclub Vitesse overnam. Nog geen jaar later werd er nóg eens 6 miljoen euro ingepompt. Ook dat geld is verdwenen. RKC Waalwijk ontving tot nu toe 4,5 miljoen euro van de gemeentelijke overheid en staat bij andere schuldeisers voor bijna 10 miljoen euro in het krijt (bron: Brabants Dagblad). De gemiddelde Nederlandse belastingbetaler betaalde via de Belastingdienst gemiddeld EUR 250,00 aan zijn of haar lokale voetbalclub. Hierbij werd geen verschil gemaakt in ras, geslacht, leeftijd of sportvriend of niet. Of ze het nu wilde, of niet; gewoon betalen. Van de 38 betaald voetbalorganisaties in Nederland, liggen er 28 aan het financiële infuus van de lokale overheid. Dit zijn duizelingwekkende getallen. En dat is mij een doorn in het oog.

Laat één ding duidelijk wezen: Ik ben een fel tegenstander van het steunen van deze miljoenenbedrijven door de gemeentelijke, c.q. provinciale overheden. Als je meer geld uitgeeft, dan je binnen krijgt – en dat gebeurt bij de voetbalclubs –, voer je een slecht beleid. En als je meer geld uit blijft geven, dan je binnen krijgt, dan moet je je beleid herzien of je moet je deuren sluiten. Je moet mensen ontslaan of andere activiteiten gaan bedenken, om je bedrijf draaiende te houden. NAC Breda richtte een uitzendbureau op om de clubkas te steunen. Het experiment flopte door mismanagement. De noodlijdende voetbalclubs kunnen zelf een duit in het zakje doen, door te fuseren of fors te snijden in het personeelsbestand. Ook lopen er vaak bij die clubs mensen rond, die er niets te zoeken hebben. Maar het zijn voormalig club-iconen en die moeten tot in hun graf onderhouden worden. Want ze hebben zoveel betekend voor de club. Dus worden ze aangesteld als adviseur. Ook al zo'n woord waar ik spontaan jeuk van krijg. Ook lopen er mensen rond die twee keer per week de toiletten schoon maken, de tribune schilderen of het koffiezetapparaat aan zetten voor die overheerlijke koffie die aan de spelers wordt geserveerd voor aanvang van de wedstrijd. Deze part timers krijgen voor 40 uur betaald, terwijl ze hooguit 4 á 5 uur per week in actie komen voor de club. Da's lekker verdiend. Bovendien wordt er vaak een financieel wanbeleid gevoerd, omdat de leiding er vanuit gaat, dat de gemeentelijke overheid toch wel weer de helpende hand toereikt, als het mis gaat. Dikke managers steken vaak miljoenen per jaar in eigen zak en wonen in kapitale villa's, op prachtige plekken in het land. Allemaal betaald door de kas van de lokale overheid. Een greep uit de lokale overheidskas is te gemakkelijk en je raakt hiermee ook de inwoners van de stad, die geen supporter zijn van de lokale FC. Misschien zijn ze wel supporter van een ander team of houden ze helemaal niet van voetbal. Daarin is iedereen vrij. Het mag niet zo zijn dat belastinggeld naar slecht voetballende clubs gaat, die tegenwoordig al gauw een half miljoen euro per jaar betalen aan middelmatig tot zeer slechte spelers. Alleen clubs waarbij de leiding de touwtjes strak in handen heeft, gaat het financieel goed. AZ, FC Twente, Volendam, Heracles Almelo, Heerenveen en Groningen staan er financieel prima voor. Maar omdat hun budget in het niet valt bij een soortgenoot uit de Premiera Division of de Premier League, kunnen zijn geen dure spelers aantrekken en daardoor in Europese competities niets betekenen. Ajax, PSV en Feyenoord staan er financieel minder goed voor, maar worden niet overeind gehouden door de lokale overheid. En terecht.

De profvoetballers in de Eredivisie hebben een jaarsalaris, die ver boven twee keer de Balkenende-norm ligt. 250 spelers (dat is méér dan de helft van alle Eredivisie-spelers) krijgen een jaarsalaris van 350.000 euro of meer (dat is bijna 2,5 keer de Balkenende-norm, bron: Vi.nl). En ik maar denken dat mensen in overheidsdienst niet meer salaris mochten krijgen, dan de minister-president. Ik vind het prima dat profvoetballers een hoog salaris krijgen. Maar een megasalaris van 350.000 euro of meer is onverantwoord hoog, als de voetbalclub waar ze spelen steeds moet aankloppen bij de belastingbetaler om financiële steun. Deze profvoetballers van vaak middelmatig niveau zijn inmiddels verworden tot ambtenaren. En ambtenaren hebben nou niet echt de naam hard te werken voor hun geld; zo ook de profvoetballers van de gesteunde clubs niet. Sterker nog; ze leveren voor dat geld een wanprestatie af. Anders had de club wel een paar prijzen gepakt, waardoor er geld binnen kwam rollen. Ambtenaren verdienen geen salaris; ze krijgen een zakje geld. Een aanwezigheidsvergoeding.

In de 'grote landen' wordt er veel meer gedaan door de voetbalclubs op financieel gebied. Daar staan de clubs er vaak veel beter voor en de gemeentelijke overheden peinzen er niet over, om de clubs financieel tegemoet te komen. De clubs worden vaak gerund door kapitaalkrachtige zakenlieden, die overal vriendjes hebben bij andere grote bedrijven, die geld in de club steken. Je moet eens nagaan hoeveel Europese grootmachten in handen zijn van (buitenlandse) investeerders en ander grootkapitaal. De halve Premier League is in handen van private investeerders (behalve Arsenal, geloof ik). Ook in de Serie A zijn vrijwel alle voetbalclubs in handen van bedrijven of private investeerders, net als in de Russische Premier League en de Bundesliga. En zo hoort het ook te gaan. Als de gemeente Madrid ook maar één euro steekt in één van de twee topclubs die de stad rijk is, breekt er de hel los. En terecht.

Uitzendrechten zijn in deze landen - zelfs in België - elk jaar duurder geworden. Tot astronomisch hoge bedragen als 1 miljard euro per jaar in Duitsland en 4 miljard euro per jaar in Engeland. En dat, terwijl de KNVB de rechten in Nederland aan de straatstenen niet kwijt kon. Ook worden de uitzendrechten van de Premier League of de Bundesliga verkocht aan het buitenland, waardoor er nóg meer geld in de kassa's van de Europese grootmachten stroomt. De Nederlandse competitie vindt in het buitenland niet echt gretig aftrek. Door hogere uitzendrechten (maar ook sponsorinkomsten) konden Bayern München, Chelsea, Liverpool en andere grootmachten betere spelers kopen, waarmee ze prijzen pakten. En dus kwam daar geld binnen. Nadeel is wel dat Real Madrid, Barcelona of Chelsea niet meer kan overleven zonder inkomsten uit de Champions League. En hoewel Real Madrid een schuld heeft van over de miljard euro, heeft het nog nooit voor hulp aangeklopt bij de gemeente Madrid. Ik geloof ook niet dat supporters van stadgenoot Atlético Madrid dat erg op prijs zullen stellen.

Het belastinggeld moet worden besteed aan algemene middelen, zoals het aanleggen en onderhouden van wegen, zorg, onderwijs en noem maar op. Mij part legt de overheid een compleet metronetwerk aan onder Tilburg of een internationaal vliegveld in Schin op Geul. Maar dat geld moet niet naar voetbalclubs die een wanbeleid voeren en voetballers die een wanprestatie leveren. Dat valt helemaal niet te rijmen, als ze net een paar miljoen euro hebben ontvangen uit algemene middelen. Laat die slecht draaiende clubs maar klappen. Failliet laten gaan. Anders leren ze het immers nooit. Net als bij de banken, die alleen al in Nederland met 67 miljard euro werden gesteund. Omdat de bankdirecteuren en –managers niet achter slot en grendel belanden én omdat de overheid toch weer klaar staat met een buidel belastinggeld, zullen de banken in de (nabije) toekomst weer een bijdrage verwachten van de overheid, omdat ze anders failliet gaan. En met het ontslaan van mensen krijg je iedere ambtenaar op scherp. Zo ook bij voetbalclubs. Niet dat die bestuurders van mij achter slot en grendel moeten. Zij zijn weliswaar te kwistig geweest met het uitgeven van geld, maar hebben geen fraude gepleegd, zoals de bankdirecteuren. Maar de overheid zou structureel moeten weigeren deze clubs financieel bij te staan. Hoe sneller de gemeentelijke overheid zich terug trekt en zijn poot stijf houdt, hoe sneller de voetbalclub leert op eigen benen te staan.

Want wie heeft er nou zin om iedere week naar 22 ambtenaren te gaan zitten kijken, die over het veld achter een bal aan hollen, in een poging die bal tussen de palen van de tegenstander te schieten?

'Mag ik 10 aandelen Koningin Emma Ziekenhuis N.V.?'

De zorg wordt onbetaalbaar en dus bedacht de VVD onder leiding van Hans Hoogervorst dat het tijd was, om alles maar te gaan privatiseren. Alles moest worden vrijgegeven en aan de markt worden overgelaten. Vrijheid, was de liberale prachtgedachte. Dat lag ook in lijn met nieuwe EU-regels en Nederland liep hiermee voorop in Europa. Jippie, Nederland was het braafste jongetje van de klas! Het was ook goed voor de concurrentie onder ziekenhuizen en zorgverzekeraars. De tarieven zouden daardoor dalen en dat zou goed zijn voor de consument. Meer marktwerking in de zorg, vonden de liberalen (en vinden de liberalen nog steeds). Goedkopere medicijnen moesten er komen en de verzekeraar werd verplicht alleen nog goedkope medicijnen te vergoeden. De duurdere medicijnen moest de patiënt maar zelf betalen.

Die nieuwe EU-regels zijn er overigens nooit gekomen. Daar verkijkt de Nederlandse overheid zich wel vaker op, om even een zijsprongetje te maken. De nieuwe EU-regels voor het splitsen van energiebedrijven in een stroomopwekkend deel en een verkoopdeel kwam er ook nooit, maar toch besloot D'66-minister Laurens-Jan Brinkhorst dat Nederland vooruit moest lopen op deze EU-regels. De concurrentie onder de zorgverzekeraars kwam er wel, maar leidde niet tot lagere tarieven. Sterker nog, de tarieven zijn in 5 jaar tijd verviervoudigd, naar 'Zwitsers model' (de Zwitsers hadden hun zorgstelsel al een paar jaar eerder geprivatiseerd, wat leidde tot torenhoge tarieven onder de zorgverzekeraars). Het leidde wel tot het (bijna) failliet van een groot aantal ziekenhuizen. Het Amsterdamse Slotervaart Ziekenhuis kwam in handen van een zorgverzekeraar en een woningcorporatie en het Schieland Ziekenhuis uit Schiedam overkwam hetzelfde. Laatst genoemd ziekenhuis is nu in handen van zorgverzekeraar DSW. Het moet niet gekke worden. Het Zuiderzee Ziekenhuis in Lelystad is tegenwoordig privé eigendom. Het Amphia Ziekenhuis in Breda zit financieel zo goed als aan de grond, net als het Rotterdamse Oogziekenhuis, c.q. Centrum voor Tropische Ziekten. In het Streekziekenhuis Hilversum worden grote operaties niet meer uitgevoerd. Die mag het Utrechtse UMC overnemen. Tenslotte: Het Atrium Medisch Centrum in Heerlen is de laatste tijd onder verdeeld in Eerste en Tweede Klassen. Patiënten in de Eerste Klas krijgen betere zorg en liggen op een kamer, die niet onder doet van een hotelkamer in het Hilton of het Sheraton.

Het is de wereld op z'n kop. Een ziekenhuis is er niet om te concurreren met andere ziekenhuizen. Een ziekenhuis is daar, om mensen te genezen van kwalen en ziekten. In een ziekenhuis werken artsen en verpleegkundigen die dag in, dag uit in de weer zijn om patiënten (soms letterlijk) weer op de been te helpen. Daarbij horen geen 'zorgmanagers', die met een stopwatch aan het bed van een patiënt staan op te meten hoelang de dokter of de verpleegkundige doet over een behandeling;"Je deed er nu 7 minuut 25 seconden over, zuster Karin. Dat moet toch echt sneller, als je de door mij gestelde limiet van 12,26 patiënten per uur wilt halen" (alsof je de 100 meter vlinderslag aan het coachen bent). Natuurlijk moet dan wel het goedkope medicijn worden toegediend. Het kan de zorgmanager niets schelen of de patiënt daarvan nou extra complicaties krijgt en het duurdere medicijn veel beter werkt en de patiënt sneller geneest. Het ziekenhuis spaart het immers geld uit. En die 12,26 patiënten per uur is de uitkomst van een computerberekening, die heeft gekeken naar de winstgevendheid van het ziekenhuis. Want de zorgverzekeraars kopen steeds scherper in, dus dan moeten er meer patiënten per uur worden gedaan, om de winstgevendheid te behouden. Natuurlijk heeft de zorgmanager ook gekeken naar het aantal FTE'ers (full time employees). Daar kon ook in gesneden worden, maar dan moest de limiet wel worden gehaald. En natuurlijk moet aan het eind van het jaar wel een dikke vette bonus op de rekening van de zorgmanager, de directie en de CEO worden bijgeschreven. Het oudste ziekenhuis van Nederland staat in de stad Delft; opgericht op 12 oktober van het jaar 1252 (even Googelen en je weet het). Vanaf dat moment tot enkele jaren geleden kenden we het verschijnsel ‘zorgmanager’ niet en dus kunnen we de conclusie trekken dat alle ziekenhuizen in Nederland bijna 800 jaar perfect hebben gefunctioneerd zonder zorgmanagers. De zorg was beter af toen deze zorgmanagers er nog niet waren en is beter af als ze collectief ontslag krijgen/nemen. Deze zorgmanagers zijn totaal overbodig. Ze kosten alleen maar geld met hun GSM’s, lap tops en leasebakken van de zaak en hun opdringerige praatjes. Ze brengen de ziekenhuizen in grote problemen en jagen betalers van zorgpremies (u en ik) op kosten. Doktoren en verplegend personeel maakt fout na fout maken, omdat de zorgmanagers vanachter hun bureau in een spreadsheet met prachtige garieken en tabellen hebben berekend dat zuster Anna 8,67 patiënten per uur moet afhandelen. Zo gauw ze 8,56 patiënten per uur afhandelt, dan draait het ziekenhuis verlies. Zorg moet geen bedrijfstak zijn waarin miljarden worden verdiend. Zorg moet om mensen draaien. Zorg moet niet worden gezien als kostenpost. Zorg moet worden gezien als investering in de samenleving. De uitvinder van de functie en het woord ‘zorgmanager’ moet achter slot en grendel worden geworpen en nooit meer vrij komen. Net als zijn volgers.

Jawel, mensen... Zorgverzekeraars 'kopen zorg in'. Alsof je het over een blik erwtensoep of een pot pindakaas hebt. En omdat zorgverzekeraars door de marktwerking in de zorg méér winsten willen behalen (immers, de bonussen van de directieleden moeten dit jaar ook weer worden betaald), gaan de zorgverzekeraars alles straks overlaten aan de patiënt zelf; “Uw lever moet eruit? Kijkt u eens op de verschillende websites van de verschillende ziekenhuizen waar dat het voordeligst is.” Als straks uw zoon of dochter ter wereld moet komen, gaat u dan eerst op internet kijken waar dat het voordeligst is, alvorens u uw hoogzwangere vrouw naar het ziekenhuis brengt? Of iemand breekt zijn been en krijgt van de ambulancebroeder de vraag naar welk ziekenhuis hij wil worden gebracht:”Doet U mij maar het Spaarne Ziekenhuis in Hoofddorp. Die is het goedkoopste in deze behandeling”. In de Verenigde Staten komen reclamespotjes op radio en televisie:”Wij hebben de New York Yankees en de New York Jets onder beheer. Alleen al daarom zijn wij een goed ziekenhuis!”. Nederlandse situatie:”Wij verzorgen de spelers van PSV en Helmond Sport. Alleen al daarom moet u naar ons toe komen, als u uw been breekt”. Of:”Ow, je hebt AIDS? Een kijken op internet in welk ziekenhuis ze je goedkoop kunnen behandelen”. Ik gruwel al bij deze gedachte!

Een ziekenhuis moet geen winst maken; een ziekenhuis moet mensen beter maken. Er moet geld worden gestoken in onderzoek om een medicijn te vinden voor al die duizenden ongeneeslijke ziektes, waaronder de vele vormen van kanker en AIDS. Artsen, die soms 10 jaar in de universiteitsbanken hebben gezeten, moeten worden gestimuleerd om onderzoek te doen en mensen te genezen. Die zorgmanager heeft niets, maar dan ook niets te zoeken in het ziekenhuis. Als je dat toch wil bezuinigen op de zorg, dan moeten deze mensen verplicht een andere baan gaan zoeken, of zelf de handen uit de mouwen steken. Niet meer met je veel te dure salaris prachtige berekeningen meer maken van achter hun bureau, maar voor hetzelfde hongerloontje als zuster Karin patiënten gaan helpen. Voor het gemiddelde salaris van elke 1.000 zorgmanagers die je ontslaat, kun je 3.000 nieuwe mensen verplegend personeel aannemen. En als je dan toch kostenbesparingen in de zorg invoert, eis dan niet een efficiëntere werkhouding, maar stel alle salarissen van ziekenhuispersoneel vast op maximaal het salaris van de minister-president (de zgn. ‘Balkendende-norm’ van E 180.000,= wordt dan geen norm, maar een wettelijke bepaling). Het is te krom om een efficiëntere werkhouding van het verplegend personeel te eisen, terwijl aan de andere kant artsen, managers en directeuren van ziekenhuizen jaarlijks een salaris van twee, drie keer de Balkenende-norm mee naar huis nemen (exclusief secundaire arbeidsvoorwaarden als GSM’s, leaseauto’s, lap tops en ga zo maar door). Het privatiseren van ziekenhuizen leidt niet tot lagere kosten, maar juist tot hogere. Privatisering leidt juist wel tot een lagere dienstverlening en mogelijk zelfs doden op termijn, omdat bij het helpen van een patiënt steeds vaker wordt gekeken naar de kosten en niet naar de zorgverlening. Ook gaan de salarissen van de directie omhoog omdat de overheid totaal geen zicht meer heeft op wat er in zo’n ziekenhuis gebeurd. Het ziekenhuis wordt bestuurd door aandeelhouders en de huidige kredietcrisis laat zien wat er gebeurd, als een bedrijf wordt bestuurd door aandeelhouders en niet door een directie. Kosten gaan omhoog, de dienstverlening gaat achteruit en de directie krijgt hogere salarissen. Privatiseren van ziekenhuizen en meer marktwerking in de zorg staan dus gelijk aan het plegen van een moord. En die moord(en) heeft de VVD op z’n geweten, als het de privatisering en de marktwerking in de zorg niet stopzet of zelfs ongedaan maakt. Wanneer worden de salarissen van ziekenhuisdirecties eens gewoon vastgesteld op de zgn. ‘Balkenende’-norm? Wanneer durft een beleidsbepaler het aan, een ziekenhuisdirectie te stroomlijnen en overtollig geworden veel te dure managers de deur te wijzen? Wanneer gaan ziekenhuizen nou eens gewoon doen waar ze voor zijn? Welke minister of ziekenhuisdirectie durft het aan om die overbetaalde zorgmanagers met hun spreadsheets de deur te wijzen? Het moet in de zorgsector weer om de kern gaan en al die overbetaalde managers en directeuren met dure maatpakken, in dikke leasebakken, GSM’s van de zaak en lap tops hebben helemaal niets te zoeken in ze zorgsector. Ze zijn alleen maar tot last; vooral in financiële zin. Dertig jaar geleden waren ze er ook niet en toen draaiden ziekenhuizen ook gewoon door. Bovendien: in landen waar de zorg (nog) niet is geprivatiseerd, zoals bij onze zuiderburen, draaien ziekenhuizen vele malen beter, bestaan er geen wachtlijsten en is ze kwaliteit hoger. In België staan veel minder ziekenhuizen op omvallen, omdat ze niet of nauwelijks onder druk worden gezet door (zorg)verzekeraars. Maar een voorbeeld nemen aan de Belgen is in Nederland een doodzonde; de Verenigde Staten zijn het land van de onbegrensde mogelijkheden, vinden de beleidsbepalers. Wat daar gebeurd, moet in Nederland ook gebeuren. Hoewel ook daar de beleidsbepalers langzaam maar zeker gaan inzien dat het systeem niet werkt. Het systeem is weliswaar goedkoop, maar door de privatisering van ziekenhuizen kunnen patiënten hun toren hoge ziekenhuisrekeningen nauwelijks meer betalen en moeten hun huis of zelfs al hun bezittingen verkopen om hun kwaal te kunnen betalen. Zorgverzekeraars accepteren alleen nog maar kerngezonde mensen. Het was president Obama die daar een einde aan maakte; hij voerde een acceptatieplicht voor de zorgverzekeraars in. Ook gaan Amerikanen voortaan aan een soort ziekenfonds verplicht geld afdragen, waaruit de zorg wordt betaald. Kent u dat systeem? Precies, dat hadden we in Nederland tot 10 jaar terug ook!

Want het mag toch niet voorkomen dat je straks met de Beursorderlijn van de ING kunt bellen en vragen:"Mag ik 10 aandelen Koningin Emma Ziekenhuis N.V.?". In dat geval is het einde der tijden niet meer ver weg.